Suramina

związek chemiczny

Suraminaorganiczny związek chemiczny, lek przeciwpierwotniakowy stosowany dożylnie w leczeniu zakażeń, leiszmaniozy i trypanosomozy[1]; inhibitor działania czynnika wzrostu naskórka. Hamuje rozwój nowotworowych klonów komórkowych niezależnych od wpływu androgenów. Ponieważ charakteryzuje się dużą toksycznością stosowanie jej w lecznictwie jest ograniczone[2].

Suramina
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C51H40N6O23S6

Masa molowa

1297,29 g/mol

Wygląd

białe kryształy

Identyfikacja
Numer CAS

145-63-1
129-46-4 (sól sodowa)

PubChem

5361

DrugBank

DB04786

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC

P01CX02

Pierwotnie znalazła zastosowanie w leczeniu śpiączki afrykańskiej (stosowana we wczesnym stadium hemolimfatycznym – 1. dnia dawka próbna 4–5 mg/kg, 3., 10., 17., 24. i 31. dnia dawki 20 mg/kg, maksymalna dawka 1 g w jednej iniekcji) oraz innych pasożytniczych chorób tropikalnych. Ubocznie powoduje podrażnienie przewodu pokarmowego, świąd skóry, nefrotoksyczność (albuminurię), światłowstręt i parestezje[3].

W 1984 roku w wyniku badań prowadzonych nad AIDS wykazano, że suramina hamuje aktywność odwrotnej transkryptazy kilku wirusów (w tym retrowirusów, wirusa białaczki mysiej oraz ptasiej myeloblastosis) oraz zmniejsza zakaźność i efekt cytopatyczny HTLV-III w dawkach osiąganych u ludzi[4].

W leczeniu zaawansowanego raka kory nadnercza, suramina zastosowana in vitro ma działanie cytotoksyczne oraz przyczynia się do spadku wytwarzanie steroidów. Kumuluje się w korze nadnerczy[5].

W stężeniu 0,1–1,0 mg/l zmniejsza aktywność odwrotnej transkryptazy o ok. 50%. Działa też na polimerazę RNA i wirusowe proteazy.

Klinicznie jej okres półtrwania wynosi ponad 40 dni. U chorych z AIDS stosuje się lek w dawce 1g/die przez 6 tygodni (in vitro); utrzymuje się on przez kilka tygodni w surowicy krwi w stężeniu 100 mg/l. Następnie stosowane jest dawkowanie podtrzymujące w ilości 1 g/tydz. Preparat w 99% wiąże się z białkami surowicy, a wydala się z moczem. Pomimo leczenia nadal izolować można u pacjentów retrowirus HIV. Lek praktycznie nie ulega metabolizmowi, 99,7% leku wiąże się z białkami osocza.

Prowadzone są wczesne badania kliniczne nad skutecznością suraminy w zwalczaniu objawów autystycznych[6].

Przypisy edytuj

  1. Suramin, [w:] PubChem, United States National Library of Medicine, CID: 5361 (ang.).
  2. Sprawozdanie z sympozjum „Najnowsze osiągnięcia w badaniach nad rakiem gruczołu krokowego” Rotterdam 8 listopada 1991, Urologia Polska ISSN 0500-7208 (dostęp: 11 maja 2008).
  3. Leki stosowane w leczeniu inwazji pasożytniczych, Medycyna Praktyczna – portal dla lekarzy (dostęp: 11 maja 2008).
  4. Kalendarium HIV/AIDS, www.aids.gov.pl. aids.gov.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-12-02)]. (dostęp: 11 maja 2008).
  5. Wiesław Tupikowski, Grażyna Bednarek-Tupikowska, Agnieszka Florczak, Rak kory nadnerczy i sposoby jego zwalczania, Postepy Hig Med Dosw, 26 lutego 2004. phmd.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-10-29)]. (dostęp: 11 maja 2008).
  6. Robert K. Naviaux i inni, Low-dose suramin in autism spectrum disorder: a small, phase I/II, randomized clinical trial, „Annals of Clinical and Transational Neurology”, 2017, DOI10.1002/acn3.424.