Sobór Wniebowstąpienia Pańskiego w Białogrodzie nad Dniestrem

Sobór Wniebowstąpienia Pańskiegoprawosławny sobór parafialny w Białogrodzie nad Dniestrem, w dekanacie białogrodzkim eparchii odeskiej Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego Patriarchatu Moskiewskiego[1].

Sobór Wniebowstąpienia Pańskiego
Свято-Вознесенський собор
51-103-0034
sobór parafialny
Ilustracja
Widok od strony południowej
Państwo

 Ukraina

Obwód

 odeski

Miejscowość

Białogród nad Dniestrem

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Ukraiński Kościół Prawosławny Patriarchatu Moskiewskiego

Eparchia

odeska

Sobór

od

Wezwanie

Wniebowstąpienia Pańskiego

Wspomnienie liturgiczne

40. dzień po Passze

Położenie na mapie obwodu odeskiego
Mapa konturowa obwodu odeskiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Białogród nad Dniestrem, sobór Wniebowstąpienia Pańskiego”
Położenie na mapie Ukrainy
Mapa konturowa Ukrainy, na dole znajduje się punkt z opisem „Białogród nad Dniestrem, sobór Wniebowstąpienia Pańskiego”
Ziemia46°11′30,8″N 30°20′11,9″E/46,191889 30,336639
Strona internetowa

Historia edytuj

Sobór został wzniesiony pod kierunkiem ks. Fiodora Malawinskiego w latach 1815–1820[2] na miejscu starego cmentarza tureckiego, na wzniesieniu w centrum miasta[3], z darów miejscowej ludności. Według pierwotnego projektu miał swoim rozplanowaniem przypominać kształt okrętu, jednak w 1830 r. dobudowano do niego trzy czterokolumnowe portyki, zmieniając kształt obiektu na formę krzyża[2].

W latach 1920–1940 freski w soborze (w kopule i pomieszczeniach ołtarzowych[4]) wykonał malarz Pawieł Piskariow razem z głuchoniemymi córką i synem[3]. W 1971 r. moskiewscy malarze wykonali w środkowej części soboru nowe freski[4].

W soborze znajduje się cząstka relikwii św. Jana z Suczawy[2], który według żywotu został zamordowany w Białogrodzie na miejscu, gdzie wzniesiono następnie cerkiew jego imienia[5]. Szczególnym kultem przez wiernych otaczana jest również w świątyni kopia Herbowieckiej Ikony Matki Bożej[6].

Architektura edytuj

 
Wnętrze soboru. Widoczny ikonostas oraz ikona św. Jana z Suczawy, przed którą znajduje się cząstka jego relikwii

Sobór po przebudowie w 1830 r. reprezentuje styl klasycystyczny w jego rosyjskiej wersji[2]. Jest to jednokondygnacyjna budowla z pięciokondygnacyjną dzwonnicą oraz jedną kopułą, zwieńczoną małą cebulastą kopułką z krzyżem.

Sobór posiada trzy ołtarze – główny Wniebowstąpienia Pańskiego i boczne św. Mikołaja oraz Kazańskiej Ikony Matki Bożej, wszystkie umiejscowione za jednym drewnianym i pozłacanym ikonostasem[3]. Ikony w ikonostasie wykonał nieznany miejscowy artysta w stylu greckim, ale z widocznym wpływem lokalnej, południoworuskiej kultury ikonograficznej. Wyjątkami są wizerunki Zaśnięcia Matki Bożej i św. Jana Chrzciciela oraz ikony Wniebowstąpienia Pańskiego i archanioła usytuowane po prawej stronie od ołtarza[3]. Znany jest również autor ikony św. Serafina z Sarowa w lewym ołtarzu, napisał ją miejscowy artysta Pawieł Jerłakow[3].

W głównej kopule znajduje się wizerunek Chrystusa Pantokratora otoczonego przez cherubiny i inne anioły, a w dalszej kolejności – Apostołów i Czterech Ewangelistów, których postacie znalazły się na żagielkach kopuły. Na suficie nawy widoczne są postacie Boga Ojca oraz proroków starotestamentowych[3].

W 2002 r. w niewielkiej odległości od soboru wzniesiono kaplicę ku czci jubileuszu 2000 lat od narodzenia Chrystusa[2].

Przypisy edytuj

  1. Православная Одесса [online], eparhiya.od.ua [dostęp 2017-08-23] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-23].
  2. a b c d e Свято-Вознесенский собор [online], 04849.com.ua [dostęp 2017-08-23].
  3. a b c d e f Свято-вознесенский собор [online], belgorod-dnestrovskiy.ru [dostęp 2017-08-23] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-23] (ang.).
  4. a b О храме [online], svsobor.church.ua [dostęp 2017-08-23] [zarchiwizowane z adresu 2017-03-09] (ros.).
  5. Церковь Иоанна Сочавского [online], belgorod-dnestrovskiy.ru [dostęp 2017-08-23] [zarchiwizowane z adresu 2018-06-18] (ang.).
  6. Святыни [online], svsobor.church.ua [dostęp 2017-08-23] (ros.).