Reguła zakonna (od łac. regula) – zbiór podstawowych przepisów regulujących codzienne życie zakonne, charakterystyczny zwłaszcza dla pierwszych form wspólnot w chrześcijaństwie oraz dla buddyzmu.

Chrześcijaństwo edytuj

Najczęściej regułę ustanawiał lub przyjmował założyciel zgromadzenia. Za najstarszą uznaje się regułę cenobityczną stworzoną przez św. Pachomiusza (287-347).

Pozostałe znane reguły zakonne to:

Buddyzm edytuj

Reguły zakonne pochodzą od Buddy Siakjamuniego. Spisano je w Winaja Pitace jako Prātimokṣa - zbiór zasad (dosł. "ku wyzwoleniu"; Prāti z sanskrytu znaczy "ku" a mokṣa "wyzwolenie"). Przekazywane były w nieprzerwanym ustnym przekazie z następujących tradycji: Theravāda Winaja, Mahāsāṃghika Winaja, Mahīśāsaka Winaja, Dharmaguptaka Winaja, Sarvāstivāda Winaja, oraz Mūlasarvāstivāda Winaja[1]. Theravāda Winaja nieprzerwanie przekazywana jest do dziś i przestrzegana w krajach buddyzmu therawady głównie takich regionów jak Birma, Cejlon, Tajlandia i Indie. Dharmaguptaka Winaja głównie w regionach Dalekiego Wschodu: Wietnam, Korea i Chiny. Mūlasarvāstivāda Winaja w regionach buddyzmu tybetańskiego: Nepal, Chiny, Indie, Rosja, Bhutan. Obecnie Prātimokṣy przestrzega się również w pozostałych regionach świata w małych odosobnionych wspólnotach, np. w Europie, Ameryce Północnej i Australii. Reguły zakonne dotyczą mężczyzn i kobiet i dzielą się na:

  • pełne śluby zakonne dla mężczyzn (sanskryt. bhiksu; tyb. gelong)
  • pełne śluby zakonne dla kobiet (sanskryt. bhiksuni; tyb. gelongma)
  • śluby zakonne dla kobiet (sanskryt. siksamana; tyb. gelopma)
  • nowicjaty zakonne dla mężczyzn (sanskryt. sramanera; tyb. getsul)
  • nowicjaty zakonne dla kobiet (sanskryt. sramanerika; tyb. getsulma)

Przypisy edytuj

  1. Keown, Damien. Dictionary of Buddhism.; s. 220; Oxford University Press; 2003

Zobacz też edytuj

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj