Układ tetragonalny

Układ tetragonalny – układ krystalograficzny, w którym trzy osie są w stosunku do siebie prostopadłe, przy czym dwie jednostki osiowe mają taką samą długość, a trzecia ma długość inną^[1].

Typowymi przedstawicielami tej grupy są:

czworokątne graniastosłupy,
piramidy,
trapezoedr
podwójne piramidy

W tym układzie krystalizuje około 10% minerałów; np. rutyl, anataz, cyrkon, kasyteryt, apofyllit, wezuwian, scheelit, skapolity, chalkopiryt, wulfenit, ksenotym. Grupy punktowe, które należą do tego układu krystalograficznego^[2]:

#	Grupa punktowa					Przykład	Grupy przestrzenne
#	Klasa	Intl	Schoenflies	Orbifold	Coxeter	Przykład	Grupy przestrzenne
75-80	Piramida tetragonalna	4	C₄	44	[4]⁺	pinnoit, richellit	P4, P4₁, P4₂, P4₃, I4, I4₁
81-82	Czworościan tetragonalny	4	S₄	2x	[2⁺,4⁺]	cahnit, tugtupit	P4, I4
83-88	Podwójna piramida tetragonalna	4/m	C_4h	4*	[2,4⁺]	szelit, wulfenit, leucyt	P4/m, P4₂/m, P4/n, P4₂/n, I4/m, I4₁/a
89-98	Trapezoedr tetragonalny	422	D₄	224	[2,4]⁺	krystobalit, wardyt	P422, P42₁2, P4₁22, P4₁2₁2, P4₂22, P4₂2₁2, P4₃22, P4₃2₁2, I422, I4₁22
99-110	Piramida dytetragonalna	4mm	C_4v	*44	[4]	diaboleit, routhieryt	P4mm, P4bm, P4₂cm, P4₂nm, P4cc, P4nc, P4₂mc, P4₂bc, I4mm, I4cm, I4₁md, I4₁cd
111-122	Skalenoedr tetragonalny	42m	D_2d	2*2	[2⁺,4]	chalkopiryt, stannin	P42m, P42c, P42₁m, P42₁c, P4m2, P4c2, P4b2, P4n2, I4m2, I4c2, I42m, I42d
123-142	Podwójna piramida dytetragonalna	4/mmm	D_4h	*224	[2,4]	rutyl, piroluzyt, cyrkon	P4/mmm, P4/mcc, P4/nbm, P4/nnc, P4/mbm, P4/mnc, P4/nmm, P4/ncc, P4₂/mmc, P4₂/mcm, P4₂/nbc, P4₂/nnm, P4₂/mbc, P4₂/mnm, P4₂/nmc, P4₂/ncm, I4/mmm, I4/mcm, I4₁/amd, I4₁/acd

układ tetragonalny prymitywny (prosty) – tP
układ tetragonalny przestrzennie centrowany – tI
kryształy anatazu
kryształ cyrkonu
skalenoedr tetragonalny
trapezoedr tetragonalny

Przypisy edytuj

↑ ZbigniewZ. Bojarski ZbigniewZ. i inni, Krystalografia, wyd. 3 uaktual., Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007, s. 20–23, ISBN 978-83-01-14704-4, OCLC 749334638 .
↑ Cornelis Klein, Cornelius Searle Hurlbut, James Dwight Dana: Manual of mineralogy : (after James D. Dana. New York: Wiley, 1985, s. 73-78. ISBN 0-471-80580-7. (ang.).

Zobacz też edytuj

[Bojarski-1] ZbigniewZ. Bojarski ZbigniewZ. i inni, Krystalografia, wyd. 3 uaktual., Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007, s. 20–23, ISBN 978-83-01-14704-4, OCLC 749334638 .

[2] Cornelis Klein, Cornelius Searle Hurlbut, James Dwight Dana: Manual of mineralogy : (after James D. Dana. New York: Wiley, 1985, s. 73-78. ISBN 0-471-80580-7. (ang.).

[1]

[2]