Wikipedia

Wełniany Rynek

Wełniany Rynek – trójkątny plac (rynek) w Bydgoszczy.

Wełniany Rynek
Stare Miasto w Bydgoszczy
Ilustracja
Widok od ul. Poznańskiej
Państwo

 Polska

Miejscowość

Bydgoszcz

Położenie na mapie Bydgoszczy
Mapa konturowa Bydgoszczy, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Wełniany Rynek”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Wełniany Rynek”
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Mapa konturowa województwa kujawsko-pomorskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Wełniany Rynek”
Ziemia53°07′16,0″N 17°59′44,2″E/53,121100 17,995605
Multimedia w Wikimedia Commons

Położenie edytuj

Wełniany Rynek mieści się u zachodniego wylotu ul. Długiej na granicy dawnego miasta lokacyjnego.

Historia edytuj

U zachodniego wylotu ul. Długiej w latach 1600–1828 znajdowała się Brama Poznańska wtopiona w system murów miejskich. Jeszcze na początku XIX w. w bramie mieścił się areszt. Z powodu niskiego i wąskiego przejazdu brama została rozebrana w 1828 r., a w 1835 r. zniesiono także rogatki[1].

Na trójkątnym placu u zbiegu ulic: Długiej, Poznańskiej, M. Wierzbickiego i Podgórnej, na stoku wzniesienia, od 1838 r. odbywał się handel drzewem opałowym oraz skup wełny (runa owczego) z podbydgoskich folwarków, które z inicjatywy „Towarzystwa Ekonomicznego dla Kujaw” prowadziły hodowlę wełnistych owiec. Wraz z importem zamorskiej bawełny hodowla owiec stopniowo upadła, a handel wełną zanikł. Jego tradycje pozostały w nazwie placu wprowadzonej w 1854[1]

W okresie kursowania w mieście tramwajów konnych (1888–1896) najstarsza linia prowadziła przez Wełniany Rynek do zbiegu ul. Poznańskiej i Św. Trójcy, a później do dworca kolejki wąskotorowej przy ul. Grunwaldzkiej. U podnóża wzniesienia czekał chłopiec z zapasowym koniem, zaprzęganym dodatkowo przy podjeździe na plac. Konie miały na podkowach powrozy do tłumienia hałasu oraz zapobiegania poślizgom[1]. Od 1896 r. tramwaje zelektryfikowano. Jeździła tędy „linia czerwona” (A), od 1949 roku oznaczona cyfrą 1. Trakcję tramwajową na Wełnianym Rynku zlikwidowano ostatecznie w 1970 r.

Na rogu Wełnianego Rynku (ul. Podgórnej) i ul. M. Wierzbickiego znajdował się tzw. „Hotel pod Żółtym Krzyżem”, w którym 19 lipca 1843 r. w czasie pełnienia podróży inspekcyjnej zmarł książę pruski August Hohenzollern[1]. Hotel został później przekształcony w „Moritz" i kolejno „Francuski” i „Pomorski”. Zlikwidowano go w 1934[1]

W latach 1960–2008 Wełniany Rynek był ulicą przylegająca do parkingu znajdującego się na miejscu dawnego placu. W 2008 r. przeprowadzono remont nawierzchni, w wyniku czego został wzbogacony o małą architekturę (m.in. pomnik przedwojennego prezydenta Bydgoszczy Leona Barciszewskiego).

Nazwy edytuj

Plac w przekroju historycznym posiadał następujące nazwy[2]:

  • 1854–1920 – Wollmarkt
  • 1920–1939 – Wełniany Rynek
  • 1939–1945 – Wollmarkt
  • od 1945 – Wełniany Rynek

Galeria edytuj

Zabudowa edytuj

Nr Adres Lata budowy Styl arch. Wpisany do rej. zabytków Uwagi Zdjęcie
1. Wełniany Rynek 2 1896 historyzm, neobarok   Kamienica zbudowana według projektu Józefa Święcickiego dla fabrykanta Wilhelma Koppa, w miejscu starej zabudowy frontowej. Budynek posiada dwa skrzydła o bogatej fasadzie, z balkonami i rozbudowanymi szczytami[3].
 
2. Wełniany Rynek 4 przed 1772 neorenesans   Kamienica z oficyną i stajnią, przebudowana w 1879 r. Między oknami II pietra wmurowana kula armatnia, prawdopodobnie pamiątka po insurekcji kościuszkowskiej 1794.
 
3. Wełniany Rynek 7 1889–1890 neorenesans, manieryzm   Kamienica zbudowana według projektu Józefa Święcickiego dla fabrykanta Johanna Adolfa Hoffmanna. Budynek posiada skrzydło zachodnie połączone z oficyną nadbrzeżną rozwiniętą wzdłuż brzegu Młynówki (Wenecja Bydgoska)[3]. We frontowej ścianie wmurowana jest kula kamienna[1].
 
4. Wełniany Rynek 8 I poł. XIX w.   W latach 90. XX wieku mieścił się tu popularny pub Kredens
 

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b c d e f Janusz Umiński: Bydgoszcz. Przewodnik: Bydgoszcz: Regionalny Oddział PTTK „Szlak Brdy”, 1996
  2. ↑ Antoni Czachorowski (red.): Atlas historyczny miast polskich. Tom II Kujawy. Zeszyt I Bydgoszcz. Uniwersytet Mikołaja Kopernika. Toruń 1997
  3. ↑ a b https://web.archive.org/web/20140408022717/http://www.swiecicki.bydgoszcz.pl/index.php dostęp 30-09-2010

Bibliografia edytuj

  • Jerzy Derenda. Piękna stara Bydgoszcz – tom I z serii Bydgoszcz miasto na Kujawach. Praca zbiorowa. Towarzystwo Miłośników Miasta Bydgoszczy. Bydgoszcz 2006
  • Janusz Umiński: Bydgoszcz. Przewodnik: Bydgoszcz: Regionalny Oddział PTTK „Szlak Brdy”, 1996
 
Pierzeja północna Wełnianego Rynku
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wełniany_Rynek&oldid=71262009”