Roch Kossowski

podskarbi wielki koronny

Roch Kossowski herbu Dołęga (ur. w 1737, zm. w 1813) – podskarbi wielki koronny, starosta parczowski w 1762 roku[1], członek Komisji Skarbu Jego Królewskiej Mości w 1768 roku[2].

Roch Kossowski
Herb
Dołęga
Rodzina

Kossowscy herbu Dołęga

Data i miejsce urodzenia

1737
Głogowa

Data i miejsce śmierci

20 października 1813
Bełżyce

Ojciec

Antoni Kossowski

Matka

Zuzanna Walewska

Żona

Konstancja Łubieńska z Łubnej
Barbara Bielińska h. Junosza

Dzieci

Zofia
Krystyna
Karol Franciszek Antoni
Maurycy Tadeusz Kossowski

Odznaczenia
Order Orła Białego Order Świętego Stanisława

Życiorys edytuj

Od 1762 roku był podskarbim nadwornym koronnym. Był marszałkiem województwa łęczyckiego w konfederacji Czartoryskich w 1764 roku[3], konsyliarz konfederacji Czartoryskich w 1764 roku[4], poseł na sejm konwokacyjny (1764) z województwa łęczyckiego[5]. Komisarz z rycerstwa Komisji Skarbowej Koronnej[6]. Był elektorem Stanisława Augusta Poniatowskiego w 1764 roku[7]. Poseł województwa łęczyckiego na sejm koronacyjny 1764 roku[8]. W 1766 roku był posłem na Sejm Czaplica z województwa łęczyckiego[9].

W 1768 roku kupił Pałac Przebendowskich w Warszawie. Stanisław August Poniatowski zaciągnął u niego pożyczkę w wysokości 145 725 złotych, płatną na 8%.

W 1775 roku spowodował wprowadzenie swojego urzędu w skład senatu. W latach 1778–1782 i 1784–1786 był członkiem Rady Nieustającej. W czasie sejmu 1782 roku odmówił uznania biskupa krakowskiego Kajetana Sołtyka za obłąkanego, czego domagał się ambasador rosyjski i król Stanisław August. Był członkiem konfederacji Sejmu Czteroletniego[10].

We wrześniu 1789 roku wszedł w skład Deputacji do Formy Rządu, powołanej przez Sejm Czteroletni dla określenia ustroju Rzeczypospolitej[11]. Poparł dzieło Sejmu Czteroletniego. W 1791 roku sprzeciwił się zakupieniu ze środków finansowych Rzeczypospolitej budynku ambasady dla misji rosyjskiej. Swoją postawą wzbudził gniew króla, który zaliczył go do największych swoich przeciwników. Jednakże w 1791 roku został podskarbim wielkim koronnym i wszedł w skład Straży Praw. Figurował na liście posłów i senatorów posła rosyjskiego Jakowa Bułhakowa w 1792 roku, która zawierała zestawienie osób, na które Rosjanie mogą liczyć przy rekonfederacji i obaleniu dzieła 3 maja[12]. 23 sierpnia 1792 roku przystąpił do konfederacji targowickiej jako konsyliarz jej konfederacji generalnej koronnej[13], 19 kwietnia 1794 roku złożył akces do insurekcji kościuszkowskiej[14].

W 1765 roku został kawalerem Orderu Świętego Stanisława[15], odznaczony Orderem Orła Białego[16]. Pod koniec życia pełnił funkcję starosty parczewskiego. Mieszkał wtedy w dworku w Uścimowie, w parafii Ostrów Lubelski.

Przypisy edytuj

  1. w tym roku uzyskał dożywocie na starostwo parczewskie wraz z Konstancją nieznanego nazwiska, Krzysztof Chłapowski, Starostowie niegrodowi w Koronie 1565-1795 Materiały źródłowe, Warszawa, Bellerive-sur-Allier 2017, s. 259.
  2. Kolęda Warszawska na rok 1768, [b.n.s]
  3. Volumina Legum, t. VII, Petersburg 1860, s. 140.
  4. Konfederacya Generalna Koronna Po doszłym Seymie Convocationis Zaczęta w Warszawie Dnia 23. Czerwca Roku Pańskiego 1764. Ręką J. O. Xcia Jmci Prymasa Korony Polskiey [...] Stwierdzona, s. 5.
  5. Volumina Legum, t. VII, Petersburg 1860, s. 91.
  6. Antoni Sozański, Imienne spisy osób duchownych, świeckich i wojskowych, które w pierwszych ośmiu latach panowania króla Stanisława Poniatowskiego od 1764-1772 r. w rządzie lub przy administracyi Rzeczypospolitéj udział brały [...]. Cz. 1, Tablice i rejestr, Kraków 1866, s. 10.
  7. Volumina Legum, t. VII, Petersburg 1860, s. 116.
  8. Ludwik Zieliński, Pamiątki historyczne krajowe, Lwów 1841, s. 25.
  9. Dyaryusz seymu walnego ordynaryinego odprawionego w Warszawie roku 1766 ..., brak paginacji
  10. Kalendarzyk narodowy y obcy na rok ... 1792. ..., Warszawa 1791, s. 310.
  11. Volumina Legum, t. IX, Kraków 1889, s. 107–108.
  12. Łukasz Kądziela, Między zdradą a służbą Rzeczypospolitej. Fryderyk Moszyński w latach 1792–1793, Warszawa 1993, s. 46, Сборник Русского исторического общества, t. 47,Petersburg 1885, s. 273.
  13. Dariusz Rolnik, Szlachta koronna wobec konfederacji targowickiej (maj 1792 – styczeń 1793), Katowice 2000, s. 162.
  14. Akta powstania Kościuszki t. III, Wrocław-Kraków 1955, s. 212.
  15. Zbigniew Dunin-Wilczyński, Order Św. Stanisława, Warszawa 2006 s. 177
  16. Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego 1705–2008, 2008, s. 210.

Literatura dodatkowa edytuj