Wierzbiak (niem. Weidelache[1]) – rzeka w województwie dolnośląskim (powiaty: świdnicki, jaworski, Legnica oraz legnicki), prawy dopływ Kaczawy, źródła na Wzgórzach Strzegomskich ok. 4 km od Strzegomia, ujście do Kaczawy ok. 7,5 km poniżej Legnicy, na pewnym odcinku stanowi wschodnią granicę administracyjną miasta, rzeka płynie głównie przez tereny rolnicze. Długość rzeki wynosi: 46 km.

Wierzbiak
Ilustracja
Most nad Wierzbiakiem w miejscowości Mściwojów
Kontynent

Europa

Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Rzeka
Długość 46 km
Źródło
Miejsce ok. 4 km od Strzegomia
Współrzędne

50°59′04″N 16°17′39″E/50,984444 16,294167

Ujście
Recypient Kaczawa
Miejsce

w okolicach Legnicy

Współrzędne

51°14′37″N 16°14′34″E/51,243611 16,242778

Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „źródło”, powyżej na lewo znajduje się również punkt z opisem „ujście”

Wierzbiak wypływa na wzgórzach blisko 4,5 km na północny zachód od centrum Strzegomia. W początkowym biegu w pobliżu Jawora przyłącza nieliczne małe potoki, ale nie wpada do niego żaden większy dopływ, dlatego pozostaje małą rzeką.

W pierwszej połowie swojego biegu przepływa przez doliny pośród wzgórz, między którymi po kamienistym często bazaltowym dnie przemyka przezroczysta woda rzeki.

W tych to okolicach w średniowieczu rzeka zawierała złotonośne osady. Kruszec znajdowany na obszarze w pobliżu rzeki dał asumpt do powstania kopalni w Mikołajowicach.

Zabytki nad Wierzbiakiem edytuj

  • W Gniewomierzu znajduje się dom prezentujący dawną ludową zabudowę ziemi legnickiej, a także mały kościół, w którym przechowywane są relikty romańskie.
  • We wsi Biskupice, nad nurtem Wierzbiaka, rozpięty jest (wymagający natychmiastowego remontu) kamienny most, relikt z czasów księstwa legnickiego.
  • Powyżej we wsi Lubień w dolinie rzeki między wzgórzami znajduje się stary pałac. W średniowieczu na wyspie otoczonej fosą zasilaną przez Wierzbiak stał mały zamek lub dwór obronny. W początkach wieku XVII budowlę przebudowano na styl manierystyczny, w którym można oglądać go obecnie. Po roku 1945 budynek został podzielony na mieszkania prywatne, uległ degradacji. W 1989 jest własnością prywatną[2].
  • W górnym biegu we wsi Mierczyce znajduje się zabytek, reprezentatywny dla sztuki dolnośląskie, budowlę z kamienia łamanego ze średniowieczną wieżą na planie kwadratu, przechodząca w oktagon, zwieńczoną barokowym hełmem. W budowli znajdują się zachowane blisko 750-letnie relikty sztuki gotyckiej.

Fauna rzeki edytuj

W górnym i środkowym jej biegu żerują ławice strzebli potokowej.

Dopływy edytuj

Miejscowości nad Wierzbiakiem edytuj

Przypisy edytuj

Linki zewnętrzne edytuj