Stefan Mokrzecki
Stefan Mokrzecki herbu Ostoja (ur. 28 kwietnia 1862[1] w Dzitrykach, zm. 9 kwietnia 1932 w Wilnie) – generał dywizji Wojska Polskiego.
 gen. dyw. Stefan Mokrzecki | |
 generał dywizji
| |
| Data i miejsce urodzenia |
28 kwietnia 1862 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1881–1925 |
| Siły zbrojne |
|
| Jednostki | |
| Stanowiska |
dowódca dywizji piechoty |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
      
| |
Życiorys edytuj
Stefan Mokrzecki urodził się 28 kwietnia 1862 roku w Dzitrykach, w rodzinie Aleksandra, ziemianina, i Kamilii z Maszewskich. Jego braćmi byli Adam – generał brygady WP, Zygmunt – światowej sławy entomolog, profesor SGGW oraz Wincenty – sędzia Sądu Okręgowego w Wilnie.
Po ukończeniu Korpusu kadetów w Pskowie (1879) i Szkoły Junkrów w Rydze (1881) wstąpił do carskiej armii. Początkowo służył w 101 Permskim pułku piechoty. W 1907 roku został oficerem Komitetu Szkolenia i Wychowania przy Ministerstwie Wojny w Petersburgu. Brał udział w I wojnie światowej jako dowódca 107 Kobryńskiego pułku piechoty. Otrzymał Order Świętego Jerzego za dobre dowodzenie pułkiem w sierpniu 1914 roku. Ranny w czasie walk w Prusach Wschodnich. W 1917 roku awansowany do stopnia generała majora. Od marca do maja 1918 roku w II Korpusie Polskim na Wschodzie. W Armii Państwa Ukraińskiego dowodził Połtawską Brygadą Piechoty, w randze generała chorążego. Od marca 1919 roku w Polskiej Misji Wojskowej na Wschodzie.
1 sierpnia 1919 roku został przyjęty do Wojska Polskiego z zatwierdzeniem posiadanego stopnia generała podporucznika i mianowany dowódcą 8 Dywizji Piechoty[2]. 20 grudnia 1919 został mianowany dowódcą Okręgu Etapowego Mińsk[3]. 20 maja 1920 roku został przeniesiony ze Stacji Zbornej w Warszawie do Dowództwa Okręgu Generalnego „Pomorze” na stanowisko zastępcy dowódcy okręgu[4]. W czasie wojny z bolszewikami był dowódcą odcinka Wisły Toruń – Tczew. Od września do listopada 1920 roku dowódca Twierdzy Grodno. Od listopada do 12 grudnia 1920 roku w zastępstwie dowódca I Korpusu Wojska Litwy Środkowej. Z dniem 1 stycznia 1921 roku został przeniesiony w stan spoczynku[5]. Od 16 stycznia do 21 listopada 1921 roku pełnił obowiązki prezesa Tymczasowej Komisji Rządzącej Litwy Środkowej, następnie zaś funkcję wiceprezesa Komisji. 1 maja 1922 roku został mianowany członkiem Oficerskiego Trybunału Orzekającego. 26 października 1923 roku Prezydent RP Stanisław Wojciechowski zatwierdził go w stopniu generała dywizji[6]. 31 maja 1925 roku Minister Spraw Wojskowych zwolnił go z czynnej służby[7]. Mieszkał w Wilnie[8]. Był właścicielem folwarku Winkowce. Zmarł 9 kwietnia 1932 w Wilnie[9]. 12 kwietnia 1932 roku został pochowany na cmentarzu Bernardyńskim w Wilnie[10].
Stefan Mokrzecki był żonaty z Joanną Bronisławą Zelman (zm. 1930), z którą miał trzech synów: Bronisława (ur. 1890), Jerzego (1896), Stefana (1900) i córkę Romanę (1905)[11].
