Słupie (województwo lubelskie)

wieś w województwie lubelskim

Słupiewieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie janowskim, w gminie Modliborzyce[5][6].

Słupie
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Powiat

janowski

Gmina

Modliborzyce

Liczba ludności (2021)

424[2][3]

Strefa numeracyjna

15

Kod pocztowy

23-310[4]

Tablice rejestracyjne

LJA

SIMC

0799799[5]

Położenie na mapie gminy Modliborzyce
Mapa konturowa gminy Modliborzyce, w centrum znajduje się punkt z opisem „Słupie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Słupie”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Słupie”
Położenie na mapie powiatu janowskiego
Mapa konturowa powiatu janowskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Słupie”
Ziemia50°45′17″N 22°18′33″E/50,754722 22,309167[1]
Integralne części wsi Słupie[5][6]
SIMC Nazwa Rodzaj
0799807 Grabczycha część wsi
0799813 Księże Słupie część wsi

Krótki opis edytuj

Wieś szlachecka Słupia położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie urzędowskim województwa lubelskiego[7]. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie tarnobrzeskim. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 424 mieszkańców[8] i była siódmą co do wielkości miejscowością gminy Modliborzyce. Miejscowa ludność wyznania katolickiego przynależy do Parafii św. Stanisława w Modliborzycach[9].

Historia edytuj

Niestety nie można dokładnie ustalić kiedy powstała miejscowość. Nazwa wsi należy utożsamiać z nazwą typu obronnego i oznacza najprawdopodobniej siedzibę załogi, która strzegła grodu kasztelańskiego (chodzi tu o Zawichost). Na takiej podstawie wnioskować można, że Słupie mogło już istnieć w XIII w. Pierwsza wzmianka o wsi jednak pochodzi już z 1412 r. Wtedy to Jan Dłuto nadał nowo erygowanemu kościołowi w Słupiu borek z barciami i 7 łanów ziemi, na części których pleban osadził z czasem chłopów. W XVI w. wieś dzierżyli Bystramowie. Natomiast pod koniec XVI w. Słupie zakupili Rzeczyccy, a od nich w I połowie XVII wieku Wiotescy. W 1631 r. Stanisław Wioteski podjął udaną lokację na gruntach Słupi miasteczka Modliborzyce, dokąd, po zbudowaniu tam w 1664 r. kościoła, przeniesiono parafię. W I połowie XVIII w. dziedzicami rozległych dóbr modliborskich, w tym Słupia, zostali Nahoreccy. Podczas wojny północnej miejscowość doznała zniszczeń. Na przestrzeni XVIII w. istniał młyn, barcie pszczele i zabudowania dworskie. W I połowie XVIII w. Słupie pozostawało we władaniu, na prawie zastawu, Józefa Bielskiego. Składał on wielokrotne skargi na Nahoreckich, którzy dopuścili się wielu krzywd wobec poddanych (niszczenie chałup, wyganianie chłopów). Od końca XVIII w. wieś należała do Dolińskich, a od 1862 r. do Gorzkowskich. Podczas powstania styczniowego oddział powstańczy stoczył pod Słupią potyczkę z Rosjanami (23 stycznia 1863 r.). Reforma z 1864 r. uwłaszczyła 23 gospodarzy (w tym 8 w Słupiu Księżym). Według spisu powszechnego z 1921 r. wieś liczyła 45 domów i 288 mieszkańców. W latach dwudziestych powstało Koło Młodzieży Wiejskiej. Szesnastego września 1939 r. Słupie zostało zbombardowane przez lotnictwo niemieckie.

Części wsi edytuj

  • Grabczycha – część wsi, wzmiankowana w już w 1865 r. Została zasiedlona przez osadników z Galicji. W 1921 r. liczyła 7 domów i 45.
  • Kornelówka – część wsi, początkowo był to folwark wyodrębniony pod koniec XIX w. z dóbr modliborskich. Na początku XX w. powstała kolonia, która w 1921 r. liczyła 8 domów i 51 mieszkańców.

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 124966
  2. Wieś Słupie w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-02-13] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-02-13].
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1180 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  5. a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
  6. a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
  8. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  9. Strona internetowa Diecezji Sandomierskiej. diecezjasandomierska.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-01-15)]..

Bibliografia edytuj

  • Księgi Grodzkie Lubelskie, Relacje, sygn.: 214, 346-347v; 230, 3-3v; 256, 367-367v; 264, 303v; 272, 798-799; 306, 11 lv; 313, 147v.
  • Księgi Ziemskie Lubelskie, Ingrosacje, sygn.: 18, 23-48.
  • Szymanek W.: Z dziejów Kraśnika i okolic w okresie okupacji niemieckiej w latach 1939-1944, Kraśnik 1990, str. 108.
  • Sochacka A.: Własność ziemska w województwie lubelskim w średniowieczu, Lublin 1987, str. 15-16, 96-97, 103, 148.
  • Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, t. IV, Województwo lubelskie, Warszawa 1924, str. 38.
  • Zieliński S.: Bitwy i potyczki 1863-1864, Rapperswil 1913, str. 82.
  • Województwo lubelskie w 15 tomach Słownika geograficznego Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich 1880-1904, oprać. W. Sakławski, Lublin 1974, str. 245.
  • Kuraś S.: Słownik historyczno-geograficzny województwa lubelskiego w średniowieczu, w: Dzieje Lubelszczyzny, t. III, Warszawa 1983, str. 216.
  • Księga Miejska Lublina, sygn.: 266.
  • Lustracja województwa lubelskiego 1565, Wrocław-Warszawa 1959, str. 45.
  • Tabele Likwidacyjne, sygn.:1165, 1166.
  • Inglot S. (red.), Rejestr poborowy województwa lubelskiego, Wrocław 1957, str. 81-82.
  • Rząd Gubernialny Lubelski, Spisy, sygn.: 32; 143.
  • Komisarz do spraw włościańskich powiatu Janów, sygn.: 432; 476a, 10-10v.
  • Rys Historyczny Miejscowości Powiatu Janowskiego - Zenon Baranowski; Stalowa Wola 2001, ISBN 83-87840-53-X.
  • Artur Bata, Hanna Lawera, Gmina Modliborzyce, Krosno: Oficyna Wydawnicza „Apla”, 2005, ISBN 83-7450-018-2, OCLC 750023945.