Władysławów (powiat turecki)

wieś w województwie wielkopolskim

Władysławówwieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie tureckim, w gminie Władysławów[3]. Siedziba gminy Władysławów. Prawa miejskie w latach 1727–1870 i 1919–1934.

Władysławów
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Powiat

turecki

Gmina

Władysławów

Liczba ludności (2005)

1625

Strefa numeracyjna

63

Kod pocztowy

62-710[2]

Tablice rejestracyjne

PTU

SIMC

0301210

Położenie na mapie gminy Władysławów
Mapa konturowa gminy Władysławów, po prawej znajduje się punkt z opisem „Władysławów”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, w centrum znajduje się punkt z opisem „Władysławów”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Władysławów”
Położenie na mapie powiatu tureckiego
Mapa konturowa powiatu tureckiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Władysławów”
Ziemia52°06′11″N 18°28′21″E/52,103056 18,472500[1]
Strona internetowa

Wieś położona jest wśród Pagórków Złotogórskich, będących północną częścią Wysoczyzny Tureckiej. pośrodku trójkąta miast Konin-Koło-Turek.

We wsi znajduje się Szkoła Podstawowa im. ks. Jana Twardowskiego[4] oraz jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej[5].

Historia edytuj

 
Aleksander Gurowski zezwala ewangelikom we Wladysławowie wybudować zbór. Dokument z 1775 r. ze zbiorów Archiwum Państwowego w Poznaniu

Dawne miasto szlacheckie lokowane było na prawie miejskim w 1727 roku przez Jana Władysława Kretkowskiego, wojewodę chełmińskiego. Od 1728 roku Władysławów był w posiadaniu rodu Gurowskich.

Podstawą rozwoju Władysławowa było tkactwo. Pierwsza wzmianka o istnieniu cechu tkackiego pochodzi z 1738 roku. Osiedlili się tutaj wówczas tkacze z Czech i Saksonii.

Po II rozbiorze Polski, miasto przeszło do zaboru pruskiego, licząc około 520 mieszkańców i 72 domostwa. Mieszkańcy Władysławowa utrzymywali się głównie z rzemiosła, które obejmowało blisko 35 warsztatów.

Od 1807 roku miasto włączono w skład Księstwa Warszawskiego, zaś od 1815 roku wchodziło w skład Królestwa Polskiego. W XIX wieku rozwinęła się tu produkcja bryczek i wozów. Czynne tu były również dwie garbarnie[6].

W 1870 roku Władysławów stracił prawa miejskie w wyniku reformy administracyjnej przeprowadzonej w Rosji. Prawa miejskie Władysławów odzyskał w 1919 roku[7], lecz utracił je ponownie w 1934 roku[8].

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa konińskiego.

Zabytki edytuj

W miejscowości zachował się XVIII-wieczny układ zabudowy. Interesujący zespół zabytków tworzą dawne domki tkaczy z przełomu XVIII i XIX wieku. Są to murowane budynki parterowe, kryte dachami naczółkowymi lub czterospadowymi. W niektórych zachowały się przelotowe sienie.

Na rynku wznosi się rokokowa figura świętego Jana Nepomucena z płaskorzeźbami świętych na cokole, pochodząca z 1751 roku.

Po przeciwległej stronie rynku, w czterdziestą rocznicę wybuchu II wojny światowej, w 1979 roku, ustawiony został głaz narzutowy, upamiętniający poległych i pomordowanych w latach 1939–1945.

W eklektycznym budynku dawnego kościoła ewangelickiego z drugiej połowy XIX wieku mieści się Gminny Ośrodek Kultury.

Sport edytuj

W miejscowości działa, założony w 1977 roku, Gminny Ludowy Klub Sportowy „Znicz Władysławów”, którego sekcja piłkarska uczestniczyła w rozgrywkach ligowych w latach 1977–1988, 1998–2013 i 2017–2022. W sezonach 2008/09 – 2012/13 zespół występował w konińskiej klasie okręgowej.

Ludzie związani z Władysławowem edytuj

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 149089
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1476 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Główny Urząd Statystyczny: Rejestr TERYT. [dostęp 2014-03-03].
  4. Szkoła Podstawowa we Władysławowie [online], www.sp.wladyslawow.pl [dostęp 2023-09-05].
  5. OCHOTNICZA STRAŻ POŻARNA WE WŁADYSŁAWOWIE | Rejestr.io [online], rejestr.io [dostęp 2023-09-05].
  6. Piotr Maluśkiewicz, Województwo konińskie : szkic monograficzny, wyd. 1, Warszawa: Państwowe Wydawn. Nauk, 1983, s. 330, ISBN 83-01-00534-3, OCLC 11783554
  7. Dz.U. z 1919 r. nr 13, poz. 140.
  8. Dz.U. z 1934 r. nr 47, poz. 403.

Bibliografia edytuj

  • Piotr Maluśkiewicz, Ziemia konińska – przewodnik turystyczny, Konin: „Apeks”, 1997, ISBN 83-86139-28-5, OCLC 750945451.
  • Andrzej Czesław Nowak, Konin, Turek, Dobra, Golina, Rychwał, Tuliszków oraz okolice – przewodnik turystyczny, Poznań: Centralny Ośrodek Informacji Turystycznej, 1987, ISBN 83-85034-04-8, OCLC 69453891.

Linki zewnętrzne edytuj