Turówka leśna
Turówka leśna (Hierochloë australis (Schrad.) Roem. & Schult.) – gatunek trawy z rodziny wiechlinowatych. Występuje w Europie, w Polsce objęty ochroną.
 Turówka leśna (po prawej) | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | |||
| Klasa | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
turówka leśna | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Hierochloë australis (Schrad.) Roem. & Schult. | |||
| Synonimy | |||
| |||
Rozmieszczenie geograficzne edytuj
Występuje w Europie od Finlandii na północy po Włochy na południu[3]. W Polsce rośnie głównie na wschód od linii Wisły[4].
Morfologia edytuj
- Pokrój
- Trawa luźnokępkowa.
- Łodyga
- Cienkie źdźbło do 60 cm wysokości.
- Liście
- Górne liście bez blaszek.
- Kwiaty
- Zebrane w 3-kwiatowe kłoski, te z kolei zebrane w wiechę. Oś pod kłoskami zgrubiała, owłosiona. Plewy tępe. W każdym kłosku znajdują się 2 dolne kwiaty pręcikowe oraz jeden kwiat słupkowy. Plewka dolna drugiego kwiatu pręcikowego ma na grzbiecie brunatną, skręconą i zgiętą ość[5].
Biologia i ekologia edytuj
Bylina, hemikryptofit. Kwitnie w kwietniu i maju, jest wiatropylna. Rośnie w lasach, najczęściej w borach mieszanych, dąbrowach acydofilnych i borach sosnowych. Spotykana także w grądach, buczynie pomorskiej i świetlistej dąbrowie. Liczebność populacji dochodzi zwykle do kilkudziesięciu osobników[6].
Zagrożenia i ochrona edytuj
Od 1983 roku roślina jest objęta w Polsce częściową ochroną gatunkową[7]. W 2014 r. status ochronny został utrzymany w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin[8]. Umieszczona na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006, 2016) w grupie gatunków narażonych na wyginięcie (kategoria zagrożenia: VU)[9][10]. Główne zagrożenie stanowi masowy zbiór roślin na potrzeby przemysłu spirytusowego, co w skrajnych przypadkach prowadzi do zaniku stanowisk. Część stanowisk znajduje się na obszarach chronionych, m.in. w parkach narodowych Białowieskim, Wigierskim, Poleskim i Roztoczańskim oraz w rezerwatach Jar Rzeki Raduni czy Zegrze[6].
Przypisy edytuj
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2011-01-03] (ang.).
- ↑ Hierochloe australis na eMonocot [dostęp 2013-12-02].
- ↑ Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, Adam Zając (red.) i inni, Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957.
- ↑ W. Szafer, S. Kulczyński, B. Pawłowski. Rośliny polskie. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1969.
- ↑ a b Halina Piękoś-Mirkowa, Zbigniew Mirek: Rośliny chronione. Warszawa: MULTICO Oficyna Wydawnicza, 2006, s. 360. ISBN 83-7073-444-8.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 30 kwietnia 1983 r. w sprawie wprowadzenia gatunkowej ochrony roślin (Dz.U. z 1983 r. nr 27, poz. 134).
- ↑ Dz.U. z 2014 r. poz. 1409 – Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin.
- ↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
- ↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.