Waksmundzki Potok – potok w południowej Polsce, dopływ Białki[1].

Waksmundzki Potok
Ilustracja
Kontynent

Europa

Państwo

 Polska

Lokalizacja

Brzegi, Bukowina Tatrzańska

Potok
Długość 6,5 km
Spadek

ok. 1/6,5 m

Źródło
Miejsce Dolina Waksmundzka
Wysokość

1975 m

Współrzędne

49°13′53″N 20°03′10″E/49,231389 20,052778

Ujście
Recypient Białka
Wysokość

987 m

Współrzędne

49°15′03,2″N 20°05′55,3″E/49,250900 20,098690

Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, w centrum znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „źródło”, powyżej na prawo znajduje się również punkt z opisem „ujście”
Waksmundzki Potok przy Palenicy Białczańskiej

Lokalizacja i charakterystyka edytuj

Osobny artykuł: Potoki tatrzańskie.

Płynie Doliną Waksmundzką w Tatrach. Trudno jest jednoznacznie określić jego początek, wypływa bowiem z rumoszu skalnego w postaci tzw. źródeł wędrujących. Według różnych badań znajdują się one na wysokości 1950 m lub 1865 m. Na odcinku około 2 km od źródeł potok płynie ze zmiennym spadkiem wynoszącym od 10% do 40%, a jego wyżłobione w skale koryto w wielu miejscach zawalone jest rumoszem skalnym. Ilość wody jest w nim niewielka. Istnieje kilka niewielkich dopływów, ale tylko okresowych, ich woda ginie bowiem w stożkach napływowych. Na wysokości około 1460 m w korycie potoku jest próg skalny o wysokości kilkunastu metrów. Poniżej progu szerokość koryta zwiększa się do 3 m, zwiększa się także ilość przepływającej wody, gdyż wzdłuż koryta na wysokości od 1340 do 1275 m pojawiają się przykorytowe źródła wypływające z moren. Mają łączną wydajność około 21 l/s. Poniżej wysokości 1190 m ilość wody w potoku maleje, a w czasie suchej pory nawet przepływ całkowicie zanika. Dzieje się to z powodu występujących w korycie ponorów. Woda pojawia się powtórnie na wysokości 1073 m, wybija tutaj bowiem silne źródło o wydajności około 50-100 l/s. Jest to jednak źródło okresowe. Około 200-300 m przed ujściem do Białki woda w potoku zanika całkowicie w potężnym stożku napływowym. Na powierzchni pojawia się tylko w czasie wysokich stanów wód. Potok tworzy wówczas trzy koryta uchodzące do Białki jako jej lewy dopływ[2]. Następuje to na wysokości 987 m, około 500 m na południe za Palenicą Białczańską. Koryto Waksmundzkiego Potoku przecina tutaj szosa do Morskiego Oka[3].

Długość potoku wynosi 6,6 km, a średni spadek 14,6%. Zlewnia ma powierzchnię 5,35 km². Poniżej Równicy Waksmundzkiej potok tworzy progi i wodospady[2].

Przypisy edytuj

  1. Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 1. Wody płynące, źródła, wodospady, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 304, ISBN 83-239-9607-5.
  2. a b Krystyna Wit-Jóźwik, Hydrografia Tatr Wysokich. Objaśnienia do mapy hydrograficznej „Tatry Wysokie”'' 1:50 000, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Geografii, 1960.
  3. Tatry Polskie. Mapa turystyczna 1:20 000, Piwniczna: Agencja Wydawnictwo „WiT” S.c., 2009, ISBN 83-89580-00-4.