Stanisław Karol Władyczko

Stanisław Karol Władyczko (ur. 4 listopada 1878 w Kownie, zm. 18 lipca 1936 w Wilnie) – polski lekarz neurolog i psychiatra, profesor Instytutu Psychoneurologicznego w Petersburgu i Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie.

Stanisław Karol Władyczko
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

4 listopada 1878
Kowno

Data i miejsce śmierci

18 lipca 1936
Wilno

profesor nauk medycznych
Specjalność: neurologia
Alma Mater

Uniwersytet Moskiewski

Habilitacja

1910

Profesura

1911

Uczelnia

Instytut Psychoneurologiczny w Petersburgu
Uniwersytet Wileński

dziekan Wydziału Lekarskiego USB
Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski

Życiorys edytuj

Syn Dominika Władyczki[1]. Uczęszczał do gimnazjum w Kownie, które ukończył w 1897 r. Następnie w 1905 r. ukończył studia na wydziale lekarskim Uniwersytetu Moskiewskiego. W 1907 r. otrzymał tytuł doktora medycyny i został asystentem Władimira Biechtieriewa w klinice chorób nerwowych i umysłowych Akademii Medyko-Chirurgicznej w Petersburgu, z krótką przerwą, podczas której pracował u Michaiła Łapinskiego w Klinice Neurologiczno-Psychiatrycznej Uniwersytetu św. Włodzimierza w Kijowie. W 1910 r. został docentem neurologii i psychologii Akademii Medyko-Chirurgicznej w Sankt Petersburgu; był dwukrotnie delegowany za granicę, odbył staże u Józefa Babińskiego, Ernesta Dupré i Ilji Miecznikowa w Paryżu, u Emila Kraepelina w Monachium i Theodora Ziehena w Berlinie[2]. W 1911 r. mianowany profesorem Instytutu Psychoneurologicznego w St. Petersburgu. Dwa lata później stanął do konkursu na profesora psychiatrii Cesarskiego Uniwersytetu Warszawskiego, ale konkursu nie wygrał[3]. W 1914 r. został powołany do wojska.

Od 1918 r. pracował w Polsce, zajmował się organizacją Uniwersytetu Wileńskiego. 30 grudnia tegoż roku został dziekanem Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Wileńskiego, w latach 1919/20 i 1920/21 był zaś prodziekanem. Profesor nadzwyczajny, a potem profesor zwyczajny neurologii, organizator i kierownik kliniki neurologicznej w Wilnie. Po likwidacji kliniki w 1933 r. przeniósł się do Warszawy, ale niedługo przed śmiercią wrócił do Wilna, gdzie zmarł. Pochowany jest na cmentarzu Na Rossie[4]. Wspomnienia pośmiertne opublikowali Adolf Falkowski[2], Janina Hurynowiczówna[5] i Genzel[6].

Należał do Francuskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, był członkiem korespondentem Towarzystwa Neurologicznego w Estonii, członkiem Międzynarodowego Towarzystwa Walki z Gruźlicą i Rakiem, Międzynarodowego Towarzystwa Seksuologicznego, członkiem honorowym Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego. Był współpracownikiem „Zeitschrift für Psychotherapie und medizinische Psychologie”, „Neurologii Polskiej”, „Nowin Psychiatrycznych”, czasopisma „Gruźlica”[7]. Był przewodniczącym komitetu organizacyjnego III Zjazdu Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego w Wilnie w czerwcu 1922 roku.

