USS Card (AVG-11/ACV-11/CVE-11/CVHE-11/CVU-11/T-CVU-11/T-AKV-40) – amerykański lotniskowiec eskortowy typu Bogue z okresu II wojny światowej i drugiej połowy XX wieku.

USS Card (CVE-11)
Ilustracja
Historia
Stocznia

Seattle-Tacoma Shipbuilding Corporation

Położenie stępki

27 października 1941

Wodowanie

27 lutego 1942

 US Navy
Wejście do służby

8 listopada 1942
Jako USNS "Card": 16 maja 1958

Wycofanie ze służby

13 maja 1946
USNS: 10 marca 1970

Los okrętu

złomowany w Clatskanie (Oregon) w 1971[1]

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność

9 800 ton długich

Długość

151 m

Szerokość

21,2 m

Zanurzenie

7,9 m

Prędkość

16,5 w

Uzbrojenie
2 x 100 mm
2 x Bofors 40 mm
35 x Oerlikon 20 mm
Wyposażenie lotnicze
12 × TBM i 16 × FM2
Załoga

890 ludzi

Okręt w marcu 1943
Okręt w 1944
Prezentacja 90 ludzi potrzebnych do wysłania jednego samolotu w powietrze

Stępkę okrętu położono 27 października 1941 jako statku towarowego typu C-3. Nabyty został od Maritime Commission w czasie budowy i przerobiony na lotniskowiec eskortowy. Zwodowany jako AVG 11 (hull 178) 27 lutego 1942 w stoczni Seattle-Tacoma Shipbuilding w Tacomie. Przeklasyfikowany na ACV-11 20 sierpnia 1942. Wszedł do służby 8 listopada 1942, pierwszym dowódcą został komandor J. B. Sykes[2].

Służba edytuj

II wojna światowa edytuj

Po opuszczeniu San Diego 18 stycznia 1943 "Card" zawinął do Hampton Roads 1 lutego w celu odbycia szkolenia w Zatoce Chesapeake. Przewoził samoloty i żołnierzy w ramach inwazji na Afrykę Północną, z Nowego Jorku do Casablanki (14 maja – 1 czerwca) i do Norfolk wrócił 5 lipca. Został przeklasyfikowany na CVE-11 15 lipca 1943. Z Norfolk wypłynął jako okręt flagowy zespołu TG 21.14, jednej z grup polujących (ang. hunter-killer group) na niemieckie okręty podwodne. Pierwszy rejs, trwający od 27 lipca do 10 września 1943, przyniósł duże sukcesy. Jego samoloty pokładowe zatopiły U-117 7 sierpnia na pozycji 39°32′N 38°21′W/39,533333 -38,350000, U-664 9 sierpnia na pozycji 40°12′N 37°29′W/40,200000 -37,483333, U-525 11 sierpnia na pozycji 41°29′N 38°55′W/41,483333 -38,916667 i U-847 27 sierpnia na pozycji 28°19′N 37°58′W/28,316667 -37,966667[2].

Drugi rejs, trwający od 25 września do 9 listopada, okazał się jeszcze większym sukcesem. 4 października samoloty z lotniskowca znalazły miejsce, gdzie cztery okręty podwodne pobierały paliwo i zatopiły dwa z nich: U-460 na pozycji 43°13′N 28°58′W/43,216667 -28,966667 i U-422 na pozycji 43°18′N 28°58′W/43,300000 -28,966667. Dziewięć dni później ofiarą samolotów stał się U-402 na pozycji 48°56′N 29°41′W/48,933333 -29,683333, kolejną – U-584, zatopiony na pozycji 49°14′N 31°55′W/49,233333 -31,916667. Ostatnią, piątą ofiarą był U-405, który w walce na krótki dystans został staranowany i zatopiony przez niszczyciel USS "Borie" (DD-215), który odniósł jednak tak ciężkie uszkodzenia w walce, że musiał później zostać zatopiony przez inny okręt eskorty. Za swoją służbę od 27 lipca do 25 października "Card" wraz ze swoją grupą został uhonorowany Presidential Unit Citation[2].

"Card" rozpoczął swój trzeci patrol przeciwpodwodny 24 listopada, kierując się na północny Atlantyk. Wieczorem 23 grudnia grupa lotniskowca wpłynęła na obszar działania wilczego stada. "Card" miał 12 kontaktów w ciągu 5 godzin. USS "Schenck" (DD-159) zatopił U-645 na pozycji 45°20′N 21°40′W/45,333333 -21,666667; inny okręt eskorty USS "Leary" (DD-158) został zatopiony w kombinowanym ataku trzech okrętów podwodnych na pozycji 45°00′N 22°00′W/45,000000 -22,000000. "Card" odpierał ataki przez całą noc, mając jako eskortę tylko niszczyciel USS "Decatur" (DD-341); w tym czasie "Schenck" ratował ocalałych z "Leary". Grupa wróciła do Norfolk 2 stycznia 1944[2].

