Walerian Meysztowicz

Walerian Meysztowicz h. Rawicz (ur. 24 czerwca 1893 w Pojościu[1] k. Poniewieża, zm. 24 maja 1982 w Rzymie) – polski ksiądz i teolog katolicki, mediewista.

Walerian Meysztowicz
Ilustracja
Walerian Meysztowicz
Kraj działania

Polska
Włochy, Watykan

Data i miejsce urodzenia

24 czerwca 1893
Pojoście

Data i miejsce śmierci

24 maja 1982
Rzym

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

Kościół rzymskokatolicki

Prezbiterat

1924

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, dwukrotnie) Medal Niepodległości Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921

Życiorys edytuj

Pochodził z Kowieńszczyzny z rodziny ziemiańskiej Aleksandra i Zofii z hr. Korwin-Kossakowskich[2] h. Ślepowron. Ukończył Cesarskie Liceum Aleksandrowskie w Petersburgu. Walczył w wojnie polsko–bolszewickiej. W 1921 wstąpił do seminarium duchownego w Wilnie, a w 1924 przyjął święcenia kapłańskie. W latach 1926–1929 był sekretarzem abp Romualda Jałbrzykowskiego, a w latach 1929–1932 kapelanem Stowarzyszenia „Odrodzenie”. Ukończył studia na wydziale prawa kanonicznego Instytutu Obojga Praw Papieskiego Uniwersytetu Laterańskiego w Rzymie. W 1932 pracował jako radca kanoniczny (prawny) w ambasadzie polskiej przy Stolicy Apostolskiej. Równocześnie w latach 1936–1939 był profesorem prawa kanonicznego Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie. Filister honorowy korporacji akademickiej Conradia[3].

Walczył w kampanii wrześniowej w 13 pułku Ułanów Wileńskich, następnie przedostał się do Watykanu, gdzie spędził resztę wojny. Współzałożyciel (1945) i prezes Polskiego Instytutu Historycznego w Rzymie. Do śmierci mieszkał w Watykanie. Posiadał godność kanonika bazyliki św. Piotra i protonotariusza apostolskiego. Członek Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie.

Autor książki Gawędy o czasach i ludziach (Londyn 1983 i 1993), w której opisał dzieje rodzinnej Kowieńszczyzny i współczesne sobie wydarzenia na przestrzeni stulecia. Książka ta została wydana w 2004 roku również w przekładzie litewskim,pod tytułem Pašnekesiai apie laikus ir žmones. Był postulatorem procesu beatyfikacyjnego Arcybiskupa Jana Cieplaka.

Ordery i odznaczenia edytuj

Wybrane publikacje edytuj

  • De conditione juridica Ecclesiae in Polonia, Romae: Jus Pontificium 1931.
  • Repertorium bibliographicum pro rebus polonicis Archivi Secreti Vaticani, Vaticani 1943.
  • De Archivo Nuntiaturae Varsaviensis quod nunc in Archivo Secreto Vaticano servantur, Vaticani 1944
  • (redaktor serii) Elementa ad fontium editiones, Romae: Institutum Historicum Polonicum Romae 1962–1972, wiele tomów.
  • Gawędy o czasach i ludziach, Londyn: Polska Fundacja Kulturalna 1983, Łomianki: Wydawnictwo LTW 2012.
  • Przemówienie ks. Waleriana Meysztowicza z okazji Święta Niepodległości, wygłoszone 13 listopada 1966 roku, Rzym 1966.
  • Benedetto XV, i cattolici e la prima guerra mondiale : atti del Convegno di Studio tenuto a Spoleto nei giorni 7-8-9 settembre 1962, a cura di Giuseppe Rossini, Roma: Edizioni 5 Lune 1963.
  • Un monumento Polacco di lingua e di arte nella Biblioteca Apostolica Vaticana, Firenze: Leo S. Olschki 1951.
  • Polsko-Morawska Księga w Bibliotece Watykańskiej, Rzym 1950.
  • Św. Kazimierz, Rzym 1958.
  • Poszło z dymem. Gawędy o czasach i ludziach, Wyd. 1 krajowe, Warszawa: Wydawnictwo Pokolenie 1989.

Przypisy edytuj

  1. Pojoście, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 537.
  2. a b c d e Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 196. [dostęp 2021-08-15].
  3. Archiwum Korporacyjne - Archiwum i Muzeum Polskich Korporacji Akademickich [online], www.archiwumkorporacyjne.pl [dostęp 2018-08-26].
  4. Dz.U.R.P. z 1966 r. Nr 5. s. 21. „za zasługi położone dla Rzeczypospolitej Polskiej” .
  5. M.P. z 1933 r. nr 292, poz. 318 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.

Bibliografia edytuj

  • Słownik polskich teologów katolickich. Tom VIII: 1981–1993 (pod redakcją Józefa Mandziuka), wyd. Akademia Teologii Katolickiej, Warszawa 1995.
  • Mieczysław Paszkiewicz, Walerian Meysztowicz (1893–1982), „Teki Historyczne” 18 (1985), s. 188–191.
  • Henryk Damian Wojtyska, Ks. Walerian Meysztowicz i jego „Antemurale” [w:] Mistrz i przyjaciel. Księga pamiątkowa ku czci Księdza Profesora Marka Tomasza Zahajkiewicza, red. Jerzy Pałucki, Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL 1997, s. 107–111.
  • Ewa Tierling, Księdza [Waleriana] Meysztowicza „Gawędy o czasach i ludziach” [w:] Literackie Kresy i bezkresy. Księga ofiarowana profesorowi Bolesławowi Hadaczkowi, pod red. Katarzyny R. Łozowskiej i Ewy Tierling, Szczecin: Wydawnictwo Naukowe US 2000, s. 161–186.
  • Supruniuk M. A., Ks. Prof. Walerian Meysztowicz i Polski Instytut Historyczny w Rzymie. Toruń, Archiwum Emigracji, 2013, Zeszyt 1 (18), doi.org/10.12775/AE.2013.005.

Linki zewnętrzne edytuj