Stepan Ilkowycz Chmara, ukr. Степан Ількович Хмара (ur. 12 października 1937 w Bobiatynie w obwodzie lwowskim, zm. 21 lutego 2024[1]) – ukraiński polityk, więzień gułagów, deputowany Rady Najwyższej I, II i IV kadencji.

Stepan Chmara
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

12 października 1937
Bobiatyn

Data śmierci

21 lutego 2024

Odznaczenia
Bohater Ukrainy „Orderu Państwa” Order Wolności (Ukraina)

Życiorys edytuj

Urodził się w rodzinie chłopskiej. Jego dziadek przez lat 25 był wójtem w rodzinnej wsi[2].

W 1964 ukończył studia w instytucie medycznym we Lwowie (ze specjalizacją w stomatologii), po czym podjął pracę zawodową. Prowadził działalność w ruchu dysydenckim, rozpowszechniając samizdaty i inną zakazaną w ZSRR literaturę. Jako pierwszy na Ukrainie przetłumaczył i wydał pracę Andrieja Sacharowa Rozmyślania o pokoju, wolności intelektualnej i postępie. Po aresztowaniu Wiaczesława Czornowiła kontynuował wydawanie założonego przez niego pisma „Ukrajinśkyj wisnyk”, publikując tam między innymi swoją pracę na temat ludobójstwa Ukraińców w ZSRR.

W 1980 został aresztowany za działalność polityczną i skazany na karę 7 lat pozbawienia wolności w obozach o zaostrzonym rygorze (przebywał w obozach nr 35 i 36 na Uralu) oraz na 5 lat zesłania. W obozach spędził ponad 300 dni w karcerze. W 1987 powrócił na Ukrainę, dołączając do Ukraińskiej Grupy Helsińskiej.

W 1990, 1994 i 2002 trzykrotnie wybierany na deputowanego. Brał aktywny udział w pomarańczowej rewolucji. Należał do Bloku Julii Tymoszenko, z którego odszedł w 2005, sprzeciwiając się przyjmowaniu do frakcji oligarchów związanych poprzednio z obozem rządzącym. Przeszedł do Ukraińskiej Partii Ludowej Jurija Kostenki, bez powodzenia kandydował w kolejnych wyborach parlamentarnych.

Przypisy edytuj

  1. Помер Степан Хмара [online], ternopoliany.te.ua, 21 lutego 2024 [dostęp 2024-02-21] (ukr.).
  2. Хмара: Не готові вийти на третій Майдан, втомилися?! А я ні! Мені 80 років і я не втомився! [online], gordonua.com, 12 października 2017 [dostęp 2022-09-12] (ukr.).

Bibliografia edytuj