Reichsautobahn

autostrady zbudowane za czasów III Rzeszy; protoplasta dzisiejszych niemieckich autostrad

Reichsautobahn – nazwa sieci autostrad istniejących w III Rzeszy od 1933 do 1945. Później nazwę tę zmieniono na Autobahn.

Hitler jako pierwszy rozpoczyna budowę Reichsautobahn w 1933 r.
Wiadukt kolejowy na RAB 29 obecnie DK88 w Gliwicach (Stan z roku 2009 sprzed przebudowy – wytrzymał 70 lat bez zmian)

Historia edytuj

Republika Weimarska edytuj

W Republice Weimarskiej powstało zaledwie kilka odcinków autostrad, mających na celu szybsze przemieszczanie się wyłącznie pojazdów osobowych. Prace nad tymi odcinkami trwały poczynając od roku 1932.

Lata 1936–1939 edytuj

Doszedłszy do władzy oraz ogłosiwszy się führerem (1933), Hitler zapowiedział wdrożenie planu czteroletniego, który miał na celu przywrócenie powszechniej służby wojskowej oraz rozbudowy armii. W trakcie trwania planu czteroletniego postanowiono zbudować również autostrady, które podczas trwania planowanej wojny pozwoliłyby na szybkie przemieszczanie się pojazdów opancerzonych. Gdy w innych krajach panował kryzys gospodarczy, w III Rzeszy zatrudniano bezrobotnych, którzy budowali autostrady aby przygotować atak (pierwszą fazę) na wschodnią część Europy. Tylko w ciągu dwóch lat powstało 1000 km autostrad, a do 1939 roku oddano do użytku ok. 4000 km. Gdy wybuchła II wojna światowa, na ziemiach podbitych przez III Rzeszę zaczęto deportację ludności wschodniej do obozów pracy, w których prócz ciężkich prac ziemnych budowano drogi lokalne, jak i autostrady. Sieć autostrad miała objąć wszystkie tereny podbitych ziem. Punktem, do którego zmierzały wszystkie linie autostrad, miał być Berlin, przyszła stolica Germanii.

Po 1945 roku edytuj

W czasie II wojny światowej niemieckie autostrady doskonale służyły amerykańskim, brytyjskim, rosyjskim i polskim czołgom[1], które wtargnęły do Niemiec aby pokonać nazistów[2] a następnie część autostrad zostało zniszczonych w wyniku działań wojennych oraz poprzez wysadzenie kluczowych węzłów i mostów łączących odcinki.

Zbudowane odcinki edytuj

Wybrane odcinki zbudowane do 1942 roku
Rozpoczęcie
budowy
Otwarcie Odcinek Numer
Reichsautobahn
Obecne oznaczenia
1933-09-23 23 września 1933(dts) 1935-05-19 19 maja 1935(dts) Frankfurt nad MenemDarmstadt ?   A5
? 1935-10-03 3 października 1935(dts) DarmstadtViernheimMannheimHeidelberg ?   A67, A6, A656
1934-03-21 21 marca 1934(dts) 1941-09-13 13 września 1941(dts) MonachiumSalzburg 26   A8
? 1936-04-20 20 kwietnia 1936(dts) Halle (Saale)Lipsk ?   A14
1933-11-01T00:00:00.001 1 listopada 1933(dts) 1936-05-21 21 maja 1936(dts) KoloniaDüsseldorf ?   A3
? 1936-07-25 25 lipca 1936(dts) BremaHamburg 2   A1
? 1936-08-17 17 sierpnia 1936(dts) BerlinMagdeburg 51/6   A2
? 1936-09-27 27 września 1936(dts) BerlinSzczecin 4a
1934-03-21 21 marca 1934(dts)[3] 1936-09-27 27 września 1936(dts) WrocławLegnica 9   A4
1934-08-17 17 sierpnia 1934(dts)[4] 1936-09-27 27 września 1936(dts) BytomGliwice 64   DK88
? 1936-09-27 27 września 1936(dts) Frankfurt nad MenemGießen 12   A5
? 1936-09-27 27 września 1936(dts) HeidelbergKarlsruhe 22   A5
? 1936-12-12 12 grudnia 1936(dts) DüsseldorfOberhausen ?   A3/A2
? 1937-01-10 10 stycznia 1937(dts) BerlinMagdeburgHanower[A] 6   A2
? 1937-05-13 13 maja 1937(dts) HamburgLubeka ?   A1
1934-09-13 13 września 1934(dts) 1937-06-20 20 czerwca 1937(dts) KasselGetynga  por. trasa 46   A7
1934-03-21 21 marca 1934(dts) 1937-06-23 23 czerwca 1937(dts) DreznoMeerane 83[B]   A4
? 1937-11-27 27 listopada 1937(dts) BolesławiecŻagań 61   DK18
? 1937-12-17 17 grudnia 1937(dts) OberhausenRecklinghausen ?   A2
? 1937 BerlinFrankfurt nad Odrą 58   A12
? 1938-05-01T00:00:00.001 1 maja 1938(dts) LubekaTravemünde (Kücknitz) ?   A1/A226
? 1938-11-05 5 listopada 1938(dts) BerlinMonachium[A] 13/15/16/27   A9
? 1938 LeonbergLudwigsburg-Północ (przez tunel Engelberg) ?   A81
? 1938-11-12 12 listopada 1938(dts) RecklinghausenGütersloh 5   A2
? 1938-12-10 10 grudnia 1938(dts) MonachiumStuttgartKarlsruhe ?   A8
? 1939-08-18 18 sierpnia 1939(dts) JenaWeimar 17   A4
? 1939-09-23 23 września 1939(dts) Frankfurt nad MenemLimburg an der Lahn 21   A3
? 1940-03-21 21 marca 1940(dts) Ludwigsburg-Północ – Weinsberg ?   A81
? 1940-05-01T00:00:00.001 1 maja 1940(dts) LeverkusenRemscheidLennep ?   A1
? 1940-07-01T00:00:00.001 1 lipca 1940(dts) DreznoBudziszynWeißenberg ?   A4
  12 grudnia 1933[5] ? Berlin – Königsberg 12/3/54/55/93/56
  1. a b w sumie
  2. niepotwierdzone

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. „Udział Polaków w szturmie Berlina” Warszawa 1969
  2. Eugene G. Schulz „The Ghost in General Patton's Third Army „ 2012
  3. Relacja dziennika „Liegnitzer Tageblatt” na [1].
  4. Trzęsawka, czyli co zostało z autostrady Hitlera na Górnym Śląsku [online], Onet Podróże, 30 listopada 2021 [dostęp 2021-12-02] (pol.).
  5. Reichsautobahn Berlin – Königsberg (Berlinka).

Bibliografia edytuj

  • „Adolf Hitler studium zbrodni”