Skara Brae

stanowisko archeologiczne na Orkadach

Skara Brae – najlepiej zachowane osiedle neolityczne, znajdujące się na głównej wyspie archipelagu Orkadów (u wybrzeży Szkocji). Ze względu na wyjątkowe znaczenie historyczne tego miejsca Skara Brae zostało wpisane w roku 1999 na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Skara Brae (2007)

Do roku 1850 osiedle to znajdowało się pod wydmami zatoki Skaill (Bay of Skaill), kiedy to zostało odsłonięte przez silne wiatry i sztormy. Prace archeologiczne prowadzone przez Vere'a Gordona Childe'a w latach 1928-1930 w pełni odsłoniły osadę.

Umeblowanie domostw w Skara Brae

Osada składa się z 8 kamiennych domostw, które były w neolicie połączone kamiennymi tunelami (obecnie odsłonięte przejścia). Każde z domostw ma ok. 40 m², z dużą izbą (o przekątnej od 4,5 do 6 m) mającą pośrodku kamienne palenisko. W niektórych od głównej izby odchodziły jeszcze boczne alkowy. Umeblowanie izb zrobione było z kamienia. W plan architektoniczny miasteczka był nawet włączony prymitywny system kanalizacji.

Mieszkańcy osady łowili ryby, hodowali bydło i owce, uprawiali zboże oraz polowali. Podczas wykopalisk archeologicznych znaleziono ślady stosowania obornika jako nawozu[1]. Znaleziono również wiele narzędzi wykonanych z kości zwierząt.

Ocenia się, że osiedle było zamieszkane od ok. 3100 roku p.n.e. przez blisko 600 lat, później na skutek zmian klimatu, zostało ono porzucone przez swoich mieszkańców. W tym samym czasie nad Morzem Śródziemnym powstały bardziej zaawansowane osady czy miasta, jak Los Millares (Hiszpania) i Lerna (Grecja).

Przypisy edytuj

  1. Harry Johnston. Szkocki wzór dla Stonehenge. „National Geographic Polska”. 179, s. 85, sierpień 2014. Warszawa: Burda NG Polska. ISSN 1507-5966. 

Bibliografia edytuj

  • Paul G. Bahn Archeologia - Przewodnik, Wydawnictwo "Arkady" Sp. z o.o., 2006, ss. 282, ISBN 83-213-4293-0