Szlezwik
Szlezwik (niem. Schleswig, duń. Slesvig albo Sønderjylland) – region w Danii i Niemczech rozciągający się ok. 30 km na północ i 40 na południe od granicy duńsko-niemieckiej w południowej części Półwyspu Jutlandzkiego.
| |||
| Państwa | |||
|---|---|---|---|
| Stolica | |||
| Ważniejsze miejscowości | |||
Znaczenie regionu polega na umożliwieniu transportu towarów między Morzem Północnym a Bałtykiem oraz połączeniu szlaków handlowych prowadzących z Rosji ze szlakami wiodącymi wzdłuż Renu i wybrzeża Atlantyku.
Historia edytuj
We wczesnym średniowieczu region zamieszkiwali Duńczycy. Wówczas wzniesiono tu pierwsze duńskie umocnienia zwane Danevirke. Znajdowało się tu także najstarsze miasto duńskie – Hedeby, położone na krańcu zatoki Schlei, wzmiankowane po raz pierwszy w 804. Miasto zostało zniszczone w XI wieku po najazdach Norwegów i Słowian, po czym rolę głównego centrum regionu przejęło powstałe na przeciwległym brzegu zatoki Schlei miasto Szlezwik, jako stolica powstałego w 1058 Księstwa Szlezwiku. Księstwo Szlezwiku od 1460 roku było w unii personalnej z królestwem Danii. W średniowieczu toczyły się tu liczne duńsko-niemieckie konflikty graniczne (zob. bitwa pod Stellau, bitwa pod Bornhöved).
Szlezwik, Holsztyn oraz Lauenburg były punktem zapalnym w stosunkach duńsko-niemieckich także w XIX wieku. Duńczycy obronili region w I wojnie o Szlezwik w latach 1848–1852. Region do 1864 lennem duńskim, a jednakże po II wojnie o Szlezwik od 1864 stał się częścią Prus, wraz z którymi w 1871 znalazł się w granicach Niemiec.
Po referendum w roku 1920 północna część regionu została przyłączona do Danii (okręg Sønderjyllands Amt, potem Dania Południowa), a południowa została w Niemczech (dzisiejszy kraj związkowy Szlezwik-Holsztyn).
Z regionem byli związani liczni królowie Danii. Lista władców duńskich urodzonych i zmarłych w Szlezwiku:
|
Urodzeni w regionie:
|
Zmarli w regionie:
|
Znajdują się tu także miejsca spoczynku duńskich władców: katedra św. Piotra i zamek Gottorp w mieście Szlezwik.
Miasta edytuj
Miasta regionu o populacji przekraczającej 20 tys. mieszkańców:
| miasto | populacja (2015/2016[a]) |
państwo | |
|---|---|---|---|
| 1. | Flensburg | 85 942 | 
|
| 2. | Rendsburg[b] | 27 617 |
|
| 3. | Sønderborg | 27 595 | 
|
| 4. | Szlezwik | 24 266 |
|
| 5. | Husum | 22 430 |
|
| 6. | Haderslev | 21 994 |
|
| 7. | Eckernförde | 21 859 |
|