Szef personelu Białego Domu
Szef personelu Białego Domu[1], szef sztabu Białego Domu (ang. White House Chief of Staff) – jedno z najwyższych stanowisk we władzy wykonawczej na szczeblu federalnym w Stanach Zjednoczonych.
| |
| Obecny szef personelu | |
.jpg) Jeff Zients | |
| Stanowisko | |
| Państwo | |
|---|---|
| Data utworzenia |
12 grudnia 1946 |
| Pierwszy szef personelu |
John R. Steelman |
| Obecny szef personelu | |
| Obecny od |
8 lutego 2023 |
| Siedziba | |
Szef personelu kieruje pracami Urzędu Wykonawczego Prezydenta Stanów Zjednoczonych (Executive Office of the President of the United States), będącego odpowiednikiem Kancelarii Prezydenta w innych państwach, jednak – ze względu na specyfikę systemu prezydenckiego – mającego znacznie większe znaczenie ustrojowe i polityczne. Tym samym organizuje pracę najbliższego zaplecza politycznego i urzędniczego prezydenta. Jest jednym z najbliższych doradców szefa rządu i zarazem głowy państwa, często reprezentuje go także w kontaktach z parlamentem i departamentami. Ma duży wpływ na kształtowanie kalendarza prezydenta oraz na dobór spraw i osób, które znajdą się w Gabinecie Owalnym[2][3]. Z urzędu jest członkiem gabinetu federalnego, gdzie zasiada na równi z szefami departamentów (ministerstw)[4].
Szef personelu ma zwykle jednego lub dwóch zastępców. Swoich własnych szefów personelu mają wiceprezydent USA oraz pierwsza dama, jednak ranga obu tych urzędników jest zdecydowanie niższa niż szefa personelu całego Białego Domu.
Podobnie jak w przypadku wiceprezydenta USA, faktyczne znaczenie tego stanowiska zmieniało się na przestrzeni różnych administracji prezydenckich i zależy w największym stopniu od preferencji samego prezydenta oraz politycznego i osobistego układu sił w jego otoczeniu. Początków tej funkcji można dopatrywać w stanowisku „asystenta prezydenta”, który również miał rangę ministra bez teki i pełnił analogiczne obowiązki. Od roku 1961 nosi obecny tytuł. Wśród ostatnich prezydentów własnego szefa sztabu nie posiadał tylko John F. Kennedy, zaś Jimmy Carter obsadził je dopiero w połowie swej kadencji.
Niektórzy byli szefowie personelu Białego Domu pełnili później inne wysokie stanowiska, jak np. Alexander Haig (późniejszy sekretarz stanu w gabinecie Ronalda Reagana), Donald Rumsfeld (sekretarz obrony u Geralda Forda i George’a W. Busha) czy Dick Cheney (sekretarz obrony u George’a H.W. Busha, wiceprezydent w Gabinecie George’a W. Busha). Dwa razy szefami zostawali byli szefowie departamentów. Andy Card (sekretarz transportu 1992-1993) był nim w latach 2001-2006, zaś James Baker zaczynał karierę w rządzie właśnie od kierowania Białym Domem, potem pełnił funkcję sekretarza skarbu i stanu, ale w 1992 zrezygnował z kierowania dyplomacją, aby ponownie stanąć na czele urzędu prezydenckiego.
Lista szefów personelu Białego Domu edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ źródło polskiego tłumaczenia: Wojciech Sokolewicz: Wokół Konstytucji. Pisma wybrane.. red. Jan Wawrzyniak. Warszawa: Wolters Kluwer Polska, 2011, s. 84. ISBN 83-264-1591-X.
- ↑ Charles E. Walcott, Shirley Anne Warshaw: The Chief of Staff. White House Interview Program, 2000-12-17. [dostęp 2010-04-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-03)].
- ↑ Emanuel expected to bring 'tough-minded' approach to White House – CNN.com. [dostęp 2010-04-07].
- ↑ Chief of Staff Rahm Emanuel. The White House. [dostęp 2010-04-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-04-06)].
- ↑ Paweł Żuchowski, Łzy wzruszenia w Białym Domu. Biden pożegnał współpracownika [online], www.rmf24.pl [dostęp 2023-07-26] (pol.).