Walter De Maria (ur. 1 października 1935 w Albany, zm. 25 lipca 2013 w Los Angeles) – amerykański artysta; zajmował się rzeźbą, happeningiem, komponowaniem muzyki.

Walter De Maria
Data i miejsce urodzenia

1 października 1935
Albany

Data i miejsce śmierci

25 lipca 2013
Los Angeles

Narodowość

amerykańska

Dziedzina sztuki

rzeźba

Walter De Maria, Seen/Unseen Known/Unknown. Prefektura Kagawa, Japonia

Podczas studiów w Kalifornii zajmował się happeningiem i teatrem. W 1960 przeniósł się do Nowego Jorku, gdzie publikował swoje eseje, uczestniczył w happeningach i multimedialnych prezentacjach, a także tworzył swoje pierwsze rzeźby o prostych geometrycznych formach nawiązujące do minimal artu. W 1963 otworzył wraz z Robertem Whitmanem galerię, gdzie w tym samym roku zaprezentował się na swojej pierwszej indywidualnej wystawie. W tym czasie był także perkusistą grupy rockowej The Velvet Underground. W 1965 zaczął eksperymentować z nowym materiałem rzeźbiarskim, jakim był metal. Pod koniec lat sześćdziesiątych zainteresował się land artem i z działalności na tym polu jest najbardziej znany.

W 1977 roku na równinie w zachodnim Nowym Meksyku stworzył pracę zatytułowaną The Lightning Field (z ang. Pole błyskawic) składającą się z czterystu wypolerowanych drągów ze stali nierdzewnej rozstawionych w odpowiednim szyku na powierzchni o wymiarach 1 km × 1 milę[1]. W tym samym roku w Nowym Jorku zainstalował The New York Earth Room. Dzieło stanowi 197 metrów sześciennych ziemi zgromadzonej w pomieszczeniu galerii i jest trzecim tego rodzaju wykonanym przez artystę. Podobne instalacje znajdowały się w Monachium (1968) i Darmstadt (1974)[2]. Instalacja The Broken Kilometer stworzona w 1979 to kompozycja z pięciuset wypolerowanych prętów mosiężnych o średnicy pięciu centymetrów i długości dwóch metrów ułożonych w pięciu równoległych rzędach[3].

Vertikaler Erdkilometer edytuj

W 1977 De Maria wykonał w ramach wystawy sztuki współczesnej documenta 6 instalację der vertikale Erdkilometer („pionowy kilometr ziemski”[4]) – uznaną za najbardziej kontrowersyjną rzeźbę VI edycji documenta[5]. Jest to układ prętów mosiężnych o łącznej długości 1 kilometra, składający się z elementów o średnicy 5 cm i długości 1 metra. Umieszczony on został w otworze wywierconym w placu Fryderyka w Kassel, na przecięciu osi tworzonych przez portyk Fridericianum i pomnik Fryderyka II[6].

Najbardziej charakterystyczną cechą instalacji jest jej niemal całkowita niewidoczność i nieobecność w przestrzeni. O jej istnieniu świadczy jedynie płyta z piaskowca z mosiężną pokrywą umieszczona w chodniku. Prócz tego elementu, obecność instalacji nie jest w żaden sposób oznaczona. Zabieg ten ma przemawiać przeciw założeniu esencjalnej zmysłowości sztuki, tj. że czasem ważniejsza jest sama idea i wyobrażenie o czymś niż faktyczne zmysłowe doznanie. Artysta wskazuje poprzez to, że wystarczy, że sztuka osiąga swój cel, gdy powoduje u odbiorcy wzbudzenie pozytywnych lub negatywnych odczuć, i że nie musi się to odbywać przez doznania zmysłowe[6].

 
Zdjęcie instalacji

Jedyna możliwość zobaczenia instalacji istniała w 1977 roku, zaraz po zbudowaniu instalacji. Była to krótka wystawa fotografii dokumentującej jej powstawanie[4].

Budowa instalacji, określonej przez Seela jako monument introwersyjny[4], kosztującej wówczas 750 000 marek niemieckich (pochodzących od różnych sponsorów; ok. 1,76 mln DEM według wartości z roku 2014) spotkała się z licznymi protestami mieszkańców Kassel, głównie z uwagi na utrudnienia i hałas jakie spowodowała jej budowa na jednym z głównych placów miasta, tym trudniejsze do zaakceptowania wobec faktu, że po zakończeniu prac instalacja miała być zupełnie niewidoczna[6]. Mieszkańcy miasta i okolic placu nie powiadomiono też należycie o planowanych robotach ziemnych[5]. Wykopany w ramach wierceń profil glebowy został złożony w muzeum historii naturalnej w Kassel[5].

Dzieła edytuj

Przypisy edytuj

  1. Walter de Maria: The Lightning Field, 1977. (ang.).
  2. Walter de Maria: The New York Earth Room, 1977. (ang.).
  3. Walter de Maria: The Broken Kilometer, 1979. (ang.).
  4. a b c Seel Martin: Estetyka obecności fenomenalnej. Kraków: universitas, 2008, s. 151-153. ISBN 97883-242-0866-1.
  5. a b c Vertikaler Erdkilometer. HNA Regiowiki. [dostęp 2014-06-25]. (niem.).
  6. a b c documenta: Vertikaler Erdkilometer. Stadportal Kassel. [dostęp 2014-06-25]. (niem.).

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj