Szlak Piastowski

szlak turystyczny w województwach wielkopolskim i kujawsko-pomorskim

Szlak Piastowskitrasa turystyczna w Polsce, przebiegająca przez województwo wielkopolskie i województwo kujawsko-pomorskie. Szlak funkcjonuje przede wszystkim jako trasa wycieczek autokarowych i samochodowych oraz szlak rowerowy (Piastowski Trakt Rowerowy). W 2012 otrzymał Certyfikat Polskiej Organizacji Turystycznej za najlepszy produkt turystyczny, jako unikatowy i wyjątkowo ważny dla polskiego dziedzictwa.

Szlak Piastowski
Ilustracja
Drogowskaz szlaku we wsi Rakowo-Lipki
Dane szlaku
Państwo

 Polska

Województwo

wielkopolskie, kujawsko-pomorskie

Początek

Kowal (wschód) i Wągrowiec (północ)

Przez

Gniezno i Poznań

Koniec

Lubiń (zachód) i Kalisz (południe)

Przebieg edytuj

Szlak prowadzi z Poznania przez Pobiedziska, Moraczewo, Ostrów Lednicki, Gniezno, Trzemeszno, Mogilno, Strzelno, Kruszwicę, Inowrocław, Płowce, Brześć Kujawski, Włocławek oraz trasą północ-południe: Wągrowiec, Łekno, Żnin, Wenecja, Biskupin, Gniezno, Grzybowo, Giecz, Ląd, Konin do Kalisza.

Wędrówka po szlaku odtwarza cykliczne przemieszczanie się władców piastowskich i ich dworów pomiędzy czterema grodami, które pełniły funkcje stołeczne.

Geneza i historia edytuj

Wycieczki Szlakiem Piastowskim odbywały się już we wczesnych latach 60. XX wieku i organizowane były m.in. przez zakłady pracy oraz dla młodzieży szkolnej. Do popularyzacji szlaku przyczyniły się obchody 1000-lecia Państwa Polskiego w 1966. Z inicjatywy władz województwa poznańskiego w 1976 rozpoczęto szeroko zakrojoną akcję restauracji zabytków i zagospodarowania turystycznego odcinka z Poznania do Gniezna. Plan tych działań opracowało Biuro Planowania Przestrzennego w Poznaniu. Osią prac była dawna droga E261, przy której postawiono zabytkowe wiatraki, wiaty przystankowe, drewniane rzeźby i drogowskazy o charakterze piastowskim[1].

15 stycznia 2016 powołano w Gnieźnie klaster turystyczny Szlak Piastowski w Wielkopolsce. Tworzy go 19 samorządów (pięć powiatów i czternaście gmin) z terenu województwa wielkopolskiego. Celem powstania klastra jest zwiększenie atrakcyjności szlaku w Polsce i za granicą oraz przyciągnięcie większej liczby turystów[2]. W latach 2017-2019 realizowany był (współfinansowany z WPRO 2014+) projekt Rozwój kluczowego szlaku dziedzictwa kulturowego województwa wielkopolskiego pn. Szlak Piastowski, który obejmował m.in. ogólnopolska kampanię Zdemaskuj historię na Szlaku Piastowskim[3].

