Tommy (album)

album The Who

Tommy – czwarty album studyjny angielskiego zespołu rockowego The Who wydany 23 maja 1969 roku. Album jest jedną z dwóch pełnowymiarowych rock oper zespołu (druga to Quadrophenia wydana w 1973).

Tommy
ilustracja
Wykonawca albumu studyjnego
The Who
Wydany

23 maja 1969

Nagrywany

1968–1969

Gatunek

hard rock
art rock

Długość

75:00 (LPx2)
121:31 (Deluxe)

Wydawnictwo

Track, Polydor, Decca

Producent

Kit Lambert

Oceny
Album po albumie
Direct Hits
(1968)
Tommy
(1969)
Live at Leeds
(1970)

Tommy skomponowany został przez gitarzystę Pete’a Townshenda z pomocą Johna Entwistle’a w dwóch utworach i Keitha Moona w jednym utworze. Album zawiera także utwór „Eyesight to the Blind (The Hawker)” autorstwa Sonny Boya Williamsona II.

Album przedstawia historię tytułowego Tommy’ego, który w dzieciństwie był świadkiem jak kochanek matki zabija jego ojca. Na skutek wstrząsu psychicznego chłopak stracił wzrok, słuch i mowę, jednak dzięki doskonałemu zmysłowi dotyku został mistrzem flippera. W niedługim czasie stał się wielką gwiazdą i przywódcą, jednak finalnie Tommy zostaje porzucony przez swoich fanów i wielbicieli.

Tommy został napisany pod wpływem nauk i losów Meher Baba i jest jemu dedykowany.

Album osiągnął 4. miejsce na amerykańskiej liście pozostając na niej przez 126 tygodni. W Wielkiej Brytanii osiągnął natomiast miejsce drugie.

W 2003 album został sklasyfikowany na 96. miejscu listy 500 albumów wszech czasów magazynu „Rolling Stone”[3].

Lista utworów edytuj

Wszystkie utwory są autorstwa Pete’a Townshenda z wyjątkiem:

Wydanie oryginalne edytuj

Strona A edytuj

1. „Overture” 5:21
2. „It’s a Boy” 0:38
3. „1921” 2:49
4. „Amazing Journey” 3:25
5. „Sparks” 3:46
6. „Eyesight to the Blind (The Hawker)”
(Williamson)
2:13
18:12

Strona B edytuj

1. „Christmas” 4:34
2. „Cousin Kevin”
(Entwistle)
4:07
3. „Acid Queen” 3:34
4. „Underture” 10:09
22:24

Strona C edytuj

1. „Do You Think It’s Alright?” 0:24
2. „Fiddle About”
(Entwistle)
1:26
3. „Pinball Wizard” 3:01
4. „There’s a Doctor” 0:23
5. „Go to the Mirror!” 3:49
6. „Tommy, Can You Hear Me?” 1:36
7. „Smash the Mirror” 1:35
8. „Sensation” 2:27
14:41

Strona D edytuj

1. „Miracle Cure” 0:12
2. „Sally Simpson” 4:12
3. „I’m Free” 2:40
4. „Welcome” 4:34
5. „Tommy’s Holiday Camp”
(Moon)
0:57
6. „We’re Not Gonna Take It” 7:08
19:43

Wydanie Deluxe edytuj

W 2003 roku Tommy został wydany jako hybrydowe SACD i DVD-Audio. Płyty zawierają utwory w systemie 5.1 oraz odrzuty z sesji.

Dysk 1 edytuj

1. „Overture” 5:21
2. „It’s a Boy” 0:38
3. „1921” 2:49
4. „Amazing Journey” 3:25
5. „Sparks” 3:46
6. „Eyesight to the Blind (The Hawker)” 2:13
7. „Christmas” 4:34
8. „Cousin Kevin” 4:07
9. „Acid Queen” 3:34
10. „Underture” 10:09
11. „Do You Think It’s Alright?” 0:24
12. „Fiddle About” 1:26
13. „Pinball Wizard” 3:01
14. „There’s a Doctor” 0:23
15. „Go to the Mirror!” 3:49
16. „Tommy, Can You Hear Me?” 1:36
17. „Smash the Mirror” 1:35
18. „Sensation” 2:27
19. „Miracle Cure” 0:12
20. „Sally Simpson” 4:12
21. „I’m Free” 2:40
22. „Welcome” 4:34
23. „Tommy’s Holiday Camp” 0:57
24. „We’re Not Gonna Take It” 7:08
1:15:00

Dysk 2 edytuj

Pierwsze dwanaście utworów zawierają odrzuty z sesji oraz dema w systemie surround. Pozostałe utwory są stereo.

1. „I Was”
(poprzednio niewydane)
0:17
2. „Christmas”
(odrzut, poprzednio niewydane)
4:43
3. „Cousin Kevin Model Child” 1:25
4. „Young Man Blues” (Allison) 2:51
5. „Tommy Can You Hear Me?”
(wersja alternatywna, poprzednio niewydane)
1:59
6. „Trying to Get Through”
(poprzednio niewydane)
2:51
7. „Sally Simpson”
(odrzut, poprzednio niewydane)
4:09
8. „Miss Simpson”
(poprzednio nie wydane)
4:18
9. „Welcome”
(wersja alternatywna, poprzednio niewydane)
3:44
10. „Tommy’s Holiday Camp”
(wersja alternatywna, poprzednio niewydane)
1:07
11. „We’re Not Gonna Take It”
(wersja alternatywna, poprzednio niewydane)
6:08
12. „Dogs, Part Two” 2:26
13. „It’s a Boy”
(poprzednio niewydane)
0:43
14. „Amazing Journey”
(poprzednio niewydane)
3:41
15. „Christmas” 1:55
16. „Do You Think It’s Alright?”
(poprzednio niewydane)
0:28
17. „Pinball Wizard” 3:46
46:31

Film edytuj

Osobny artykuł: Tommy (film).

W 1975 roku Tommy został zaadaptowany jako film w reżyserii Kena Russella. W rolę Tommy’ego wcielił się Daltrey. W filmie zagrała także reszta zespołu oraz m.in. Ann-Margret jako matka Tommy’ego oraz Oliver Reed jako jej partner. Na planie w epizodach pojawili się też tacy artyści jak Elton John, Tina Turner, Eric Clapton, Arthur Brown oraz Jack Nicholson.

Twórcy edytuj

Certyfikaty i sprzedaż edytuj

Kraj Certyfikat Sprzedaż
Francja (SNEP) złota płyta[4] 100 000+[4]
Stany Zjednoczone (RIAA) 2x platynowa płyta[5] 2 000 000+[5]
Wielka Brytania (BPI)
(edycja z 2013)
złota płyta[6] 100 000+[7]
Włochy (FIMI) złota płyta[8] 25 000+[9]

Przypisy edytuj

  1. allmusic ((( Tommy > Overview )))
  2. Robert Christgau: The Who. robertchristgau.com. [dostęp 2023-12-07]. (ang.).
  3. Rolling Stone (USA) Lists – The Rolling Stone Top 500 Albums. rocklistmusic.co.uk. [dostęp 2010-05-22]. (ang.).
  4. a b Les Certifications & Les Ventes, InfoDisc, 1977 [dostęp 2023-12-05] (fr.). (Wybrać „The Who" w polu wyszukiwarki.)
  5. a b Gold & Platinum [online], RIAA, 8 lutego 1993 [dostęp 2023-12-05] (ang.).
  6. The Who – „Tommy” [online], BPI, 22 lipca 2013 [dostęp 2023-12-05] (ang.).
  7. Certification Levels [online], BPI [dostęp 2023-12-05] [zarchiwizowane z adresu 2023-10-07] (ang.).
  8. Certificazioni [online], F.I.M.I. [dostęp 2023-12-05] (wł.). Zaznaczyć „Album e Compilation”, w rozwijanym menu „Anno” wybrać „Tutti gli anni”, w polu „Filtra” wpisać „The Who”.
  9. Certificazioni [online], F.I.M.I. [dostęp 2023-12-05] [zarchiwizowane z adresu 2022-01-10] (wł.).

Linki zewnętrzne edytuj