Tony Renis (ur. jako Elio Cesari 13 maja 1938 w Mediolanie) – włoski wokalista, kompozytor, producent muzyczny i aktor. Zwycięzca Festiwalu Piosenki Włoskiej w San Remo w 1963 roku z piosenką własnej kompozycji „Uno per tutte”, wykonaną w parze z Emiliem Pericolim.

Tony Renis
Ilustracja
Tony Renis (2008)
Imię i nazwisko

Elio Cesari

Data i miejsce urodzenia

13 maja 1938
Mediolan

Gatunki

pop

Zawód

wokalista, kompozytor, producent muzyczny, aktor

Aktywność

od 1958

Wydawnictwo

Combo Record, La voce del padrone, RCA Italiana, Ariston Records

Życiorys edytuj

Początki edytuj

Elio Cesari urodził się jako syn malarza i autora tekstów Orfelia Cesariego, znanego pod pseudonimem Orfelius. Pierwsze kroki na scenie stawiał jako dziecko występując w teatrze parafialnym przy kościele San Lorenzo w Mediolanie. Działalność muzyczną rozpoczął w połowie lat 50., pod pseudonimem Tony Renis; występował początkowo w klubach nocnych Mediolanu, a następnie teatrach muzycznych, w których wspólnie z przyjacielem z czasów dzieciństwa, Adriano Celentano naśladował Jerry’ego Lewisa i Deana Martina. Sam z kolei, przy innej okazji, naśladował Elvisa Presleya. W 1958 roku podpisał pierwszy kontrakt z wytwórnią Combo Record, dla której dokonał pierwszych nagrań singlowych[1]. Zadebiutował w tym samym roku piosenką „Nessuno al mondo”[2]. W następnym roku przeszedł do wytwórni Voce del padrone, w której zadebiutował jako śpiewający kompozytor z piosenką „Tenerezza”, wykonaną kilka lat później z powodzeniem przez Gianniego Morandiego[1].

Lata 60. edytuj

 
Tony Renis (po prawej) na Festiwalu w san Remo 1963 w towarzystwie prowadzącego konkurs Mike’a Buongiorno

W 1961 roku zadebiutował na Festiwalu Piosenki Włoskiej w San Remo z napisaną przez ojca piosenką, „Pozzanghere”, która jednak nie przeszła do fazy finałowej[1].

W 1962 roku ponownie wystąpił na Festiwalu w San Remo, prezentując „Quando quando quando”, własną kompozycję z tekstem Alberto Testy. Melodyjna, łatwo wpadająca w ucho piosenka utrzymana w rytmach południowoamerykańskich, wykonana w parze z Emiliem Pericolim, mimo że nie wygrała konkursu, osiągnęła spektakularny sukces komercyjny wchodząc w marcu na pozycję nr 1. włoskiej listy przebojów[3]. Znalazła się na miejscu 4 najlepiej sprzedawanych singli we Włoszech[4]. W kolejnych latach przyniosła jej autorowi olbrzymią popularność na całym świecie, od Stanów Zjednoczonych po Japonię[3].

Z „Quando quando quando” Tony Renis wygrał w 1963 roku konkurs Canzonissima; w tym samym roku wygrał Festiwal w San Remo z piosenką „Uno per tutte”. W kolejnym roku znów był obecny na Festiwalu, tym razem z piosenką „I sorrisi di sera”, wykonaną w parze z Frankiem Avalonem. Obok działalności estradowej występował również w filmach (Obiettivo ragazze, Appuntamento in Riviera w reżyserii Maria Mattolego, Io bacio... tu baci, Piera Vivarellego, Quando dico che ti amo, Giorgia Bianchiego i Non mi dire mai goodbye, Franka G. Carrolla). Po nagraniu piosenki „Nessun’altra te” podpisał kontrakt z wytwórnią RCA Italiana. Zaczął pojawiać się w środowiskach towarzyskich Paryża, Londynu, Sankt Moritz i Hollywood[1]. W 1967 roku napisał piosenkę „Quando dico che ti amo”, którą na Festiwalu w San Remo zaprezentowali Annarita Spinaci i zespół Les Surfs[2]. W 1968 roku powrócił na Festiwal w San Remo jako wykonawca z piosenką „Il posto mio”, a w 1970 – z „Canzone blu”[1].