Trasy edytuj

Obiekty kluczowe trasy pierwszej (rdzenie produktu) edytuj

  1. Poznań (zespół obiektów: Ostrów Tumski z archikatedrą, Interaktywne Centrum Historii Ostrowa Tumskiego, kościół św. Jana Jerozolimskiego na Komandorii, Muzeum Archeologiczne, Zamek Królewski, multimedialna makieta grodu poznańskiego, tematyczna trasa miejska w ramach oferty szlaku – Trakt Królewsko - Cesarski),
  2. Pobiedziska (Skansen Miniatur Szlaku Piastowskiego),
  3. Ostrów Lednicki (zespół obiektów: grodzisko, tzw. Mały Skansen z ekspozycją, ekspozycja przy biurach muzeum, zalecane wprowadzenie tematycznej oferty kulinarnej),
  4. Gniezno (zespół obiektów: archikatedra, Muzeum i Archiwum Archidiecezjalne, Muzeum Początków Państwa Polskiego, kościół Franciszkanów, zalecana dodatkowo tematyczna trasa miejska w ramach oferty szlaku, wówczas z kościołem św. Jana),
  5. Żnin (Muzeum Ziemi Pałuckiej, trasa miejska „Spacer po średniowiecznym Żninie” ),
  6. Wenecja - ruiny zamku obronnego Mikołaja Nałęcza - Diabła Weneckiego", wystawa średniowiecznych machin oblężniczych
  7. Biskupin (Rezerwat Archeologiczny z muzeum i ośrodkiem archeologii eksperymentalnej),
  8. Trzemeszno (bazylika NMP),
  9. Mogilno (kościół św. Jana Apostoła i Ewangelisty z kompleksem poklasztornym),
  10. Strzelno (kościoły św. Prokopa i św. Trójcy),
  11. Inowrocław (kościół Imienia NMP tzw. Ruina),
  12. Kruszwica (kolegiata św. św. Piotra i Pawła, tzw. Mysia Wieża),
  13. Płowce (pomnik bitwy polsko–krzyżackiej z 1331),
  14. Brześć Kujawski (Pomnik Władysława Łokietka, kościół św. Stanisława),
  15. Włocławek (katedra, uzupełniona ekspozycja Muzeum Historii Włocławka, zalecana tematyczna trasa miejska w ramach oferty szlaku) - obiekt końcowy szlaku.

W sumie na trasie pierwszej: 15 miejscowości z obiektami lub zespołami obiektów, 30 pojedynczych obiektów, cztery trasy miejskie lub lokalne: w Poznaniu, Gnieźnie, w zespole Strzelno - Inowrocław - Kruszwica oraz we Włocławku.

Obiekty kluczowe trasy drugiej (rdzenie produktu) edytuj

  1. Łekno (zespół stanowisk archeologicznych grodu i klasztoru cysterskiego z trasą turystyczną) - obiekt początkowy-końcowy trasy,
  2. Wągrowiec (klasztor pocysterski, muzeum regionalne),
  3. Gniezno (zespół obiektów: archikatedra, Muzeum i Archiwum Archidiecezjalne, Muzeum Początków Państwa Polskiego, kościół Franciszkanów, zalecana dodatkowo tematyczna trasa miejska w ramach oferty szlaku, wówczas z kościołem św. Jana),
  4. Grzybowo (grodzisko piastowskie i muzeum),
  5. Giecz (zespół obiektów: rezerwat archeologiczny z muzeum, kościół św. Mikołaja),
  6. Ląd nad Wartą (kompleks dawnego opactwa cysterskiego),
  7. Konin (koniński słup milowy),
  8. Kalisz (zespół obiektów: Rezerwat Archeologiczny Zawodzie, Muzeum Okręgowe Ziemi Kaliskiej, katedra św. Mikołaja Biskupa, zalecana tematyczna trasa miejska w ramach oferty szlaku) – obiekt końcowy-początkowy trasy.

Razem na trasie drugiej: 8 miejscowości z obiektami lub zespołami obiektów, 17 pojedynczych obiektów, dwie trasy miejskie: w Gnieźnie i Kaliszu.

Pomniki historii edytuj

Na trasie szlaku usytuowane jest osiem pomników historii:

Galeria edytuj

Linki zewnętrzne edytuj

Przewodniki i monografie edytuj

  • Włodzimierz Łęcki: Na Szlaku Piastowskim : przewodnik. Warszawa 1989
  • Szlak Piastowski, Bielsko-Biała: Pascal 2007

Przypisy edytuj

  1. Włodzimierz Łęcki, Szlak Piastowski, COIT, Poznań, 1986, s. 9-10
  2. RAK, Szlak w klastrze, w: Monitor Wielkopolski, 2(177)/2016, s. 7, ISSN 1642-0918
  3. ABO, Szlak Piastowski po nowemu, w: Monitor Wielkopolski, 9(220)/2019, s. 3
  4. Rozporządzeniem Prezydenta RP z 28 listopada 2008 (Dz.U. z 2008 r. nr 219, poz. 1401)
  5. Zarządzenie Prezydenta RP z dnia 8 września 1994 (M.P. z 1994 r. nr 50, poz. 421)
  6. Zarządzenie Prezydenta RP z dnia 8 września 1994 (M.P. z 1994 r. nr 50, poz. 416)
  7. Zarządzenie Prezydenta RP z dnia 8 września 1994 (M.P. z 1994 r. nr 50, poz. 412)