Siły Zbrojne Mjanmy

Siły Zbrojne Mjanmy (bir. တပ်မတော, Tatmadaw) – siły zbrojne Republiki Związku Mjanmy (Birmy) obejmujące wojska lądowe, marynarkę, lotnictwo, a także policję. Siły zbrojne liczą około pół miliona ludzi i w teorii są armią ochotniczą, co nie wyklucza jednak powołań. Nieregularne oddziały paramilitarne liczą dalsze 72 000 ludzi.

Tatmadaw
Ilustracja
Państwo

 Mjanma

Data sformowania

1948

Dane podstawowe
Liczebność

492 000

Budżet wojskowy
Kwota

1,8 bln MMK (2,04 mld USD)

% PKB

4,75%

Historia edytuj

Osobny artykuł: Birmańska Armia Narodowa.
 
Propaganda wojskowa

Armia Królestwa Birmy istniała przez setki lat, od XVII wieku kontrolę nad Birmą próbowało przejąć portugalskie imperium kolonialne, a następnie Francuska Kompania Wschodnioindyjska, dopiero w XIX wieku, po serii trzech wojen z imperium brytyjskim w latach 1824-1885 instytucja armii przestała istnieć, a Birma znalazła się w granicach Indii Brytyjskich. W momencie powstania w 1948 siły zbrojne wywodziły się z wojska Birmy Brytyjskiej oraz Armii Narodowej. W tym czasie zwalczała zbrojne powstania etniczne, dysydentów politycznych i narkobiznes.

W 1948 roku Birma stała się niepodległym krajem, po puczu w 1962 roku armia przejęła władzę (oficjalnie kraj był rządzony nie przez juntę, a Birmańską Partię Socjalistyczną), utrzymała się przy niej do 1988, kiedy wybuchł społeczny bunt. Zamiast wprowadzenia demokracji w kraju, armia przeprowadziła kolejny zamach stanu, a władzę przejęła Partia Rozwoju i Odbudowy. Od 2011 roku wprowadzono jednak instytucję prezydenta Mjanmy oraz przeprowadzono wybory.

Od 1962 północny stan Kaczin dążył do utworzenia państwa niepodległego od Birmy. W wyniku ofensywy w 1994 siły rządowe doprowadziły do uznania władzy centralnej. W 2011 wojsko wznowiło walki z rebeliantami, pod koniec 2012 rozpoczęto ofensywę z wykorzystaniem lotnictwa[1].

Wojsko lądowe edytuj

Tatmadaw Kyee
 
Państwo

  Mjanma

Data utworzenia

1945

 
Struktura dowodzenia sił zbrojnych

Wojska lądowe stanowią zdecydowaną większość sił zbrojnych, licząc 350 tysięcy ludzi są zgrupowane w 337 batalionów piechoty i 37 pułków artylerii, otrzymują większość budżetu obronnego. Od 1948 armia zwalczała ponad 40 bojówek lub grup powstańczych. Dawne brytyjskie uzbrojenie, jak czołgi Comet zastąpiło w większości sprzęt pancerny pochodzący z ChRL, także używany sprzęt sprowadzany z Ukrainy, bardziej zaawansowane systemy przeciwlotnicze sprowadzono bezpośrednio z ZSRR. Armia dzieli się na 13 regionalnych dowództw odpowiadającym w większości prowincjom kraju, te podlegają pod 6 dowództw geograficznych. Oprócz nich występują dowództwa operacyjne, w tym 10 pancernych: 6 batalionów czołgów i 4 bataliony piechoty zmotoryzowanej, 10 dowództw operacji artyleryjskich: 113 batalionów artylerii, 10 dywizji obrony przeciwlotniczej z 9 batalionami/bateriami SAM lub artylerii.

Czołgi podstawowe:[2]

Transportery:

Artyleria:

Systemy przeciwlotnicze:

Przeciwpancerne:

Siły powietrzne edytuj

Tatmadaw Lei
 
Państwo

  Mjanma

Data utworzenia

1947

Znak rozpoznawczy

 

Wyposażenie edytuj

Źródło: [3][4]

Samolot Producent Typ Wersja Liczba sztuk Uwagi
Samoloty myśliwskie
 
MiG-29
  Rosja myśliwiec przewagi powietrznej MiG-29 9.12B
MiG-29 9.13SE
MiG-29UB 9.51
20
6
5
Prawdopodobnie używane lub niedostarczone do innego klienta, zakupione w 2001 za 130 mln USD[5], w 2011 zakupiono 10 MiG-29B, 6 MiG-29SE i 4 MiG-29UB za 570 mln USD[6]. Z samolotami zakupiono R-27 i R-73.
 JF-17 Thunder   Chiny
  Pakistan
Lekki myśliwiec wielozadaniowy Block 2 7 Kontrakt na dostawę 16 sztuk podpisano w 2015 roku[7].
 
Chengdu F-7 Airguard
  Chiny myśliwiec przechwytujący F-7M 21 Od 1990 dostarczono 30 F-7M, uzbrojone w PL-2 i PL-5B.
 Shenyang F-6 Farmer   Chiny myśliwiec przechwytujący FT-6 1
Samoloty sztumowe
 
Nanchang A-5 Fantan
  Chiny samolot szturmowy A-5C
FT-6
20
1
Od 1994 dostarczono 24 A-5.
Specjalnego przeznaczenia
 Britten-Norman BN-2   Wielka Brytania patrol morski BN-2 5
Samoloty szkolno-bojowe
 Chengdu F-7 Airguard   Chiny szkolenie podstawowe FT-7 6
 Jak-130   Rosja szkolenie zaawansowane 18 W kwietniu 2016 zamówiono 16. W lutym 2017 dostarczono trzy[8][9]. 15 grudnia 2021 odebrano 6 kolejnych maszyn.[10]
 K-8 Karakorum   Chiny szkolenie zaawansowane/samolot wsparcia K-8E 12 12 dostarczono w 1999. Dalszych 50 ma być zmontowanych lokalnie na licencji.
 Mig-29   Rosja szkolenie podstawowe MIG-29B 5
 SOKO G-4 Super Galeb   Serbia szkolenie zaawansowane/samolot wsparcia 3 W latach 1991-1992 dostarczono 6 z 20 z powodu zniszczenia fabryki.
 Grob G-120A   Niemcy szkolenie wstępne G120TP 20
 Pilatus PC-9   Szwajcaria szkolenie podstawowe 10
 Pilatus PC-7   Szwajcaria szkolenie podstawowe PC-7 16 W latach 1979-1981 dostarczono 16.
Samoloty transportowe
 ATR 42   Francja transportwiec ATR42/72 6
 
Shaanxi Y-8
  Chiny transportowiec Y-8D2 5 Dostarczono 4 sztuki w 1994.
 
Fokker F27
  Holandia
  Stany Zjednoczone
transportowiec F-27
Fairchild FH-227
2
2
Jeden dla VIP, 6 sprowadzone z USA od 1978.
 Beechcraft 1900   Stany Zjednoczone transportowiec 1900D 7
 Pilatus PC-6   Szwajcaria użytkowy PC-6 5 W latach 1976-1978 dostarczono 7.
 Harbin Y-12   Chiny użytkowy Y-12-IV 2 2 w 1992.
Śmigłowce
 Mi-8   Rosja śmigłowiec transportowy Mi-8MT 12 Dostarczono 7 w 1995, 5 w 1997.
 Mi-24   Rosja śmigłowiec szturmowy Mi-35P 9 Dostawy 2010-2011, jeden utracono w 2013.
 PZL W-3 Sokół   Polska śmigłowiec wielozadaniowy W-3 12 Dostarczono 13 w 1991 (lub od 1990), 2 W-3S dla VIP.
 Mi-2   Polska śmigłowiec użytkowy 22 Dostarczono 22 w latach 1990-1992, w tym uzbrojone.
Eurocoptera EC120 Colibri   Francja  Chiny treningowy H120 3
 Aérospatiale Alouette III   Francja treningowy SA316

SE3160

13
 Bell 205   Stany Zjednoczone śmigłowiec użytkowy 2 Ex-USA, policyjne, pomoc do walki z przestępczością narkotykową, 18 sztuk w 1975.
 Bell 206   Stany Zjednoczone śmigłowiec użytkowy 206A 4 Ex-USA, policyjne, pomoc do walki z przestępczością narkotykową, 9 sztuk w 1975.
Bell 212   Stany Zjednoczone śmigłowiec użytkowy 1

Wycofane edytuj

Marynarka wojenna edytuj

Tatmadaw Yay
Państwo

  Mjanma

Data utworzenia

1940

Prefiks

UMS

Bandera

 

Najmniejsze w siłach zbrojnych, liczące 19 000 ludzi, wykorzystują głównie rodzime, jugosłowiańskie i amerykańskie (przestarzałe) jednostki tj. trałowce, ścigacze i patrolowce. Sformowana po raz pierwszy w 1940 do działania przeciw Japonii, po uzyskaniu niepodległości w 1948 jej największym okrętem była fregata typu River - UBS Mayu oraz cztery małe kanonierki przekazane przez Royal Navy. Aktualna bandera została wprowadzona w 1974 roku (wraz ze zmianą flagi Birmy), wcześniejsza z 1948, wzorowana na brytyjskiej, miała czerwony krzyż na białym tle oraz białe gwiazdy na niebieskim tle w kantonie.

Okręty:

  • 2 fregaty typu Kyan Sittha F12 Kyan Sittha i F14 Sin Phyushin (8 pocisków C-802), rodzime okręty z 2014 i 2015 roku
  • 1 fregata F11 Aung Zeya (8 pocisków Ch-35 Uran), rodzimy okręt z 2010 roku
  • 2 fregaty rakietowe typu 053H1 : F21 Mahar Bandula i F23 Mahar Thiha Thura (4 pociski C-802), ex-chińskie od 2012
  • 3 korwety typu Anawratha: 771 UMS Anawratha, 772 UMS Bayinnaung i 773 UMS Tabinshwehti (4 pociski C-802), rodzime z 1996, 2007 i 2016

Przypisy edytuj

  1. Katastrofa Mi-35 w Mjanmie.
  2. Stockholm International Peace Research Institute: Transfers of major conventional weapons. 1950 to 2016. sipri.org. [dostęp 2016-09-10]. (ang.).
  3. Myanmar Air Force (2023) [online], www.wdmma.org [dostęp 2023-09-18] (ang.).
  4. In association with Embraer, 2023 World Air Forces directory [online], Flight Global [dostęp 2023-09-18] (ang.).
  5. Myanmar order ends MiG-29 sales drought. flightglobal.com, 21 czerwca 2001. [dostęp 2017-02-03]. (ang.).
  6. Myanmar to receive new batch of MiG-29s from March. flightglobal.com, 2 marca 2011. [dostęp 2017-02-03]. (ang.).
  7. Łukasz Golowanow: Mjanma chce produkować JF-17 na licencji. konflikty.pl, 3 lutego 2017. [dostęp 2017-02-03].
  8. Mjanma odebrała pierwsze trzy Jaki-130. altair.com.pl, 18 lutego 2017. [dostęp 2017-02-21].
  9. Łukasz Golowanow: Pierwsze Jaki-130 dla Mjanmy. konflikty.pl, 18 lutego 2017. [dostęp 2017-02-21].
  10. 6 kolejnych Jak-130 dla Mjanmy

Linki zewnętrzne edytuj