Undaria pierzastodzielna
Undaria pierzastodzielna, undaria pierzasta (Undaria pinnatifida (Harvey) Suringar) – gatunek brunatnic z rzędu listownicowców, szeroko wykorzystywany w kuchni japońskiej jako warzywo. W handlu znany pod lokalnymi nazwami: wakame (jap. ワカメ), (chiń.) 裙带菜 pinyin qundaicai, (kor.) 미역 miyeok, z których na Zachodzie najpopularniejszą jest wakame.
_Suringar_(AM_AK353796-2).jpg)
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Supergrupa | |||
| Królestwo | |||
| Klad | |||
| Klasa | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
undaria pierzastodzielna | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Undaria pinnatifida (Harv.) Suringar, 1873 Illustrationes des algues du Japon. Musée Botanique de Leide 1: 77-90 | |||
| Synonimy | |||
| |||
Charakterystyka edytuj
Duży, osiadły glon morski o liściokształtnej, ząbkowanej plesze. Występuje u niej przemiana pokoleń z okazałym sporofitem (50–70 cm, maksymalnie do 3 m długości) i drobnym, nitkowatym gametofitem. Sporofity jednoroczne, rozwijające się od zimy do jesieni. Do podłoża przyczepione chwytnikami. Barwa oliwkowa. Część liściokształtna (fylloid) pierzastodzielna, część łodygokształtna (kauloid) – taśmowata, u dołu pierzasto oskrzydlona. Na fylloidzie śluzowe gruczoły i wytwarzane latem zarodnie, występujące również na oskrzydleniach kauloidu. Zoospory kiełkują w temperaturze 13–24 °C, a gametofity rozwijają się w temperaturze 15–23 °C, choć są w stanie przetrwać przymrozki. Optymalna temperatura dla rozwoju sporofitów to 10–20 °C, choć zakres tolerancji jest nieco szerszy. U gametofitów oogamia. Zdarzają się mieszańce z innymi gatunkami undarii. Liczba chromosomów: n=30[1]. Makroglon bentoniczny występujący na głębokości 6–12 m[2]. Pierwotnie gatunek endemiczny dla azjatyckiego litoralu Oceanu Spokojnego (Morze Japońskie), obecnie introdukowany lub zawleczony do innych regionów[1]. Poza wybrzeżem Chin, Korei i Japonii, notowany m.in. w Adriatyku, u wybrzeży Wielkiej Brytanii, Francji, Półwyspu Iberyjskiego, Holandii, Kalifornii, Meksyku, Argentyny, rosyjskiego Dalekiego Wschodu, Nowej Zelandii i południowo-wschodniej Australii[3].
Zastosowanie edytuj
- Kuchnia
Wakame stanowi codzienny składnik potraw kuchni japońskiej, zwłaszcza jako jeden ze składników zupy miso-shiru oraz diety genmai-saishoku. Od wieków jest hodowane w Japonii i Korei. Zdobyło sobie również pewną popularność w USA już w latach 60. XX wieku, w związku z ówczesną modą na makrobiotykę. Sprowadzano je suszone z Japonii. Obecnie dziko rosnące wakame wykorzystuje się również lokalnie w restauracjach orientalnych w Australii[4].
- Skład procentowy świeżej masy[5]
- woda – 18,9
- białka – 11,6
- tłuszcze – 0,3
- węglowodany (skrobia, celuloza, tj. błonnik) – 37,8
- substancje mineralne (popiół) – 31,3
W medycynie wschodniej wakame tradycyjnie stosowano przy szeregu dolegliwości[6].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b Undaria Suringar, 1873: 77. Algaebase. [dostęp 2010-01-11]. (ang.).
- ↑ Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1974, s. 378.
- ↑ Undaria pinnatifida (Harvey) Suringar. Algaebase. [dostęp 2010-01-11]. (ang.).
- ↑ Greens straight out of the blue - Good Living - Entertainment - smh.com.au [online], www.smh.com.au [dostęp 2017-11-27] (ang.).
- ↑ Zbigniew Podbielkowski: Glony. Warszawa: WSiP, 1985, s. 157. ISBN 83-02-02352-3.
- ↑ Kristina Turner: The Self-Healing Cookbook: A Macrobiotic Primer for Healing Body, Minds and Moods with Whole Natural Foods 1946. ISBN 0-945668-10-4
Bibliografia edytuj
- Iwona Kordzińska-Nawrocka, Japońska sztuka kulinarna, Warszawa 2008, s. 211–225, ISBN 978-83-7436-171-2.
- Kimiko Barber, Kuchnia japońska, Poznań 2004, ISBN 978-83-245-1759-6.
- Magdalena Tomaszewska-Bolałek, Tradycje kulinarne Japonii, Warszawa: Hanami, 2006, ISBN 83-60740-00-3, ISBN 978-83-60740-00-2, OCLC 749211591.
- Richard Hosking, A Dictionary of Japanese Food, Tuttle Publishing,, ISBN 978-0-8048-2042-4.
Linki zewnętrzne edytuj
- Wakame w kuchni wegetariańskiej
- Wakame jako środek odchudzający
- FAO – Undaria pinnatifida
- Jncc U.K – Undaria pinnatifida