Realdo Colombo (ur. ok. 1516 r. w Cremonie, zm. 1559 r. w Rzymie) – włoski lekarz i chirurg, który opisał mały obieg krwi[1].

Realdo Colombo
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

ok. 1516 r.
Cremona

Data i miejsce śmierci

1559 r.
Rzym

Zawód, zajęcie

lekarz

Życiorys edytuj

Studiował medycynę na Uniwersytecie w Padwie (ukończył w 1538 r.) i w 1543 r. zastąpił Andreasa Vesaliusa na stanowisku profesora chirurgii. W 1546 r. został pierwszym profesorem anatomii na Uniwersytecie w Pizie, a w latach 1548–1559 zajmował podobne stanowisko na papieskim uniwersytecie Sapienza. Był także chirurgiem papieża Juliusza III[1].

Pozostawił po sobie jeden traktat[1]: wydany pośmiertnie[2] De re anatomica (1559 r.), który zawierał szereg oryginalnych obserwacji poczynionych w czasie sekcji żywych zwierząt i zwłok ludzkich[1]. Przy ilustrowaniu dzieła bezowocnie próbował współpracować z jednym ze swoich pacjentów, Michałem Aniołem. Dzieło było powszechnie używane jako podręcznik anatomii, szybko przetłumaczono je na język angielski (1578 r.) i niemiecki (1609 r.)[2].

Jest autorem najlepszych do swoich czasów opisów otrzewnej, opłucnej oraz narządów i tkanek w jamie opłucnej. Większe znaczenie miały jednak jego opisy fizjologii serca, w których prawidłowo zaobserwował, że krew wlewa się do komór serca w czasie rozkurczu, a jest z niego wypychana w czasie skurczu. Dokładnie opisał krążenie krwi z prawej komory serca przez tętnicę płucną do płuc, gdzie nabiera jasnoczerwonej barwy po zmieszaniu z nieznanym mu czynnikiem z powietrza, po czym wraca do lewej komory serca przez żyłę płucną[1]. Prawidłowo opisał prawą nerkę jako położoną niżej niż lewa[2].

Colombo był uważany przez współczesnych (w tym przez Williama Harveya[2]) za odkrywcę płucnego obiegu krwi, ponieważ nieznane były wcześniejsze prace Ibn An-Nafisa i Miguela Serveta[1].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f Matteo Realdo Colombo, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2016-07-02] (ang.).
  2. a b c d Ibn al-Nafis (1210-1288): the first description of the pulmonary circulation. National Center for Biotechnology Information. [dostęp 2016-07-02]. (ang.).