Od 18 marca do 17 maja "Card" operował jako transportowiec pomiędzy Norfolk a Casablanką, następnie przeszedł przegląd. 4 czerwca popłynął do Quonset Point, by przeprowadzić egzaminy kwalifikacyjne pilotów. Wrócił do Norfolk 21 czerwca, by służyć jako centrum grupy TG 22.10. Zespół opuścił Norfolk 25 czerwca. 5 lipca dwa okręty eskorty – USS "Thomas" (DE-102) i USS "Baker" (DE-190) – zatopiły U-233 na pozycji 42°16′N 59°49′W/42,266667 -59,816667. Trzydziestu rozbitków, w tym ciężko rannego dowódcę U-boota, wzięto na pokład lotniskowca, który wysadził ich następnego dnia w Bostonie[2].

Następny patrol przeciwpodwodny okręt przeprowadził na Karaibach w dniach 10 lipca – 23 sierpnia. Odbył się on bez szczególnych zdarzeń. 18 września okręt wypłynął jako jednostka flagowa TG 22.2 na patrol w pobliżu Azorów, w tym czasie kooperował z brytyjską Escort Group 9, atakując 12 października okręt podwodny. Po kolejnym patrolu z TG 22.2 (1 grudnia 1944 – 22 stycznia 1945), "Card" wszedł do Philadelphia Naval Shipyard na przegląd trwający do 7 lutego. Następnie transportował samoloty Armii oraz personel Marynarki i Armii do Liverpoolu. Do Norfolk wrócił 12 marca. Od 21 marca do 24 maja lotniskowiec bazował w Quonset Point, prowadząc ćwiczenia pilotów. W dniach 21 – 24 czerwca przewoził samoloty i ludzi do bazy w Guantanamo Bay, następnie przeszedł przez Kanał Panamski, by dostarczyć sprzęt wojskowy do Pearl Harbor i Guam. Do San Diego wrócił 14 sierpnia 1945. Przydzielony do operacji Magic Carpet, odbył dwa rejsy do Pearl Harbor i jeden na zachodni Pacyfik pomiędzy 21 sierpnia a 16 grudnia 1945, przewożąc członków sił zbrojnych na zachodnie wybrzeże. "Card" opuścił Alamedę w Kalifornii 7 stycznia 1946, kierując się w stronę wschodniego wybrzeża USA. Tam, w Norfolk został wycofany ze służby i przeniesiony do rezerwy 13 maja 1946[2].

Przeklasyfikowany kolejno na helikopterowy lotniskowiec eskortowy (ang. helicopter escort carrier) CVHE-11 12 czerwca 1945, lotniskowiec wielozadaniowy (ang. utility carrier) CVU-11 1 lipca 1958 i transportowiec lotniczy (ang. aviation transport) AKV-40 7 maja 1959[2].

Poza Presidential Unit Citation okręt został odznaczony trzema gwiazdami bitewnymi za służbę w czasie II wojny światowej[2].

Wojna wietnamska edytuj

Okręt został reaktywowany 16 maja 1958 jako USNS "Card" i operował obsadzony cywilną załogą pod kontrolą Military Sea Transportation Service (MSTS) jako transportowiec samolotów.

2 maja 1964, gdy "Card" był zakotwiczony w Sajgonie, północnowietnamscy nurkowie umieścili ładunek wybuchowy, który wybił otwór w kadłubie. "Card" osiadł na głębokości 20 stóp (6,1 m). Został jednak podniesiony z dna 19 maja[3]. Najpierw odholowano go do bazy w Subic Bay, a następnie do bazy w Yokosuce na remont. Wrócił do służby 11 grudnia.

Wycofany ze służby 10 marca 1970, skreślony z listy 15 września i sprzedany na złom w 1971.

Przypisy edytuj

  1. www.usscard.org. [dostęp 2009-02-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-04-19)]. podaje 12 września 1970 jako datę sprzedaży na złom.
  2. a b c d e f g h DANFS. [dostęp 2009-02-20]. (ang.).
  3. NavSource Online. [dostęp 2009-02-20]. (ang.).

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj