Trzebniów
Trzebniów (także Trzebniew[3]) – wieś w Polsce, w województwie śląskim, w powiecie myszkowskim, w gminie Niegowa.
| wieś | |
 Kościół | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2008) |
344 |
| Strefa numeracyjna |
34 |
| Kod pocztowy |
42-320[2] |
| Tablice rejestracyjne |
SMY |
| SIMC |
0139360 |
Położenie na mapie gminy Niegowa  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu myszkowskiego  | |
 50°39′46″N 19°26′10″E/50,662778 19,436111[1]
| |
Położenie edytuj
Zabudowania wsi rozłożone są w obniżeniu, otoczonym ze wszystkich stron dość wysokimi wzgórzami, których zbocza i grzbiety najeżone są różnego kształtu i wielkości, malowniczymi skałkami wapiennymi. Formacje te należą do lokalnego pasma wzgórz, ciągnącego się z południowego zachodu na północny wschód, od Przewodziszowic koło Żarek (Skałki Przewodziszowickie) przez Czatachową, Trzebniów (Skałki Trzebniowskie), Ludwinów (Skałki Ludwinowskie) po Gorzków, gdzie kończą się tzw. Górami Gorzkowskimi[4]. Wśród wzgórz otaczających samą miejscowość, w różnym stopniu zalesionych, wyróżniają się: Bukowie, Chudoba, Chudobka, Dębinna Góra, Kazubiec, Rysia Góra, Wilcza Góra[5] i Góra[6]. Przez wieś biegnie lokalna droga z Ludwinowa do Moczydła i Niegowej.
Historia edytuj
Miejscowość nosiła także inną formę nazwy – Trzebniew, pod którą w 1892 wymienia ją XIX wieczny Słownik geograficzny Królestwa Polskiego. Pierwotnie Trzebniów był częścią Małopolski. Dokumenty źródłowe wymieniające wieś opublikował w 1886 Adolf Pawiński w swoim dziele Małopolska. Miejscowość odnotowana została w 1581 w regestach poborowych powiatu lelowskiego jako wieś leżąca w parafii Niegowa, własność Maluskich. Miała wówczas 3 łany kmiece, 4 zagrodników bez roli, 2 komorników bez bydła oraz 1 rzemieślnika[3].
W 1595 roku wieś położona w powiecie lelowskim województwa krakowskiego w Rzeczypospolitej Obojga Narodów i była własnością Aleksandra Myszkowskiego[7].
Po rozbiorach Polski miejscowość znalazła się w zaborze rosyjskim i leżała w Królestwie Polskim. W Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego wymieniona jest jako wieś i folwark leżący w powiecie będzińskim w gminie i parafii Niegowa. W 1827 w miejscowości znajdowało się 44 domy zamieszkiwane przez 234 mieszkańców. W 1892 liczba domów się nie zwiększyła jednak liczba mieszkańców wzrosła do 298. Wieś liczyła w sumie 632 morgi powierzchni. Miejscowy folwark liczył 210 morg. Stało na nich 4. domy zamieszkane przez 29 mieszkańców. W skład dóbr wchodził również folwark Ludwików, a dawniej także osada Ostrężnik. Słownik wymienia także należącą do wsi kopalnię kamienia ciosowego[3].
1 stycznia 1928 w Trzebniowie urodził się Piotr Węglowski.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa częstochowskiego.
Turystyka i rekreacja edytuj
Przez Trzebniów przebiegają 3 znakowane szlaki turystyczne, w tym czerwony, główny szlak Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej:
Na niektórych z wapiennych skał w otoczeniu wsi uprawiana jest wspinaczka skalna. Są to skały: Biały Murek, Bukowie, Czacha, Hasiok, Mechata, Skały na Wzgórzu, Tadzikowa[9].
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 141029
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1311 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b c Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich t. XII, hasło „Trzebniew albo Trzebniów”. nakł. Filipa Sulimierskiego i Władysława Walewskiego, 1882. s. 561. [dostęp 2019-10-18].
- ↑ Julian Zinkow: Szlak Orlich Gniazd. Przewodnik, Sport i Turystyka, warszawa 1971, s. 165-166
- ↑ Geoportal. Mapa topograficzna i satelitarna [online] [dostęp 2021-08-13].
- ↑ Marian Czepiel, Schronisko Wielkie w Górze [online], Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2021-09-23].
- ↑ Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 2008, s. 109.
- ↑ Mapa. Jura Krakowsko-Częstochowska. Część północna 1:52 000, Warszawa: ExpressMap, 2015, ISBN 978-83-88112-71-3.
- ↑ Grzegorz Rettinger, Jura Północna. Przewodnik wspinaczkowy, Kraków: wspinanie.pl, 2017, ISBN 978-83-947825-0-4.
Linki zewnętrzne edytuj
- Trzebniów, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XII: Szlurpkiszki – Warłynka, Warszawa 1892, s. 561.