Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 1804 roku
Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 1804 roku – piąte wybory prezydenckie w historii Stanów Zjednoczonych i pierwsze po uchwaleniu 12. poprawki do Konstytucji Stanów Zjednoczonych, która zmodyfikowała ordynację wyborczą na obowiązującą obecnie. Na prezydenta ponownie wybrano Thomasa Jeffersona, a na wiceprezydenta George‘a Clintona.
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Rodzaj |
wybory prezydenckie | ||
| Data przeprowadzenia |
2 – 9 listopada 1804 (głosowanie powszechne) | ||
| Podstawa prawna | |||
| Głosowanie | |||
| |||
| |||
| |||
| |||
Kampania wyborcza edytuj
Wybory prezydenckie w 1804 roku po raz pierwszy rządziły się prawem różniącym od poprzednich wyborów. Aby uniknąć doświadczeń z wyborów w 1796 i 1800 roku, Kongres wprowadził XII poprawkę do Konstytucji, która weszła w życie w 1804[1]. Poprawka wprowadza nowy system wyboru prezydenta i wiceprezydenta przez Kolegium Elektorów (m.in. wymusza dwa osobne głosowania)[2]. Działania Jeffersona w pierwszej kadencji prezydenckiej, jak choćby zakup Luizjany, unieważnienie decyzji podjętych przez rządy federalistów spowodowały wzrost jego popularności[3]. Z tego powodu został nominowany przez Partię Demokratyczno-Republikańską do ubiegania się o reelekcję[4]. Kandydatem na wiceprezydenta został gubernator Nowego Jorku George Clinton[1]. Sytuacja w obozie Partii Federalistycznej była znacznie gorsza niż u republikanów – po śmierci ich lidera, Alexandra Hamiltona, który zginął w pojedynku z Aaronem Burrem, stronnictwo wystawiło kandydaturę Charlesa Pinckneya i Rufusa Kinga[4]. Jednak popularność Jeffersona była tak duża, że kampania propagandowa była niepotrzebna[4].
Kandydaci edytuj
Demokratyczni Republikanie edytuj
-
Thomas Jefferson -
George Clinton
Federaliści edytuj
-
Charles Cotesworth Pinckney -
Rufus King
Przebieg głosowania edytuj
Głosowanie powszechne odbyło się w dniach 2 – 9 listopada 1804 i wzięło w nim udział 143 tys. osób[5]. Jefferson uzyskał ok. 72,8% poparcia, wobec 27,2% Pinckneya[5]. W głosowaniu Kolegium Elektorów (zatwierdzonym 13 lutego 1805[6]) Thomas Jefferson zdobył 162 głosy, przy 89 wymaganych do zwycięstwa[7]. Jego kontrkandydat, Charles Pinckney zdobył 14 głosów. W głosowaniu na wiceprezydenta George Clinton pokonał Rufusa Kinga identycznym stosunkiem głosów[8]. Duet Jefferson-Clinton odniósł znaczne zwycięstwo, pokonując swoich rywali we wszystkich stanach, z wyjątkiem Delaware i Connecticut[3].
|
|
Przypisy edytuj
- ↑ a b L. Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. s. 94.
- ↑ M. Jones: Historia USA. s. 105.
- ↑ a b M. Jones: Historia USA. s. 113.
- ↑ a b c A. Bartnicki: Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki. s. 105.
- ↑ a b US President – National Vote. Our Campaign. [dostęp 2017-05-04]. (ang.).
- ↑ Presidential Election of 1804. Biblioteka Kongresu. [dostęp 2017-05-04]. (ang.).
- ↑ Electoral College Box – 1804. NARA. [dostęp 2017-05-04]. (ang.).
- ↑ 1804 election. NARA. [dostęp 2017-05-04]. (ang.).
Bibliografia edytuj
- Maldwyn Jones: Historia USA. Gdynia: Latarnia, 2016. ISBN 978-83-65387-02-8. (pol.).
- Andrzej Bartnicki: Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki. T. 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1995. ISBN 83-01-11894-6. (pol.).
- Longin Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. Warszawa: Iskry, 1999. ISBN 83-207-1558-X. (pol.).