Rozgity

Rozgity (niem. Rosgitten) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Dywity. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Rozgity

wieś
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	olsztyński
Gmina	Dywity
Liczba ludności (2011)	94
Strefa numeracyjna	89
Kod pocztowy	11-001
Tablice rejestracyjne	NOL
SIMC	0473052
Położenie na mapie gminy Dywity Rozgity
Położenie na mapie Polski Rozgity
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Rozgity
Położenie na mapie powiatu olsztyńskiego Rozgity
53°52′32″N 20°28′53″E

Wieś warmińska, położona na wschód od Spręcowa.

Historia

Wieś powstała przed 1399 rokiem (w 1382 wzmiankowana pod nazwą Resigethen, a w 1388 r. pod nazwą Rosegithen), bowiem 5 maja 1399 r. kapituła warmińska odnowiła dokument lokacyjny, dodając 10 włók do tych, które dwaj Prusowie – Sclode i Tustir – mieli już w pobliskim Spręcowie. W odnowionym dokumencie lokacyjnym nazwę wsi zapisano jako Rosegythen. Wśród wsi w komornictwie olsztyńskim, w których po 1520 roku stan pustek (łanów opuszczonych) wynosił od 50% do 100% wymieniane są Różgity (obok Bartąga, Dywit, Giław, Jonkowa, Kieźlin, Klebarka Małego, Likus, Mątek, Porbad, Pupek, Różnowa, Słup, Spręcowa, Stawigudy, Warkał, Wołowna, Woryt, Wrzesiny i Zalbek). W 1538 kustosz katedralny Tiedemann Gize oraz kapituła warmińska nadały wieś Rosgita Stefanowi Laskowskiemu, obejmującej 10 włók, na prawie chełmińskim. W końcu XVIII w Różgity były małą wsią z 6 domami. W XIX wieku pojawiają się w dokumentach polskie nazwy: Rosogity, Rozgity (obok niemieckich nazw Rosegythen, Rosgitten), aby w końcu przyjąć współczesną nazwę Różgity.

W okresie międzywojennym we wsi trzy osoby – Augustyna, Józefina i Maria Gollan – należały do Związku Polaków w Niemczech.

W 1993 r. we wsi mieszkało 35 osób. W 2014 r. we wsi było 95 mieszkańców

Bibliografia

• Daniela Lewicka, Ryszard Tomkiewicz, Gmina Dywity. Teraźniejszość i przeszłość. OBN Olsztyn, Olsztyn 1994, 85 str. (występuje nazwa Różgity)
• Kopernik na Warmii. Życie i działalność publiczna. Działalność naukowa. Środowisko. Kalendarium. Olsztyn, 1973 (strona 138, występuje nazwa Różgity)
• Andrzej Wakar, Olsztyn, dzieje miasta. Olsztyn 1997, ISBN 83-905634-0-1 (występuje nazwa Różgity)
• Okolice Olsztyna, mapa turystyczna, Warszawa 1977 (występuje nazwa Różgity)
• Mapa powiatu olsztyńskiego Wydana przez Starostwo Powiatowe w Olsztynie, XXI w. (występuje nazwa Różgity)
• Mapa topograficzna Polski, Olsztyn N-34-77/78, 1:100 000, wersja turystyczna, wyd. III, Warszawa 2006. (występuje nazwa Rozgity)
• Georg Kellmann, Historia parafii Klebark Wielki, jej wiosek i okolic. Parafia pw. Znalezienia Krzyża Świętego i Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Klebarku Wielkim, Klebark Wielki 2007, ISBN 978-83-918968-1-5 (występuje nazwa Rozgity)