Siemkowice

wieś w województwie łódzkim

Siemkowice (Siemikowice[4]) – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie pajęczańskim, w gminie Siemkowice.

Siemkowice
wieś
Ilustracja
Park i dwór w Siemkowicach
Państwo

 Polska

Województwo

 łódzkie

Powiat

pajęczański

Gmina

Siemkowice

Liczba ludności (III 2011)

1040[2]

Strefa numeracyjna

43

Kod pocztowy

98-354[3]

Tablice rejestracyjne

EPJ

SIMC

0713020

Położenie na mapie gminy Siemkowice
Mapa konturowa gminy Siemkowice, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Siemkowice”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Siemkowice”
Położenie na mapie województwa łódzkiego
Mapa konturowa województwa łódzkiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Siemkowice”
Położenie na mapie powiatu pajęczańskiego
Mapa konturowa powiatu pajęczańskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Siemkowice”
Ziemia51°12′12″N 18°54′05″E/51,203333 18,901389[1]

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa sieradzkiego.

W jej pobliżu znajduje się stacja kolejowa Chorzew Siemkowice[5].

Części wsi edytuj

Integralne części wsi Siemkowice[6][7][8]
SIMC Nazwa Rodzaj
0713036 Działy część wsi
0713042 Karczówki część wsi
0713059 Łużyk część wsi
0713065 Mokry Las część wsi
0713071 Niwy część wsi
0713088 Piaski część wsi
0713094 Poręby część wsi
0713102 Stachurowizna część wsi

Historia edytuj

Tereny gminy obejmują prastare ziemie nadwarciańskie. Historia Siemkowic wiąże się z Bolesławem Krzywoustym. Według Marcina Bielskiego Jan Werszowiec (Werszowic, Wrszowic, Wierszowiec, Wrsowicz) zabił w XI wieku w oblężeniu Wrocławia księcia czeskiego Świętopełka Przemyślidę i ze swoim oddziałem przeszedł na stronę Polaków, przyczyniając się walnie do ich zwycięstwa. Król Bolesław III Krzywousty nagrodził go za ten czyn ziemią, do której należała również wieś Siemkowice. Z biegiem czasu potomkowie protoplasty rodu Okszyców podzielili się wsiami i od ich nazw przyjęli nazwiska, stąd Okszyńscy, Radoszewscy, Błeszyńscy i Siemkowscy. Tak więc już w 2 poł. XV w. Siemkowice należały do Siemkowskich herbu Oksza. Z tego rodu pojął żonę Marcin Bielski, kronikarz z Białej, gdzie osiadł na stałe w majątku żony. O tym, że Siemkowscy byli posiadaczami wsi jeszcze w XVI w., świadczy kamienna tablica wmurowana w ścianę kościoła z postacią rycerza i napisem po łacinie (w tłumaczeniu: "Tu spoczywa W. Pan Jerzy Siemkowski R. 1564"). Kolejnymi właścicielami wsi byli Święccicy h. Jastrzębiec, a od XVIII/XIX w. do 1945 r. rodzina Fundament-Karśnickich również h. Jastrzębiec. 5 października 1900 r. spaliła się prawie cała wieś z wyjątkiem kościoła, dworu i kilku zabudowań gospodarczych.

Już Werszowicowie „postawili tu mocny zameczek na wyspie między wody”. Najstarsza faza dworu obronnego pochodzi zapewne z lat 1441-56. Obiekt został rozbudowany w poł. XVII w. i przebudowany w XVIII i poł. XIX w. Wzniesiono go na planie kwadratu, jest parterowy i podpiwniczony. W części wsch. posiada grube mury z kamienia polnego, będące pozostałością budowli XV-wiecznej. Zachowały się renesansowe obramienia okienne, cztery kamienne portale, nadproża wsparte na kroksztynach oraz w jednej z izb profilowana belka drewniana z data „1692”. Odrestaurowany w l. 1952-3. Obok murowanego dworu – zameczku, do niedawna (ok. 1990 r.) istniał typowy dworek szlachecki z XVIII w. Obok miejsca gdzie stał pozostała lipa szerokolistna o wysokości pona 20 m i ponad 750 cm w obwodzie. Kościół św. Marcina zbudowano w 1879 r. na miejscu poprzedniego z 1603 r. Dobudowany jest do monumentalnej wieży (dołem czworobocznej, górą – ośmiobocznej) stanowiącej pozostałość najstarszego kościoła gotyckiego, zapewne z XV w. Najstarszymi zabytkami są renesansowe płyty nagrobne z XVI w. Jerzego Siemikowskiego i Zofii z Bielskich Boguckiej, wmurowane w ściany nawy i zasłonięte konfesjonałami, oraz obrazy Rafała Hadziewicza z XIX w. Do 1985 r. w kościele było jeszcze kilka tablic epitafijnych zdobionych kolorowymi herbami, wśród nich – tablica poświęcona pamięci Ludwika Niemojowskiego, katorżnika, a potem warszawskiego literata.

Zabytki edytuj

Według rejestru zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa[9] na listę zabytków wpisane są obiekty:

  • wieża kościoła parafialnego, XV w., nr rej.: 565-XIV-68 z 9.01.1951 oraz 251 z 31.08.1967
  • dwór obronny, koniec XVII w., nr rej.: 651 z 31.08.1967
  • park, nr rej.: P-XIV-1 z 21.12.1946

Wspólnoty wyznaniowe edytuj

Osoby związane z Siemkowicami edytuj

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 122237
  2. Ludność w miejscowościach statystycznych według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [w:] Narodowy Spis Powszechny 2011 [on-line]. Główny urząd statystyczny. [dostęp 2015-09-28].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1149 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. Siemikowice, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 549.
  5. Miszmasz w nazewnictwie stacji. Dlaczego PLK nie są konsekwentne?
  6. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. GUS. Rejestr TERYT
  8. KSNG: Wykaz urzędowych nazw miejscowości i ich części. opublikowany [w:] Dz.U. z 2013 r. poz. 200 ze zmianami w Dz.U. z 2015 r. poz. 1636. [dostęp 2018-01-06]. (pol.).
  9. NID: Rejestr zabytków nieruchomych, województwo łódzkie. [dostęp 2008-09-18].
  10. Region wieluński [online], archiczest.pl [dostęp 2023-03-27].
  11. Kontakt – Zbory [online], zboryboze.pl [dostęp 2023-03-27].

Bibliografia edytuj

  • A. Ruszkowski: Sieradz i okolice. Sieradz, 2000.

Linki zewnętrzne edytuj