Strzelcy podhalańscy

Strzelcy podhalańscy, potocznie podhalańczycy – tradycyjna nazwa na określenie polskich oddziałów piechoty górskiej. Charakterystycznym elementem umundurowania żołnierzy tej jednostki są długie peleryny i kłobuki.

Strzelecy podhalańscy (podhalańczycy).

W latach 1918-1939 w Wojsku Polskim było sześć pułków strzelców podhalańskich:

Przemarsz strzelców podhalańskich podczas parady wojskowej na cześć króla Rumunii Karola II, Warszawa, 1937.

• 1 Pułk Strzelców Podhalańskich,
• 2 Pułk Strzelców Podhalańskich,
• 3 Pułk Strzelców Podhalańskich,
• 4 Pułk Strzelców Podhalańskich,
• 5 Pułk Strzelców Podhalańskich,
• 6 Pułk Strzelców Podhalańskich,

które wchodziły w skład dwóch dywizji piechoty górskich (21 i 22).

W czasie II wojny światowej sformowano:

• Samodzielna Brygada Strzelców Podhalańskich (1940)
• Batalion Strzelców Podhalańskich (1940)
• pułki Strzelców Podhalańskich AK (1943–1945)

Po wojnie dziedzictwo tradycji oddziałów podhalańskich kontynuował 5 Pułk Strzelców Podhalańskich im. gen. Andrzeja Galicy, a od 1993 roku - 21 Brygada Strzelców Podhalańskich.

Symbole

21 czerwca 1919 roku Minister Spraw Wojskowych zatwierdził następujące odznaki dla pułków strzelców podhalańskich:

• kapelusz góralski, niski, okrągły, barwy ochronnej, opasany u oficerów podwójnym sznurkiem srebrnym oksydowanym, a u żołnierzy sznurem szarym wełnianym, z lewej strony za sznurek zatknięte piórko ciemne - orle lub jastrzębie, na przodzie kapelusza przepisowy orzełek srebrny oksydowany, u oficerów pod orzełkiem przepisowa gwiazdka oficerska,
• odznaka o wymiarach 45 x 30 mm w kształcie swastyki z gałązką jedliny noszona na kołnierzach, dla żołnierzy tłoczona z białej oksydowanej blachy, dla oficerów haftowana białymi oksydowanymi nićmi.

• 
  Odznaka pułków strzelców podhalańskich
• 
  Odznaka pamiątkowa 2 Pułku Strzelców Podhalańskich
• 
  Odznaka pamiątkowa 5 Pułku Strzelców Podhalańskich
• 
  Odznaka pamiątkowa 6 Pułku Strzelców Podhalańskich

Obecnie symbolem strzelców podhalańskich jest szarotka alpejska, umieszczana na mankietach, kołnierzach, rękawach umundurowania żołnierza.

• 
  Szarotka alpejska - współczesna korpusówka podhalańczyków
• 
  Współcześnie używany kapelusz podhalański - wersja oficerska