Wierzbica Górna
Wierzbica Górna (niem. Polnisch Wuerbitz, 1936–1945 Oberweiden O.S[3], „Wierzbica Polska”[4]) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie kluczborskim, w gminie Wołczyn[5].
| wieś | |
_ID_610869.jpg) Kościół św. Jacka w Wierzbicy Górnej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności |
1141 |
| Strefa numeracyjna |
77 |
| Kod pocztowy |
46-255[2] |
| Tablice rejestracyjne |
OKL |
| SIMC |
0505332 |
Położenie na mapie gminy Wołczyn  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa opolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kluczborskiego  | |
 51°01′20″N 17°58′38″E/51,022222 17,977222[1]
| |
W latach 1945-54 siedziba gminy Wierzbica Górna. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa opolskiego.
Do wsi należą przysiółki: Międzybrodzie i Leśnicówka (Wałda), osada Cegielnia i kolonia Kołaczek.
Nazwa edytuj
W 1295 w kronice łacińskiej Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego) miejscowość wymieniona jest w zlatynizowanej formie Wirzbicze superiori we fragmencie Wirzbicze superiori et inferiori. Podaje również nazwę Wirbicz polonicalis oznaczającą, że miejscowość została lokowana na prawie polskim iure polonico[6][7].
W alfabetycznym spisie miejscowości na terenie Śląska wydanym w 1830 roku we Wrocławiu przez Johanna Knie wieś występuje pod niemiecką nazwą Polnisch Wuerbitz[8]. Topograficzny podręcznik Górnego Śląska z 1865 roku wymienia miejscowość jako Polnisch Wuerbitz oraz polska Wierzbica notując, że w miejscowym kościele odbywają się msze w języku polskim[9]. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego wydany na przełomie XIX i XX wieku notuje nazwę miejscowości pod polską nazwą „Wierzbica Polska” oraz niemiecką Polnisch Wuerbitz[4]. Niemiecki leksykon geograficzny Neumanna wydany w 1905 roku notuje nazwę miejscowości jako Polnisch Wurbitz[10]
Zabytki edytuj
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[11]:
- kościół ewangelicki, obecnie rzymskokatolicka filia pw. św. Jacka, wybudowany w latach 1719–22 – na początku XVIII w., szachulcowy – konstrukcji szkieletowej (mur pruski) – jedyny tego typu obiekt w powiecie. Kościół salowy z transeptem i kwadratową wieżą od zachodu, kryty gontem. Wewnątrz późnobarokowy ołtarz ambonowy, empory
- zespół dworski, k. XVIII, XIX:
- dwór – pałac to obiekt późnobarokowy, zbudowany w 1791 roku. Odnowiony i przebudowany w 1911 roku. Obecnie doprowadzony do ruiny przez państwowe gospodarstwo rolne; zamieniony częściowo w spichlerz, pokryty eternitem
- park, powstały około 1791 roku, o powierzchni około 4,24 ha, znajduje się w rejestrze Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków
- ogrodzenie przed pałacem, ze słupami zwieńczonymi kulami.
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 146885
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1465 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. Nr 142, poz. 262)
- ↑ a b Wierzbica Polska w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich Tom VIII, str. 599
- ↑ Sołectwa Gminy Wołczyn. bip.wolczyn.pl. [dostęp 2012-12-08].
- ↑ Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis online
- ↑ H. Markgraf, J. W. Schulte, „Codex Diplomaticus Silesiae T.14 Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis”, Breslau 1889
- ↑ Knie 1830 ↓, s. 869.
- ↑ Felix Triest 1830 ↓, s. 172–173.
- ↑ Max Broesike 1905 ↓, s. 840.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. opolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 46. [dostęp 2012-12-08].
Bibliografia edytuj
- Max Broesike: Neumans Orts- und Verkehrs-Lexi des Deutschen Reichs. Leipzig und Wien: Verlog des Bibliographischen Instituts, 1905.
- Johann Georg Knie, Alphabethisch-Statistisch-Topographische Uebersicht aller Dörfer, Flecken, Städte und andern Orte der Königl. Preuß. Provinz Schlesien ..., Breslau: Graß, Barth und Comp., 1830, OCLC 751379865 (niem.).
- Felix Triest: Topographisches handbuch von Oberschlesien. Breslau: Verlag von Wilh. Gottl. Korn, 1865.