Solanina

Solanina
	Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C45H73NO15
Masa molowa	868,06 g/mol
	Identyfikacja
Numer CAS	20562-02-1
PubChem	6537493
SMILES
	CC1CCC2C(C3C(N2C1)CC4C3(CCC5C4CC=C6C5(CCC(C6)OC7C(C(C(C(O7)CO)O)OC8C(C(C(C(O8)CO)O)O)O)OC9C(C(C(C(O9)C)O)O)O)C)C)C
Właściwości
	Rozpuszczalność w wodzie
	praktycznie nierozpuszczalna (25 mg/l)
	w innych rozpuszczalnikach
	dobrze rozpuszczalna w gorącym etanolu, praktycznie nierozpuszczalna w eterze dietylowym i chloroformie
Temperatura topnienia	270–290 °C
Niebezpieczeństwa
	Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2013-03-01]
	Globalnie zharmonizowany system; klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
	Na podstawie podanej karty charakterystyki
Uwaga
Zwroty H	H302
Zwroty P	brak zwrotów P
	Europejskie oznakowanie substancji
	oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne
	Na podstawie podanej karty charakterystyki
	Drażniący; (Xi)
Zwroty R	R22
Zwroty S	brak zwrotów S
Numer RTECS	WF0250000
Dawka śmiertelna	LD50 = 590 mg/kg (szczur, doustnie)
	Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą; stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
	Multimedia w Wikimedia Commons

Solanina – organiczny związek chemiczny, toksyczny glikoalkaloid zbudowany z trisacharydu solatriozy i glikozydu solanidyny^[3]. W znacznym stężeniu występuje w pędach roślin psiankowatych.

Spożyta, np. z kiełkującymi ziemniakami, może spowodować poważne zatrucia pokarmowe. Znajduje się ona w największym stężeniu w owocach ziemniaka (małe zielone kulki jesienią). Niewskazane jest jedzenie ziemniaków o zielonym miąższu. Zazielenienie takie powstaje, gdy bulwa ziemniaka w fazie wzrostu zostanie odsłonięta i wyeksponowana na promienie słoneczne i jest sygnałem, że ziemniak taki zawiera solaninę o podwyższonym stężeniu.

Spożycie znaczących ilości solaniny może spowodować poważne zaburzenia żołądkowo-jelitowe. Objawy zatrucia, to głównie nudności, wymioty, kolka, biegunka i w ciężkich przypadkach może wystąpić depresja ośrodkowego układu nerwowego, śpiączka, napady drgawek i obwodowa niewydolność krążenia. Symptomy pojawiają się zwykle po 4–14 godzinach od spożycia. Zanotowane są także zatrucia śmiertelne, zwykle w ciągu 24 h od spożycia, głównie u osób niedożywionych i nieodpowiednio leczonych^[4].

Przypisy edytuj

↑ ^a ^b alpha-Solanine, [w:] PubChem, United States National Library of Medicine, CID: 6537493 [dostęp 2018-03-03] (ang.).
↑ alfa-Solanina (nr S3757) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2013-03-01]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
↑ Nikolic, Nada C., Stankovic, Mihajlo Z. Solanidine Hydrolytic Extraction and Separation from the Potato (Solanum tuberosum L.) Vines by Using Solid–Liquid–Liquid Systems. „Journal of Agricultural and Food Chemistry”. 51 (7), s. 1845–1849, 2003. DOI: 10.1021/jf020426s. PMID: 12453729.
↑ Solanine poisoning. „Br Med J”. 2 (6203), s. 1458–1459, 1979. DOI: 10.1136/bmj.2.6203.1458-a. PMID: 526812.

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

[PubChem-1] alpha-Solanine, [w:] PubChem, United States National Library of Medicine, CID: 6537493 [dostęp 2018-03-03] (ang.).

[Sigma-Aldrich-4691507-2] alfa-Solanina (nr S3757) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2013-03-01]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)

[pmid12453729-s1845-1849-3] Nikolic, Nada C., Stankovic, Mihajlo Z. Solanidine Hydrolytic Extraction and Separation from the Potato (Solanum tuberosum L.) Vines by Using Solid–Liquid–Liquid Systems. „Journal of Agricultural and Food Chemistry”. 51 (7), s. 1845–1849, 2003. DOI: 10.1021/jf020426s. PMID: 12453729.

[BMJ-4] Solanine poisoning. „Br Med J”. 2 (6203), s. 1458–1459, 1979. DOI: 10.1136/bmj.2.6203.1458-a. PMID: 526812.

[3]

[1]

[2]

[4]