Włodzimierz Wolski

Włodzimierz Wolski ps. Paterkul (ur. 9 października 1824 w Pułtusku[1], zm. 29 lipca 1882 w Brukseli) – polski poeta, powieściopisarz i tłumacz, librecista, autor libretta do Halki Stanisława Moniuszki.

Włodzimierz Wolski
Paterkul
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

9 października 1824
Pułtusk

Data i miejsce śmierci

29 lipca 1882
Bruksela

Dziedzina sztuki

poeta, powieściopisarz, tłumacz, librecista

Ważne dzieła
  • Halka
  • Hrabina (libretta)

Życiorys edytuj

Pochodził z rodziny ziemiańskiej. Wychowywał się w Warszawie. Początkowo uczył się na pensji francuskiej i niemieckiej. Następnie (1833-1841) w Gimnazjum Warszawskim[2], gdzie jako uczeń był w 1841 przesłuchiwany w związku z patriotyczną konspiracją Karola Levittoux i kilka miesięcy spędził więziony w Cytadeli. W 1842 został współpracownikiem „Biblioteki Warszawskiej”. Był też związany ze środowiskiem „Przeglądu Naukowego”, w którym publikował, oraz Cyganerią Warszawską. Brał udział w manifestacji patriotycznej w Warszawie w 1861 oraz powstaniu styczniowym. Po jego klęsce osiadł w Brukseli, gdzie utrzymywał się z prac literackich. Zmarł w szpitalu.

Włodzimierz Wolski debiutował w 1842 przekładem opowiadania Don Juan E.T.A. Hoffmanna („Biblioteka Warszawska”) oraz własnym szkicem historycznym Madziar („Magazyn Mód”).

Twórczość edytuj

Charakterystyka edytuj

Poematy Wolskiego Halka, Połośka i Ojciec Hilary wyróżniają się na tle epoki społecznym punktem widzenia na wolność jednostki. Bohater Ojca Hilarego to chłop, przeżywający romantyczne doświadczenia, jak miłość, upokorzenie, zemsta. Obiektem adoracji chłopa jest dobrze urodzona panna z dworu. W uczucie, łamiące konwenanse społeczne, brutalnie ingeruje pan. W Halce tytułowa bohaterka zostaje zdradzona przez szlachcica, który żeni się z równą sobie szlachcianką. Poematy są pełne romantycznym wątków jak zemsta, groza, opisy śmierci, grobów.

Publikacje edytuj

  • Poezja
    • Ojciec Hilary, poemat (1843)
    • Halka, poemat (niewydany w wyniku cięć cenzury)
    • Połośka, poemat (1859)
    • Śpiewy powstańcze, zbiór wierszy (Paryż 1863)
    • Promyki, zbiór wierszy (Bruksela 1869)
    • Listy z Belgii, wierszowane
  • Libretta do oper Moniuszki
  • Powieści obyczajowe
    • Domek przy ulicy Głębokiej (1859)
  • Nowele
    • La kaczucza
    • Czarna wstążka

Przypisy edytuj

  1. Kowalski Tadeusz, Młodyński Józef, Szczepański Janusz, Wpisani w historię Pułtuska : słownik biograficzny, Pułtusk: Wyższa Szkoła Humanistyczna w Pułtusku, 2001, s. 314, ISBN 83-902415-2-8, OCLC 48861799 [dostęp 2019-02-15].
  2. WOLSKI [online], moniuszko200.pl [dostęp 2021-05-12] (pol.).
  3. Halka : opera w 4 aktach ; słowa Włodzimierza Wolskiego ; muzyka Stanisława Moniuszki, wyd. 2, 1858 [online], libretto, polona.pl [dostęp 2018-04-21].
  4. Hrabina : opera w 3-ch aktach ; słowa Włodzimierza Wolskiego ; muzyka Stanisława Moniuszki, wyd. 1860 [online], libretto, polona.pl [dostęp 2018-04-21].

Bibliografia edytuj

  • Zofia Lewinówna, Włodzimierz Wolski, w: Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny, t. II, Warszawa 1985, s. 624.
  • Alina Witkowska, Ryszard Przybylski: Romantyzm. Wyd. VIII - 3 dodruk. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, s. 472-475, 676-677, seria: Wielka Historia Literatury Polskiej. ISBN 978-83-01-13848-6.

Linki zewnętrzne edytuj