Wierzchlas (powiat wieluński)
Wierzchlas – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie wieluńskim, w gminie Wierzchlas[3][4].
| wieś | |
 Kościół św. Mikołaja | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności |
2000 |
| Strefa numeracyjna |
43 |
| Kod pocztowy |
98-324[2] |
| Tablice rejestracyjne |
EWI |
| SIMC |
0718772 |
Położenie na mapie gminy Wierzchlas  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa łódzkiego  | |
Położenie na mapie powiatu wieluńskiego  | |
 51°12′14″N 18°39′54″E/51,203889 18,665000[1]
| |
| 1041550 | Dobijacz | część wsi |
| 1041567 | Doły | część wsi (zniesiona w 2023 r.[4]) |
| 1041573 | Murowaniec | część wsi |
| 1041580 | Pod Łysą Górą | część wsi (zniesiona w 2023 r.) |
| 1041596 | Zapłocie | część wsi (zniesiona w 2023 r.) |
Miejscowość leży przy drodze wojewódzkiej nr 486 z Wielunia do Działoszyna.
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa sieradzkiego. Miejscowość jest siedzibą gminy Wierzchlas.
Wieś znana od 1323 r. Należała w XI-XII w. do kasztelanii rudzkiej. Z tego okresu znaleziono tu cenny zabytek sztuki romańskiej - misę z bogatą ornamentacją używaną w czasie uroczystości kościelnych (w Muzeum w Wieluniu).
Z "Liber beneficiorum..." Jana Łaskiego (Gniezno 1880, t. II, s. 112) wynika, że ta niegdyś wieś szlachecka była gniazdem rodowym Wierzchlejskich h. Berszten. Parafia była wspomniana już w 1491 r. Kościół parafialny zapewne z XV w. z prezbiterium zbudowanym z kamienia i cegły i nawą - głównie z drewna, dobudowaną w 1760 r. przez miejscowego dziedzica Felicjana Wierzchlejskiego, łowczego dobrzyńskiego. Ten kościół w 1873 r. gruntownie odrestaurowano. Wyposażenie – głównie rokokowe. Ambona barokowa z XVIII w. z późniejszą częścią dolną. Chrzcielnica późnogotycka. Płyta nagrobna Alberta Gaszyńskiego i jego żony Katarzyny z herbami: Poraj, Berszten i nieczytelnymi oraz datą: 155.
Zabytki edytuj
Według rejestru zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa[6] na listę zabytków wpisany jest obiekt:
- kościół parafialny pw. św. Mikołaja, koniec XIV w., XVIII w., XIX w., nr rej.: 975 z 30.12.1967
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 14 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 147027
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1451 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 grudnia 2022 r. w sprawie ustalenia, zmiany i zniesienia urzędowych nazw niektórych miejscowości oraz obiektów fizjograficznych (Dz.U. z 2022 r. poz. 2783)
- ↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
- ↑ NID: Rejestr zabytków nieruchomych, województwo łódzkie. [dostęp 2008-09-19].
Bibliografia edytuj
- "Katalog zabytków sztuki w Polsce", Warszawa 1953,t. II, z. 12 (Powiat wieluński), w oprac. H. Hohensee-Ciszewskiej i B. Wolff.