Wawelno
Wawelno (do 2002 r. Wąwelno[3]) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie opolskim, w gminie Komprachcice.
| wieś | |
 Pomnik ku czci mieszkańców poległych w I wojnie światowej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności |
ok. 1200 |
| Strefa numeracyjna |
77 |
| Kod pocztowy |
46-070[2] |
| Tablice rejestracyjne |
OPO |
| SIMC |
0496892 |
Położenie na mapie gminy Komprachcice  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa opolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu opolskiego  | |
 50°39′25″N 17°45′37″E/50,656944 17,760278[1]
| |
Od 1950 r. miejscowość należy administracyjnie do województwa opolskiego.
Nazwa edytuj
19 maja 1936 r. w miejsce nazwy Bowallno wprowadzono nazwę Walldorf[4]. 12 listopada 1946 r. nadano miejscowości polską nazwę Wąwelno[5]. 1 stycznia 2002 r. w miejsce nazwy Wąwelno wprowadzono nazwę Wawelno[3]. Nazwa miejscowości pochodzi od słowa „wąwel”, oznaczającego suche miejsce w bagiennym otoczeniu.
Historia edytuj
Miejscowość po raz pierwszy wzmiankowano w księdze uposażenia biskupów wrocławskich ok. 1300 roku. Później prawdopodobnie nastąpiła ponowna lokacja miejscowości – w 1326 r. wspominani są dwaj zasadźcy miejscowości Bowalno (pojawiają się również formy Wadelno i Wamwalno) – Stefan i Nikoska.
Niewiele wiadomo o dziejach miejscowości od średniowiecza do XIX wieku. W połowie XIX stulecia działała szkoła z jednym nauczycielem, młyn wodny, a Wawelno zamieszkiwały 483 osoby, w tym pięciu rzemieślników. W latach 60. funkcjonowała kopania węgla brunatnego, wydobywająca rocznie 5.000 ton tego surowca.
Wzrost liczby mieszkańców nastąpił na przełomie wieków – w 1890 r. było ich 729, a w 1910 r. – 841. Najpewniej w pierwszej dekadzie XX w. rozpoczęła funkcjonowanie ochotnicza jednostka straży pożarna.
Do głosowania podczas plebiscytu uprawnionych było w Wawelnie 725 osób, z czego 491, ok. 67,7%, stanowili mieszkańcy (w tym 457, ok. 63,0% całości, mieszkańcy urodzeni w miejscowości). Oddano 709 głosów (ok. 97,8% uprawnionych), w tym 709 (100,0%) ważnych; za Niemcami głosowało 648 osób (ok. 91,4%), a za Polską 61 osób (ok. 8,6%)[6]. W 1933 r. liczba mieszkańców wynosiła 1139, natomiast w 1939 r. – 1166. W tym też roku ustanowiono w miejscowości samodzielną parafię pod wezwaniem Najświętszego Serca Pana Jezusa. Przedtem Wawelno było częścią Parafii św. Wawrzyńca w Dąbrowie, mimo że kilka lat wcześniej wybudowano kościół na fundamentach starej szkoły. Po II wojnie światowej liczba mieszkańców miejscowości nie uległa większym zmianom – w 1960 r. wynosiła ona 1171, a obecnie 1152 osoby.
W Wawelnie znajduje się m.in. pomnik poświęcony mieszkańcom miejscowości poległym w I wojnie światowej oraz liczne zabudowania z przełomu XIX i XX wieku.
Herb edytuj
Na starych pieczęciach gminnych zachował się dawny herb miejscowości – był on dość nietypowy i przedstawiał serce ze skrzydłami, na którym siedział ptak. Obecnie Wawelno używa herbu gminy Komprachcice.
Transport edytuj
Z Opola możliwy jest dojazd autobusami miejskimi linii nr 16
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 144540
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1455 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 14 grudnia 2001 r. w sprawie ustalenia i zmiany urzędowych nazw niektórych miejscowości w województwach: dolnośląskim, kujawsko-pomorskim, lubelskim, lubuskim, łódzkim, małopolskim, opolskim, podkarpackim, podlaskim, pomorskim, śląskim, świętokrzyskim, wielkopolskim i zachodniopomorskim oraz obiektów fizjograficznych w województwach lubelskim i lubuskim (Dz.U. z 2001 r. nr 153, poz. 1772).
- ↑ Michael Rademacher: Deutsche Verwaltungsgeschichte Schlesien, Kreis Oppeln. 2006. [dostęp 2012-07-29]. (niem.).
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262).
- ↑ Herbert Kunze: Landsmannschaft der Oberschlesier in B-W. [dostęp 2012-07-29]. (niem.).
Linki zewnętrzne edytuj
- Wawelno, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 147.