Lata 70. edytuj

Początek lat 70. to piosenka „Grande grande grande”, podarowana Minie, przyjaciółce z początków kariery artystycznej[1]. Piosenkę tę napisał pierwotnie już w 1966 roku, proponując bezskutecznie jej wykonanie kilku piosenkarkom, między innymi Ornelli Vanoni, Rosannie Fratello, Milvie i Orietcie Berti. Zgodę wyraziła dopiero Mina, umieszczając utwór na swoim najnowszym albumie. Nagrała następnie wersję hiszpańską (pod tym samym tytułem) i anglojęzyczną („Never, never, never”) mając nadzieję na wylansowanie utworu na rynku brytyjskim, co jednak nie doszło do skutku. Piosenka w kwietniu następnego roku doszła do 1. miejsca na włoskiej liście przebojów[5]. Znalazła się na miejscu 4. najlepiej sprzedawanych singli we Włoszech[6]. Na świecie została spopularyzowana przez Céline Dion w duecie z Lucianem Pavarottim i wydana na albumie Let’s Talk About Love pod tytułem „I „Hate You Then I Love You”. Piosenkę włączyli do swego repertuaru również Shirley Bassey, Mireille Mathieu i Julio Iglesias[5].

Na początku dekady Tony Renis przeniósł się do Stanów Zjednoczonych, gdzie poznał między innymi Franka Sinatrę, Steviego Wondera i Quincy Jonesa. W 1978 roku opublikował pod szyldem Warner Bros. piosenkę „Disco Quando”, swój dawny szlagier „Quando quando quando” w wersji dyskotekowej. Podczas pobytu w Ameryce śpiewał w Las Vegas, skomponował kilka ścieżek dźwiękowych, został również producentem filmowym. Stał się jednym z najbardziej znanych Włochów w Stanach Zjednoczonych. Był producentem piosenek takich wykonawców jak: Lionel Richie, Diana Ross i Julio Iglesias[1].

Lata 80. edytuj

W latach 80 wylansował na rynku muzycznym Nikkę Costę, enfant prodige sceny muzycznej, córkę Dona Costy[1].

lata 90. edytuj

 
Céline Dion, Tony Renis i Andrea Bocelli

W 1992 roku ożenił się z Elettrą Morini, tancerką z La Scali. W 1999 roku dzięki kreskówce Magiczny miecz – Legenda Camelotu zdobył nominację do Oscara oraz Złoty Glob za najlepszą piosenkę za piosenkę „The Prayer”, wykonaną przez Andreę Bocellego i Céline Dion. W 2000 roku został nagrodzony z okazji 50. edycji Festiwalu w San Remo Nagrodą Specjalną za całokształt twórczości – San Remo 2000, przyznaną mu za zasługi w popularyzacji piosenki włoskiej na świecie[1].

XXI wiek edytuj

W 2002 roku został mianowany przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych Włoch „ambasadorem piosenki włoskiej na świecie” (Ambasciatore della Canzone Italiana nel Mondo). W 2004 roku został powołany na stanowisko dyrektora artystycznego Festiwalu w San Remo. W tym samym roku skomponował piosenkę do filmu Zakochane święta, zatytułowaną „Merry Christmas in love”, która w 2005 roku zdobyła nagrody: Grolla d’Oro, David di Donatello w kategorii:najlepsza piosenka i Premio Saint-Vincent per il Cinema Italiano. Piosenka kandydowała również do nagrody Złotego Globu za najlepszą piosenkę. W 2006 roku zrealizował we współpracy z Humbertem Gaticą i Davidem Fosterem album Amore Andrei Bocellego, na którym wystąpiły między innymi Christina Aguilera i Stevie Wonder[1]. W latach 2010–2013 we współpracy z Humbertem Gaticą wyprodukował trzy albumy pop operowego tria Il Volo[2].

Dyskografia edytuj

Tony Renis nagrał 4 albumy oraz 69 singli i EP-ek[7].

Albumy edytuj

  • 1963 – No 1 En Italie.. In Italie.. In Italy.. En Italië
  • 1964 – Italy’s Top Star
  • 1967 – Tony Renis
  • 1973 – „Blu Gang” E Vissero Per Sempre Felici E Ammazzati

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h i j Biografieonline.it: Tony Renis. biografieonline.it. [dostęp 2015-08-16]. (wł.).
  2. a b c Rockol: TONY RENIS – BIOGRAFIA. rockol.it. [dostęp 2015-08-16]. (wł.).
  3. a b Hit Parade Italia: QUANDO QUANDO QUANDO. hitparadeitalia.it. [dostęp 2015-08-16]. (wł.).
  4. Hit Parade Italia: I singoli più venduti del 1962. hitparadeitalia.it. [dostęp 2015-08-16]. (wł.).
  5. a b Hit Parade Italia: GRANDE GRANDE GRANDE. hitparadeitalia.it. [dostęp 2015-08-16]. (wł.).
  6. Hit Parade Italia: I singoli più venduti del 1972. hitparadeitalia.it. [dostęp 2015-08-16]. (wł.).
  7. Discogs: Tony Renis Discography. discogs.com. [dostęp 2015-08-16]. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj