Wikipedia

Sulęczyno

wieś w województwie pomorskim

Sulęczyno (kaszub. Sëlëczëno; niem. Sullenschin lub Sullenczin, daw. Suleczyno) – duża kaszubska wieś letniskowa w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie kartuskim, w gminie Sulęczyno na Pojezierzu Kaszubskim, nad rzeką Słupią, przy trasie drogi wojewódzkiej nr 228.

Sulęczyno
wieś
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Powiat

kartuski

Gmina

Sulęczyno

Liczba ludności (2006)

1500

Strefa numeracyjna

58

Kod pocztowy

83-320[2]

Tablice rejestracyjne

GKA

SIMC

0174852

Położenie na mapie gminy Sulęczyno
Mapa konturowa gminy Sulęczyno, w centrum znajduje się punkt z opisem „Sulęczyno”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Sulęczyno”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Sulęczyno”
Położenie na mapie powiatu kartuskiego
Mapa konturowa powiatu kartuskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Sulęczyno”
Ziemia54°13′56″N 17°46′27″E/54,232222 17,774167[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Miejscowość jest placówką Ochotniczej Straży Pożarnej i siedzibą sołectwa Sulęczyno (w którego skład wchodzą również Bukowa Góra, Kłodno, Ostrów Mausz, Zimna Góra i Nowy Dwór). Miejscowość jest siedzibą gminy Sulęczyno. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.

Części wsi edytuj

Integralne części wsi Sulęczyno[3][4]
SIMC Nazwa Rodzaj
0174869 Sulecki Borek część wsi
0174875 Zagóry część wsi

Turystyka edytuj

 
Kościół parafialny pw. Świętej Trójcy w Sulęczynie

W pobliżu Sulęczyna znajdują się jeziora Mausz, Węgorzyno i Gowidlińskie. Wieś jest punktem etapowym spływów kajakowych i ma rozwiniętą infrastrukturę turystyczną (pensjonaty, ośrodki wypoczynkowe i agroturystyka).

Historia edytuj

Pierwsze wzmianki o Sulęczynie pochodzą z roku 1224. Miejscowość należała początkowo do kasztelanii w Chmielnie. W 1365 roku wieś stała się własnością Piotra z Rusocina, a następnie trafiła do rodziny Bellowów, której członkowie używali również nazwiska Sulęccy. Od roku 1466 podlegała administracyjnie pod powiat mirachowski. W 1585 Sulęczyno kupił prawnik i sekretarz króla Stefana Batorego Reinhold Heidenstein. Wieś szlachecka położona była w II połowie XVI wieku w powiecie mirachowskim województwa pomorskiego[5]. Do 1751 wieś znajdowała się w posiadaniu rodziny Heidensteinów. W 1766 Sulęczyno nabyła rodzina Łaszewskich, która była właścicielem sąsiednich Sierakowic i Puzdrowa. W Słowniku Geograficznym Królestwa Polskiego z 1885 znalazła się informacja, że w Sulęczynie zamieszkuje 536 osób, w większości katolików, funkcjonuje kościół katolicki, zbór ewangelicki i dwie karczmy[6]. Przed 1920 miejscowość nosiła nazwę niemiecką Sullenschin[7].

Pod koniec XIX w. w miejscowości wybudowano kościół ewangelicki, który w latach 70. XX wieku został całkowicie rozebrany. Pozostała tylko plebania ewangelicka przy ulicy Kaszubskiej, w której ulokowano przedszkole należące do gminy Sulęczyno[8].

W 1887 roku urodził się ksiądz Paweł Schütz[9]. Syn nauczyciela Wojciecha Schütz i Anny z domu Jereczek. Proboszcz parafii św. Antoniego w Gdańsku-Brzeźnie, proboszcz parafii NMP Gwiazdy Morza w Sopocie.

W 1938 roku urodził się tam prof. Antoni Jutrzenka-Trzebiatowski.

Od 1996 roku w Sulęczynie odbywa się doroczny lipcowy festiwal plenerowy Jazz w Lesie.

Zabytki edytuj

Według rejestru zabytków NID[10] na listę zabytków wpisany jest kościół parafialny pw. Świętej Trójcy z lat 1872-74 oraz cmentarz kościelny, nr rej.: A-1258 z 14.10.2005.

Neogotycki kościół został wzniesiony w 1874 roku na miejscu drewnianej świątyni z XVII wieku, która spłonęła 4 września 1872.

Ponadto w Sulęczynie znajduje się zespół pałacowo-dworski z XVIII wieku, dawna rezydencja Heidensteinów i Łaszewskich. Centralną część wzniesiono w roku 1704, w XIX wieku dobudowano skrzydła boczne. Od początku XX wieku mieścił siedzibę nadleśnictwa. Od 1982 roku pełnił funkcję ośrodka wypoczynkowo-szkoleniowego[6]. Obiekt ten jest miejscem organizacij festiwalu muzycznego Jazz w Lesie.

Na stoku doliny znajduje się porośnięty młodym lasem świerkowym cmentarz ewangelicki z 1867 r. Zachowane stele, krzyże żeliwne i kute ogrodzenia. Uszkodzenia grobów powstały na skutek wiatrołomów[11].

 
Pastorówka w Sulęczynie (obecnie przedszkole) stojąca obok miejsca po zburzonym kościele ewangelickim

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 133423
  2. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1221 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  4. ↑ GUS. Rejestr TERYT
  5. ↑ Prusy Królewskie w drugiej połowie XVI wieku : suplement. Cz. 1, Mapy, plany, Warszawa 2021, k. 1.
  6. ↑ a b Jarosław Ellwart: Sulęczyno i okolice aktywnie. Gdynia: Wydawnictwo Region, 2010, s. 3-4. ISBN 978-83-7591-161-9.
  7. ↑ wg dr F. Lorentza "Polskie i kaszubskie nazwy miejscowości na Pomorzu Kaszubskiem" (ISBN 83-60437-22-X) (ISBN 978-83-60437-22-3)
  8. ↑ Historia Gminy. suleczyno.pl. [dostęp 2019-09-04].
  9. ↑ Ksiądz Paweł Schütz | Sopocianie - muzeum sopotu [online], sopocianie.muzeumsopotu.pl [dostęp 2016-09-23].
  10. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 45 [dostęp 2017-02-26].
  11. ↑ Anna, Krzysztof Jakubowscy „Pomorskie cmentarze”, Gdańsk 2012, ISBN 978-83-62129-73-7, str. 94

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sulęczyno&oldid=72980589”