Wchłanianie pokarmu

Wchłanianie pokarmu – pobieranie substancji pokarmowych przez powierzchnię błon śluzowych i błon komórkowych, np. wchłanianie produktów trawienia w jelicie. Zachodzi dzięki pracy komórek, głównie ich swoistej wybiórczości, wspomagane jest przez procesy dyfuzji i osmozy.

Niewielkie cząsteczki obojętne elektrycznie bądź rozpuszczalne w tłuszczach przenikają bezpośrednio przez błonę komórkową zgodnie z gradientem stężeń. Jony i większe cząsteczki (np. glukoza, aminokwasy) przenikają przez błonę na zasadzie transportu aktywnego. U człowieka podstawowa część wchłaniania składników pokarmowych ma miejsce w jelicie cienkim (dwunastnica, jelito czcze i jelito kręte).

Tylko nieliczne substancje wchłaniane są w innych częściach przewodu pokarmowego: jama ustna, żołądek, jelito grube.

Wchłanianie w przewodzie pokarmowym

jama ustna

• cyjanek
• nikotyna
• alkohol
• hormony zwierzęce
• nitrogliceryna

żołądek

• alkohol
• salicylany (np. polopiryna S)
• cyjanki
• woda
• sole mineralne
• roztwory glukozy

jelito cienkie

jest głównym miejscem wchłaniania produktów trawienia, może odbywać się to na drodze dyfuzji lub transportu aktywnego

na drodze dyfuzji wchłaniane jest:

do naczyń krwionośnych

• sole mineralne
• jony jednowartościowe
• witaminy C, B₂, B₆
• fruktoza

do naczyń limfatycznych:

• kwasy tłuszczowe poniżej 13 atomów węgla
• witaminy A, D, E, K

na drodze transportu aktywnego wchłaniane jest:

do naczyń krwionośnych:

• aminokwasy
• glukoza
• jony dwuwartościowe
• witamina B₁₂
• kwas foliowy
• puryny
• pirymidyny

do naczyń limfatycznych

• kwasy tłuszczowe o długich łańcuchach węglowych
• mono- i diglicerydy

Produkty trawienia tłuszczów wchłaniane są w postaci miceli. Natomiast w komórkach nabłonka zachodzi ich resynteza -powstają trójglicerydy otoczone białkiem tzw. chylomikrony, które wchłaniane są do naczyń limfatycznych.

jelito grube

• woda
• alkohol
• niektóre leki (np. paracetamol, piramidon)
• narkotyki
• witaminy z grupy B (B₁), K i H

Zobacz też

• Trawienie