Stanisław Ernest Denhoff

hetman polny litewski, wojewoda połocki

Stanisław Ernest Denhoff (z niem. Dönhoff) herbu Dzik (ur. ok. 1673 w Kościerzynie, zm. 2 sierpnia 1728 w Gdańsku) – hetman polny litewski 17091728, wojewoda połocki 17221728, starosta nowokorczyński, kałuski, kościerski, lubocheński, mozyrski, latowicki, lucyński, zydekański, marszałek sejmów 1710, 1712 i 1713. Ostatni męski przedstawiciel polskiej linii rodu.

Stanisław Ernest Denhoff
Ilustracja
Herb
Dzik
Hrabia SIR
Rodzina

Denhoffowie

Data i miejsce urodzenia

ok. 1673
Kościerzyna

Data i miejsce śmierci

2 sierpnia 1728
Gdańsk

Ojciec

Władysław Denhoff

Matka

Konstancja Słuszka

Żona

1. Joanna Denhoff, c. Ernesta Denhoffa
2. Maria Zofia Sieniawska, 2°-v. ż. Augusta Aleksandra Czartoryskiego

Dzieci

z Joanną Denhoff:
Konstancja Denhoff 2°-v. ż. Janusza Aleksandra Sanguszki

Odznaczenia
Order Orła Białego

Życiorys edytuj

Poparł elekcję Augusta II Mocnego. Od 1697 łowczy wielki litewski. Poseł na sejm 1703 roku z województwa sandomierskiego[1]. Pod jego laską jako marszałka 20 maja 1704 zawiązała się konfederacja sandomierska w obronie Sasa. Od 1704 do 1721 miecznik wielki koronny. Pozostał wierny Augustowi II, nawet po jego abdykacji w 1706. To sprawiło, że po powrocie króla z Saksonii otrzymał buławę polną litewską w 1709. Brał udział w bitwie pod Połtawą w 1709 po stronie Piotra Wielkiego. W 1717 niezadowolony z postanowień sejmu niemego ograniczającego władzę hetmanów przeszedł do opozycji antykrólewskiej. Był posłem żmudzkim na sejm 1718 roku[2]. Był posłem województwa trockiego na sejm 1720 roku[3]. W 1721 roku został wojewodą połockim.

Pochowany został w kaplicy św. Pawła I Pustelnika – mauzoleum Denhoffów przy bazylice jasnogórskiej w Częstochowie.

Przypisy edytuj

  1. Jarosław Poraziński, Sejm lubelski w 1703 roku i jego miejsce w konfliktach wewnętrznych na początku XVIII wieku, Warszawa-Poznań-Toruń 1988, s. 124.
  2. Pamiętniki Krzysztofa Zawiszy, wojewody mińskiego, (1666–1721), Warszawa 1862, s. 350.
  3. Teka Gabriela Junoszy Podoskiego, t. II, Poznań 1855, s. 105.

Bibliografia edytuj

  • Opis historyczny parafii i miasta Staszów do 1918 r.. Staszów: Parafia Rzymsko-Katolicka, 1990.