Sobór Trójcy Świętej w Ruse
Sobór Trójcy Świętej – prawosławna cerkiew w Ruse, pełniąca funkcję soboru katedralnego metropolii ruseńskiej[1]. Wzniesiona w 1632, jest najstarszą świątynią prawosławną w Ruse[2].
| sobór katedralny | |||||||||||||||||||||
 Sobór od frontu | |||||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||||||||||||
| Adres |
pl. Sweta Trojca 9 | ||||||||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||||||||
| Eparchia | |||||||||||||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||||||||||||
| Wspomnienie liturgiczne |
Święto Trójcy Świętej (niedziela Pięćdziesiątnicy) | ||||||||||||||||||||
| Przedmioty szczególnego kultu | |||||||||||||||||||||
| Cudowne ikony |
ikona Matki Bożej | ||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Bułgarii  | |||||||||||||||||||||
 43°50′51,5″N 25°57′24,1″E/43,847639 25,956694
| |||||||||||||||||||||
Historia edytuj
Cerkiew została wzniesiona w 1632 r. Ówczesne prawo w Imperium Osmańskim zabraniało budowania świątyń chrześcijańskich wyższych niż wzrost Turka siedzącego na koniu, toteż budowniczowie cerkwi w Ruse przy jej wznoszeniu wykorzystali dawne katakumby. Główna nawa cerkiewna znalazła się na poziomie 4,5 metra poniżej gruntu. Ikonostas znajdujący się w świątyni powstał w latach 1805–1807[2]. Wtedy również w cerkwi powstała dekoracja malarska[2]. Autorstwo trzyrzędowego, złożonego z 32 wizerunków ikonostasu jest niejasne – część historyków sztuki łączy go ze szkołą samokowską (byłoby to wtedy jedyne takie dzieło tej grupy twórców w północnej Bułgarii), inni – ze szkołą triawneńską, kolejni wreszcie sugerują autorstwo miejscowych artystów[3].
W 1878 r. przed cerkwią Trójcy Świętej w Ruse uroczyście witano wkraczające do miasta wojska rosyjskie pod dowództwem gen. Eduarda Totlebena[3].
W okresie bułgarskiego odrodzenia narodowego budynek został rozbudowany o dwie kaplice św. Aleksandra Newskiego (poświęconą w 1884) i Świętych Cyryla i Metodego (oddaną do użytku w 1886 r.). Wzniesiono również cerkiewną dzwonnicę zwieńczoną hełmem nawiązującym do architektury rosyjskiej, o wysokości 19 m[2]. Budowę kaplic sfinansował Zafir Saroglu, przyjaciel metropolity dorostolsko-czerweńskiego Grzegorza, rezydującego w Ruse[3].
W 1979 r. kaplica św. Aleksandra Newskiego przestała być użytkowana liturgicznie, od 1983 funkcjonuje w niej wystawa sztuki sakralnej[2]. Wcześniej, w 1934 r. Stefan Iwanow i Gospodin Żelazkow wykonali w świątyni nowe freski[2]. W 2000 r. w świątyni wstawiono witraże[3].
Na wyposażeniu cerkwi pozostaje ikona Matki Bożej w typie Eleusy z XVII w., uważana za cudotwórczą[2].
W przedsionku świątyni pochowano metropolitów dorostolsko-czerweńskich, rezydujących w Ruse – Grzegorza[4], Michała, Sofroniusza i Bazylego[2].
Przypisy edytuj
- ↑ Русенска духовна околия « Русенска митрополия [online], www.rusenska-mitropolia.bg [dostęp 2020-04-09].
- ↑ a b c d e f g h Храм "Св. Троица" близо четири века закриля русенци [online], www.actualno.com [dostęp 2020-04-09] (bułg.).
- ↑ a b c d Свещ Добромир Димитров, Милен Бакалов, Катедралният храм "Св. Троица" в Русе става достъпен за хора с увреждания [online], dveri.bg [dostęp 2020-04-09] (bułg.).
- ↑ ГРИГОРИЙ [online], www.pravenc.ru [dostęp 2020-04-09].