Sint Maarten (wyspa)

wyspa na Karaibach

Sint Maarten (fr. Saint-Martin; niderl. Sint Maarten) – wyspa leżąca na Karaibach. Wchodzi w skład Archipelagu Małych Antyli (Wyspy Nawietrzne). Powierzchnia wyspy wynosi 87 km²[1]. Południowa część wyspy od 2010 stanowi terytorium autonomiczne Holandii, północna część należy do Francji jako jej wspólnota zamorska. Łącznie, oba terytoria są znane jako „St.-Martin / St. Maarten”, „St. Martins”, albo po prostu „SXM” (SXM jest identyfikatorem IATA portu lotniczego Princess Juliana (TNCM), głównego portu lotniczego wyspy). Wyspa została oficjalnie podzielona 23 marca 1648.

Sint Maarten
Saint-Martin
Ilustracja
zdjęcie satelitarne wyspy
Kontynent

Ameryka Północna

Państwo

 Sint Maarten
 Saint-Martin

Akwen

Ocean Atlantycki
Morze Karaibskie

Archipelag

Małe Antyle

Powierzchnia

87[1] km²

Populacja (2009)
• liczba ludności
• gęstość


około 78 tys.[1]
896,55 os./km²

Położenie na mapie Oceanu Atlantyckiego
Mapa konturowa Oceanu Atlantyckiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Sint Maarten”
Ziemia18°04′N 63°03′W/18,066667 -63,050000
Mapa wyspy

Historia edytuj

Krzysztof Kolumb przybył na wyspę 11 listopada 1493 roku. Nazwał ją na cześć Marcina z Tours, którego święto wtedy wypadało. Wyspa kilkukrotnie przechodziła z rąk hiszpańskich w holenderskie i odwrotnie ze względu na jeziora z wodą o dużej zawartości soli, która niegdyś była cennym surowcem. Na wyspie założono plantacje trzciny cukrowej, na których pracowali czarnoskórzy niewolnicy (od których wywodzi się większość współczesnej populacji); straciły na znaczeniu w XIX wieku. Południowa część wyspy w 1826 stała się częścią Holenderskich Indii Zachodnich, a następnie Antyli Holenderskich – holenderskiego terytorium autonomicznego, które przestało istnieć w 2010. Obecnie jest to terytorium zależne Holandii. Północna część wyspy przynależy do Francji. Do 2007 była częścią Gwadelupy; od 2007 stanowi wspólnotę zamorską[2].

Podział administracyjny edytuj

 
Granica francusko-holenderska wyspy.

Francuska część wyspy obejmuje 53,2 km² i jest zamieszkana przez 35 107 osób (2014)[3]. Głównym miastem jest Marigot[1] – 3394 mieszkańców (2014)[3]. W tej części wyspy znajduje się Port lotniczy L'Esperance[1]. Holenderska część wyspy obejmuje 34 km², zamieszkane przez 33 609 (2011)[4]. Głównym miastem jest Philipsburg. Znajduje się tutaj Międzynarodowy Port Lotniczy Juliana[1]. Granica między tymi dwoma częściami wyspy ma długość 16 km[5].

Geografia edytuj

Powierzchnia wyspy wynosi 87 km²[1]; długość linii brzegowej 58,9 km[5]. Najwyższym wzniesieniem jest Pic Paradis (424 m n.p.m.). Rozciągłość południkowa wyspy wynosi około 19 km[2][6]. Wyspa jest wyżynno-górzysta. Cechuje ją dobrze rozwinięta linia brzegowa z zatokami i półwyspami; licznie występują jeziora[6]. Według klasyfikacji klimatów Köppena na wyspie panuje klimat tropikalny monsunowy; pora sucha trwa od stycznia do kwietnia, pora deszczowa od sierpnia do grudnia[7]. Roczna suma opadów wynosi około 1140 mm[2].

W okresie od czerwca do listopada występuje zagrożenie huraganami[5]. We wrześniu 2017 wyspę nawiedził huragan Irma, podczas którego zniszczeniu uległo 95% wyspy[8][9]. 8 września 2017 zapowiedziano, że do Wysp Nawietrznych zbliża się huragan Jose[10].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g Godfrey Baldacchino: The political economy of divided islands : unified geographies, multiple polities. Palgrave Macmillan, 2013. ISBN 978-1-349-43805-1. OCLC 834127780. (ang.).
  2. a b c Saint Martin, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2017-09-09] (ang.).
  3. a b Historique des populations légales - Recensement de la population 1968-2014. L’Institut national de la statistique et des études économiques. [dostęp 2017-09-09].
  4. Historical data on Demographics. Department of Statistics. Sint Maarten. [dostęp 2017-09-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-30)].
  5. a b c CIA: CENTRAL AMERICA AND CARIBBEAN :: SINT MAARTEN. The World Factbook. [dostęp 2017-09-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-12-28)].
  6. a b Gwadelupa. W: wielu autorów: Wielki Encyklopedyczny Atlas Świata. T. 16. Ameryka Środkowa. warszawa: PWN, 2006, s. 82–83. ISBN 978-83-01-14931-4.
  7. Climate Summaries. Meteorological Department Curaçao, 17 lutego 2013 (archiwum).
  8. Claire Phipps: Irma’s destruction: island by island. 8 września 2017. [dostęp 2017-09-09].
  9. Frances Robles, Kirk Semple & Vivian Yee: Caribbean Devastated as Irma Heads Toward Florida. NY Times, 7 września 2017. [dostęp 2017-09-09].
  10. Anthony Faiola, Lindsey Bever, Andrew deGrandpre & Matea Gold: WorldViews Irma’s destructive path: ‘When you look at the carnage, you ask how anybody at all survived’. Washington Post, 8 września 2017. [dostęp 2017-09-09].

Linki zewnętrzne edytuj