Ordery i odznaczenia edytuj
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1923)[12][13]
- Krzyż Walecznych (1921)[14][13]
- Krzyż Zasługi Wojsk Litwy Środkowej (1926)[15]
- Order św. Jerzego (1914, Imperium Rosyjskie)
- Order św. Anny II i III klasy (Imperium Rosyjskie)[13]
- Order św. Stanisława II i III klasy (Imperium Rosyjskie)[13]
- Order św. Włodzimierza IV klasy (Imperium Rosyjskie)[13]
- Złoty Oręż św. Jerzego (Imperium Rosyjskie)[13]
Przypisy edytuj
- ↑ Według Rocznika oficerskiego 1923 (s. 1575).
- ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 84 z 12 sierpnia 1919 roku, poz. 2955 i 2956.
- ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. ↓, nr 99 z 1919 roku, poz. 4294.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 20 z 29 maja 1920 roku, s. 384.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 40 z 23 listopada 1921 roku, poz. 1830. Piotr Stawecki, Słownik biograficzny ..., s. 225 podał, że przeniesienie w stan spoczynku nastąpiło z dniem 1 kwietnia 1922 roku z racji przekroczenia wieku prekluzyjnego, a ostateczne przeniesienie w stan spoczynku miało miejsce 31 października 1925 roku. Tę ostatnią datę podali także Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski, Generałowie ..., s. 51.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 70 z 7 listopada 1923 roku, s. 737. P. Stawecki, Słownik biograficzny ..., 225 podał błędnie, że Stefan Mokrzecki został mianowany tytularnym generałem dywizji w 1924 roku.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 54 z 17 maja 1925 roku, s. 262.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1928, s. 877.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 10 z 16 sierpnia 1932 roku, s. 370.
- ↑ Nekrolog generała dywizji w stanie spoczynku, obywatela Ziemi Lidzkiej, „Słowo” nr 82 (2889) z 10 kwietnia 1932 roku, s. 3. Walerian Charkiewicz, Ś.p. generał Stefan Mokrzecki, „Słowo” nr 83 (2890) z 12 kwietnia 1932 roku, s. 1. Po zgonie St. Mokrzeckiego. Kondolencje wojewody wileńskiego Zygmunta Beczkowicza na ręce p. Romany Mokrzeckiej, „Słowo” nr 84 (2891) z 13 kwietnia 1932 roku, s. 3. Pogrzeb ś.p. gen. Mokrzeckiego, „Słowo” nr 85 (2892) z 14 kwietnia 1932 roku, s. 3.
- ↑ P. Stawecki, Słownik ..., op. cit., s. 225.
- ↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 19.
- ↑ a b c d e f Piotr Stawecki: Mokrzecki Stefan (1862–1932). [w:] Polski Słownik Biograficzny. T. XXI/1976 [on-line]. www.ipsb.nina.gov.pl. [dostęp 2020-02-02].
- ↑ Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 2142 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 1, s. 69)
- ↑ Rozporządzenie Ministra Spraw Wojskowych G.M.I.L. 1254 z 1926 r. (Dziennik Personalny z 1926 r. Nr 12, s. 70)
Bibliografia edytuj
- Dziennik Rozkazów Ministerstwa Spraw Wojskowych. Wojskowa Biblioteka Cyfrowa „Zbrojownia”. [dostęp 2018-05-15].
- Dzienniki Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych.
- Roczniki Oficerskie 1923, 1924 i 1928.
- Tadeusz Kryska-Karski i Stanisław Żurakowski, Generałowie Polski Niepodległej, Editions Spotkania, Warszawa 1991, wyd. II uzup. i poprawione.
- Kto był kim w II Rzeczypospolitej redakcja naukowa Jacek M. Majchrowski przy współpracy Grzegorza Mazura i Kamila Stepana, Polska Oficyna Wydawnicza BGW, Warszawa, 1994.
- Piotr Stawecki, Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939, Warszawa: Bellona, 1994, ISBN 83-11-08262-6, OCLC 830050159.
- Piotr Stawecki, Stefan Mokrzecki, Polski Słownik Biograficzny, t. XXI, 1976 [1].