Rodonit – minerał z gromady krzemianów. Należy do minerałów rzadkich, rozpowszechnionych tylko w niektórych regionach Ziemi.

Rodonit
Ilustracja
Rodonit polerowany
Właściwości chemiczne i fizyczne
Skład chemiczny

krzemian manganu i wapnia; częste domieszki K, Fe, Mg
(CaMn4[Si5O15])

Twardość w skali Mohsa

5,5–6,5

Przełam

nierówny, muszlowy

Łupliwość

trzykierunkowa, dwukierunkowa-doskonała, wyraźna

Układ krystalograficzny

trójskośny

Gęstość minerału

3,4–3,74 g/cm³

Właściwości optyczne
Barwa

ciemnoczerwona, mięsistoczerwona; czarne dendryczne wrostki, rzadko przezroczysta

Rysa

biała

Połysk

szklisty, perłowy

Skała z kryształami rodonitu
Kryształ rodonitu pochodzący z Conselheiro Lafaiete, Minas Gerais, Brazylia (5,0 x 3,2 x 1,1 cm)

Nazwa pochodzi od gr. rhodon = róża – aluzja do barwy minerału. Ma zwykle na podstawowym czerwonym tle, czarne, dendrytyczne wrostki tlenku manganu.

Charakterystyka edytuj

Właściwości edytuj

Stosunkowo rzadko tworzy kryształy tabliczkowe, słupkowe, niekiedy wykazują pojedyncze lub wielokrotne zbliźniaczenia. Zazwyczaj występuje w skupieniach zbitych, ziarnistych a sporadycznie włóknistych. Jest kruchy i przezroczysty. Czasami zawiera niewielkie ilości żelaza, magnezu, cyny.

Występowanie edytuj

Spotykany w skałach metamorficznych: skarnach, wapieniach, marmurach. W złożach rud manganowych, w osadach bogatych w rodochrozyt.

Miejsca występowania:

  • na świecie: Rosja – rejon Świerdłowska, Ukraina, Australia (Broken Hill) – materiał zbity, dobrze wykształcone kryształy pozyskiwane w galenie; Japonia (Honsiu); Meksyk, Szwecja – (Vermland) – materiał jubilerski o pięknej różowoczerwonej barwie; Tanzania – rejon Kilimandżaro, USA – Montana, Alaska, Kalifornia. Włochy – okolice Genui, Libola, San Marcelo,
  • w Polsce: mineral zbliżony składem do rodonitu stwierdzono w wapieniach manganowych pomiędzy Doliną Chochołowską i Lejową w Tatrach.

Zastosowanie edytuj

  • stanowi lokalnie rudę manganu (zawiera do 42% Mn),
  • bywa używany do produkcji glazury i barwników malarskich,
  • w jubilerstwie ograniczone: stosowany w postaci kaboszonów. Poszukiwane są okazy różowe, i różowoczerwone z drobnymi białymi żyłkami. Kryształy jubilerskie pochodzą przede wszystkim z Kanady i Tanzanii,
  • używany jest do wyrobu drobnych przedmiotów, waz, wisiorków, naszyjników, jako kamień dekoracyjny np. okładziny stacji metra w Moskwie.

Zobacz też edytuj

Bibliografia edytuj

  • Leksykon Przyrodniczy. Minerały i kamienie szlachetne. Horyzont, 2002.
  • O. Medenbach, C. Sussieck-Fornefeld: Minerały. Świat Książki, 1996.
  • R. Hochleitner: Minerały i kryształy. Muza, 1994.
  • J. Bauer: Przewodnik Skały i minerały. Multico, 1997.
  • Kazimierz Maślankiewicz: Kamienie szlachetne. Wyd. 3 poprawione i uzupełnione. Warszawa: Wydawnictwo Geologiczne, 1982.
  • N. Sobczak: Mała encyklopedia kamieni szlachetnych i ozdobnych. Alfa, 1986.

Linki zewnętrzne edytuj