Wodorowęglan amonu
Wodorowęglan amonu, NH
4HCO
3 – nieorganiczny związek chemiczny z grupy wodorowęglanów, wodorosól amonowa kwasu węglowego.
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ogólne informacje | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Wzór sumaryczny |
NH4HCO3 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Masa molowa |
79,06 g/mol | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Wygląd | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Identyfikacja | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Numer CAS | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| PubChem | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| DrugBank | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Podobne związki | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Podobne związki | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Tworzy bezbarwne kryształy o zapachu amoniaku, które łatwo rozkładają się do amoniaku, wody i dwutlenku węgla. Dobrze rozpuszczalny w wodzie, hydrolizuje jako sól słabego kwasu i słabej zasady.
Zastosowanie edytuj
Stosowany m.in. jako rodzaj proszku do pieczenia (o nazwie handlowej amoniak, amoniak do pieczenia, amoniak spożywczy itp.), środków gaśniczych, leków, barwników, a także jako prosty nawóz (szczególnie w Chinach, choć jest tam wypierany przez mocznik z powodu niższej jakości i braku stabilności). Jest również stosowany w wyrobie ceramiki, tworzyw sztucznych i gumy, przy garbowaniu skór i wyrobie katalizatorów. Służy też do otrzymywania innych związków amonowych.
Reakcje edytuj
Związek rozpuszcza się w wodzie, dając lekko zasadowe roztwory. Jest nierozpuszczalny w acetonie i alkoholach. W temperaturze powyżej ok. 60 °C rozkłada się do amoniaku, wody i dwutlenku węgla[1][2] w reakcji endotermicznej[5][6]:
- NH
4HCO
3 → NH
3↑ + H
2O↑ + CO
2↑
| t [°C] | 25,4 | 34,2 | 40,7 | 45 | 50 | 55,8 | 59,3 |
| p [hPa] | 78,5 | 162,6 | 267,9 | 370,6 | 526,5 | 821,1 | 1086,4 |
W reakcji z kwasami tworzy sól, dwutlenek węgla i wodę, np.:
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f Ammonium hydrogen carbonate, [w:] GESTIS-Stoffdatenbank, Institut für Arbeitsschutz der Deutschen Gesetzlichen Unfallversicherung, ZVG: 108420 [dostęp 2012-09-17] (niem. • ang.).
- ↑ a b Bread and Other Baked Products, [w:] Ullmann’s Encyclopedia of Industrial Chemistry, Weinheim: Wiley‐VCH, 2005, s. 22, DOI: 10.1002/14356007.a04_331.pub2 (ang.).
- ↑ Wodorowęglan amonu (nr 09830) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2012-09-07]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
- ↑ Wodorowęglan amonu (nr 09830) (ang.) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Stanów Zjednoczonych. [dostęp 2012-09-07]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
- ↑ a b Karl-Heinz Zapp i inni, Ammonium Compounds, [w:] Ullmann’s Encyclopedia of Industrial Chemistry, Weinheim: Wiley‐VCH, 2005, s. 21, DOI: 10.1002/14356007.a02_243 (ang.).
- ↑ Endothermic processes [online], PCC Group Product Portal [dostęp 2023-07-27] (ang.).