Skala Fujity lub skala Fujity–Pearsona – skala oceniająca poziom intensywności tornad na podstawie zniszczeń zabudowy i rzadziej roślin. Opracował ją w 1971 roku Tetsuya „Ted” Fujita z Uniwersytetu w Chicago, we współpracy z Allenem Pearsonem. Rozwinęli ją w 1973 r. o długość i szerokość ścieżek.

1 lutego 2007 skala Fujity została zaktualizowana do Ulepszonej Skali F (Skala EF ang. Enhanced F Scale), gdzie zniszczenia podzielone są na klasy w odniesieniu do konkretnych rodzajów konstrukcji obiektów budowlanych. Pozwala to sprawniej posługiwać się nią na terenie Stanów Zjednoczonych.

Skala Fujity edytuj

Siedem kategorii w kolejności od najmniejszej siły (F6 nie jest używana):

Kategoria Prędkość wiatru Względna częstotliwość występowania Potencjalne zniszczenia
mph km/h
F0 40–72 64–116 38,9% Lekkie zniszczenia. Lekko zniszczone kominy; połamane gałęzie drzew; wyrwane płytko zakorzenione drzewa; zniszczone znaki drogowe.
 
F0 damage example
F1 73–112 117–180 35,6% Umiarkowane zniszczenia. Dolna granica prędkości wiatru jest granicą wiatru huraganowego; odpadają części dachów; podniesione i wywrócone mieszkalne przyczepy kempingowe; spychane samochody, jadące drogą; możliwe zniszczenie obiektów budowlanych o prowizorycznej konstrukcji.
 
F1 damage example
F2 113–157 181–253 19,4% Znaczne zniszczenia. Dachy zrywane z domów; zniszczone przyczepy kempingowe; wywrócone wagony kolejowe; duże drzewa strzaskane lub wyrwane z korzeniami; lekkie przedmioty przenoszone z dużą prędkością
 
F2 damage example
F3 158–206 254–332 4,9% Ciężkie zniszczenia. Dachy i niektóre ściany zerwane i zniszczone nawet z budynków o mocnej konstrukcji; wywrócone pociągi; większość drzew w lasach wyrwanych z korzeniami; podniesione z ziemi i wyrzucone ciężkie samochody.
 
F3 damage example
F4 207–260 333–418 1,1% Druzgocące zniszczenia. Budynki o mocnej konstrukcji zrównane z ziemią; konstrukcje na słabych fundamentach przeniesione na pewną odległość; samochody przenoszone w powietrzu z dużą prędkością.
 
F4 damage example
F5 261–318 419–512 poniżej 0,1% Zniszczenia jeszcze większe, niż w przypadku poprzednich stopni. Budynki o silnych szkieletach podniesione z fundamentów, przeniesione na znaczne odległości zniszczone; przedmioty wielkości samochodów przenoszne na odległość ponad 100 m; drzewa powyrywane; stalowo-żelbetowe konstrukcje dotkliwie zniszczone.
 
F5 damage example

Tabela ta prezentuje częstotliwość występowania tornad w Stanach Zjednoczonych. Częstotliwość tornad o sile powyżej F2 są znacznie mniejsze poza USA. W Kanadzie, Bangladeszu oraz we wschodnich Indiach i obszarach sąsiadujących także często występują silne tornada, lecz nie są tam prowadzone dokładne statystyki.

Ulepszona skala Fujity edytuj

 
Zniszczenia po tornadzie, które w maju 2007 roku zrównało z ziemią miejscowość Greensburg w stanie Kansas w USA. Pierwszy przypadek tornada o sile EF5, od czasu wprowadzenia ulepszonej skali Fujity.

W USA od lutego 2007 roku wprowadzono do użytku nową, zmodyfikowaną skalę Fujity. Podobnie jak starsza wersja, ta skala również określa siłę tornada na podstawie zniszczeń. Wprowadzono w niej pewne ulepszenia: zwiększono różnorodność konstrukcji, które mogą potencjalnie ulec uszkodzeniu lub zniszczeniu przez tornado. Uwzględniono także solidność i jakość konstrukcji. Uległy zmianie szacowane wartości prędkości wiatru na poszczególnych stopniach skali.

Skala posługuje się symbolami od EF0 do EF5.
  • EF0 – wiatr o prędkości od 105 do 137 km/h (uszkodzenia dachów domów, wyrywane gałęzie drzew)
  • EF1 – wiatr o prędkości od 138 do 178 km/h (zerwane dachy, przewrócone i zniszczone przyczepy campingowe)
  • EF2 – wiatr o prędkości od 179 do 218 km/h (zerwane dachy z solidnych konstrukcji, duże drzewa wyrywane z korzeniami, lekkie samochody podnoszone z ziemi)
  • EF3 – wiatr o prędkości od 219 do 266 km/h (niszczone całe piętra solidnych domów, uszkodzenia dużych budynków, wykolejone pociągi, podnoszone z ziemi cięższe samochody)
  • EF4 – wiatr o prędkości od 267 do 322 km/h (solidne domy zrównane z ziemią, samochody wyrzucane w powietrze)
  • EF5 – wiatr o prędkości powyżej 322 km/h (domy o bardzo silnym szkielecie zrównane z ziemią do fundamentów, samochody przenoszone na odległości do 100 metrów, wieżowce ze zdeformowaną konstrukcją)

[potrzebny przypis]

Zobacz też edytuj