Ryjówek etruski

Ryjówek etruski
	Suncus etruscus
	(Savi, 1822)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	ryjówkokształtne
Rodzina	ryjówkowate
Podrodzina	zębiełki
Rodzaj	ryjówek
Gatunek	ryjówek etruski
Synonimy
	S. assamensis (Anderson, 1873); S. atratus (Blyth, 1855); S. bactrianus Stroganov, 1958; S. hodgsoni (Blyth, 1855); S. kura (Deraniyagala, 1958); S. macrotis (Anderson, 1877); S. melanodon (Blyth, 1855); S. micronyx (Blyth, 1855); S. nanula (Stroganov, 1941); S. nilgirica (Anderson, 1877); S. nitidofulva (Anderson, 1877); S. nudipes (Blyth, 1855); S. pachyurus (Küster, 1835); S. perrotteti (Duvernoy, 1842); S. pygmaeoides (Anderson, 1877); S. pygmaeus (Hodgson, 1845); S. suaveolens (Blasius, 1857); S. travancorensis (Anderson, 1877);
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Ryjówek etruski^[3], ryjówka etruska^[4] (Suncus etruscus) – gatunek owadożernego ssaka z rodziny ryjówkowatych^[5].

Nazewnictwo edytuj

W polskiej literaturze zoologicznej gatunek ten oznaczany był nazwą „ryjówka etruska”^[4]. W wydanej w 2015 roku przez Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk publikacji „Polskie nazewnictwo ssaków świata” nazwę „ryjówka” zarezerwowano dla rodzaju Sorex. Dlatego też gatunkowi S. etruscus nadano nową nazwę „ryjówek etruski”^[3].

Występowanie edytuj

Występuje w Południowej Europie, południowej Azji i północnej Afryce.

Wygląd edytuj

Małe, ruchliwe zwierzę z długim, wąskim i gładkim ryjkiem. Długość głowy i tułowia od 35 do 48 mm, ogona od 24 do 29 mm. Masa ciała 1,3-2 g. Jest najmniejszym ze znanych żyjących obecnie ssaków. Długi ogon jest pokryty pojedynczymi dłuższymi szczeciniastymi włoskami. Zęby są białe. Barwa ciała ciemna.

Środowisko edytuj

Gęsto porośnięte wilgotne tereny, lasy, ogrody, uprawy, często nad brzegami strumieni^[6].

Tryb życia edytuj

Tryb życia głównie nocny z niewielkimi wyjątkami. Jest samotnikiem. Dobrze się wspina. W okresach zimna lub w razie niedoborów pokarmu zapada w głęboki letarg na wiele godzin. Temperatura ciała wtedy spada i w ten sposób zmniejsza ono zapotrzebowanie na energię i mniej je^[6].

Rozród edytuj

2 mioty w roku. Żyje do 1,5 roku. Ciąża trwa 2-6 tygodni, samica rodzi 5-10 młodych, nagich i ślepych, które po 20 dniach ssania stają się samodzielne^[6].

Pożywienie edytuj

Ryjówki etruskie żywią się głównie owadami.

Przypisy edytuj

↑ Suncus etruscus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ S.S. Aulagnier S.S. i inni, Suncus etruscus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2021, wersja 2020-3 [dostęp 2021-02-14] (ang.).
↑ ^a ^b Nazwa polska za: Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 68. ISBN 978-83-88147-15-9.
↑ ^a ^b Kazimierz Kowalski (redaktor naukowy), Adam Krzanowski, Henryk Kubiak, G. Rzebik-Kowalska, L. Sych: Mały słownik zoologiczny: Ssaki. Wyd. IV. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991. ISBN 83-214-0637-8.
↑ Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Suncus etruscus. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 2013-07-13]
↑ ^a ^b ^c Ewa.E. Żuchowska Ewa.E., Ssaki, wyd. 2, Warszawa: MUZA, 1995, ISBN 83-7079-404-1, OCLC 751420339 [dostęp 2018-09-15] .

[itis-1] Suncus etruscus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[iucn-2] S.S. Aulagnier S.S. i inni, Suncus etruscus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2021, wersja 2020-3 [dostęp 2021-02-14] (ang.).

[miiz-3] Nazwa polska za: Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 68. ISBN 978-83-88147-15-9.

[ssaki-4] Kazimierz Kowalski (redaktor naukowy), Adam Krzanowski, Henryk Kubiak, G. Rzebik-Kowalska, L. Sych: Mały słownik zoologiczny: Ssaki. Wyd. IV. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991. ISBN 83-214-0637-8.

[msw-5] Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Suncus etruscus. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 2013-07-13]

[:0-6] Ewa.E. Żuchowska Ewa.E., Ssaki, wyd. 2, Warszawa: MUZA, 1995, ISBN 83-7079-404-1, OCLC 751420339 [dostęp 2018-09-15] .

[3]

[4]

[5]

[1]

[2]

[6]