Ordery i odznaczenia edytuj

Wybrane prace edytuj

  • Влияние открытого моря и морской качки на некоторые формы душевных заболеваний. Диссертация на степень доктора медицины. М.: Тип. С.В. Кульженко, 1906.
  • Влияние табачного дыма на нервную систему и организм вообще. С обращением внимания на профилактику и терапию острого и хронического отравления. СПб.: Издание журнала «Практическая медицина» (В. С. Эттингер), 1909.
  • Troubles mentaux pendant le siège de Port-Arthur. Nouvelle Iconographie de la Salpêtrière 20 (4), s. 340–341, 1907.
  • К вопросу об объективных признаках реакций сосредоточения при слуховых раздражениях у детей. Вестник психологии, экспериментальной крйминалогии и гипнотизма 222–253, 1909.
  • Pathologisch-anatomische Veränderungen im zentralen und peripherischen Nervensystem bei Tabakrauchvergiftung. Neurologisches Centralblatt 28 (7), s. 910–913, 1909.
  • Бехтерев ВМ, Владычко СД. Материалы к методике объективного исследования душевнобольных. Вестник психологии, криминальной антропологии и гипнотизма 5, 386–430, 1910.
  • Бехтерев ВМ, Владычко СС. Демонстрация новых таблиц для объективного исследования некоторых нервно-психических функций. Обозрение психиатрии, неврологии и экспериментальной психологии 7, s. 439–441, 1910.
  • Bechterew W, Wladyczko S. Beiträge zur Methodik der objektiven Untersuchung von Geisteskranken. Zeitschrift für Psychotherapie und medizinische Psychologie 3, 87, 1911.
  • Bechterew, Poussep, Wladytschko. The syphilitic and parasyphilitic insanities (Note sur les affections syphilitiques et parasyphilitiques du cerveau, et sur le traitement de celles-ci). Tr. Internat. Cong. Med. Sect. xii, Psychiat., 73–79, pt. 2, 139–142, 1913.
  • De l’influence des poisons intestinaux (paracresol et indol) sur le systeme nerveux central des animaux. Annals de l’Institut Pasteur 27, s. 336–340, 1913.
  • Sur un traitement alimentaire de l'épilepsie; la cure sucrée, 1925.
  • Quelques remarques sur certains troubles d'équilibre entre deux tensions: intracranienne et intraoculaire : sur l'hypotension intracranienne. Revue Neurologique, 1925.
  • Catatonie comme conséquence des troubles organiques des noyaux gris centraux; court communiqué (d’après observations et études personnelles). Folia Neuropathologica Estoniana 3/4, s. 160–165, 1925.
  • Sur un phénomène curieux: synergie fonctionnelle entre l’orbiculaire des paupières et les peauciers du cou (1927).
  • W sprawie snu i marzeń sennych. Lekarz Wojskowy 11 (3/4), s. 304–311, 1928.
  • Włodzimierz Bechteriew (wspomnienie pośmiertne). Polska Gazeta Lekarska 7 (18), s. 325–327, 1928.
  • Uwagi w sprawie neurastenji i neurastenizacji. (1930).
  • Mocz ciężarnych, jako środek leczniczy w schorzeniach układu nerwowego. Rocznik Psychjatryczny 21, s. 363–369, 1933.
  • W sprawie leczenia schorzeń układu nerwowego w zdrojowisku Druskienniki. W: Druskieniki, zdrojowisko nad Niemnem. Wilno, 1937 s. 70–73.

Przypisy edytuj

  1. Владычко Станислав-Карл Доминикович W: Русскаâ интеллигенциâ: автобиографии и библиографические документы в собрании С.А. Венгерова. А-Л. „Наука”, 2001 ISBN 5-02-028494-7 s. 152.
  2. a b Falkowski A., Ś.p. prof. Stanisław Władyczko. Rocznik Psychjatryczny 28, s. 180–186, 1936.
  3. Uniwersytet Warszawski – 1869–1915.. psych.waw.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-24)]..
  4. Wilno - ROSSA
  5. Hurynowiczówna J. Pamięci prof. dra Stanisława Władyczki. Pamiętnik Wileńskiego Towarzystwa Lekarskiego 12 (4/5), s. ix-x, 1936.
  6. Genzel I. Prof. S. Władyczko (nekrolog). Folks-gezunt 13, 1936.
  7. Stanisław Łoza: Czy wiesz kto to jest? Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.
  8. M.P. 1929 r. nr 247, poz. 578 „za zasługi na polu pracy narodowo-społecznej i naukowej oraz przy organizacji Uniwersytetu Wileńskiego”.

Bibliografia edytuj

  • Eufemiusz Herman: Neurolodzy polscy. Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1958, s. 434–440.
  • Tadeusz Bilikiewicz, Jan Gallus: Psychiatria polska na tle dziejowym. Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa 1962, s. 227–228.