Wikipedia

Wybory prezydenckie w Zimbabwe w 2008 roku

Wybory prezydenckie w Zimbabwe w 2008 roku odbyły się 29 marca. Trzema głównymi kandydatami byli: obecny prezydent kraju Robert Mugabe (ZANU-PF), lider opozycyjnej MDC - Morgan Tsvangirai oraz były minister finansów - Simba Makoni. Wstępne wyniki wskazywały na zwycięstwo Morgana Tsvangirai[1]. Drugą turę wyborów zaplanowano na 27 czerwca[2], jednak w obliczu zastraszania opozycjonistów Morgan Tsvangirai wycofał swoją kandydaturę[3].

Zimbabwe
Godło Zimbabwe
Ten artykuł jest częścią serii:
Ustrój i polityka
Zimbabwe
Ustrój polityczny
Konstytucja
Władza ustawodawcza
Władza wykonawcza
Władza sądownicza
Kontrola państwowa
Finanse
Samorząd terytorialny
Partie polityczne
Wybory
Polityka zagraniczna

Wikiprojekt Polityka

29 marca przeprowadzone zostały również wybory parlamentarne i samorządowe[1].

Okoliczności wyborów edytuj

Robert Mugabe sprawuje rządy w Zimbabwe od 1980 roku. Jest odpowiedzialny za doprowadzenie kraju do stanu największego w historii kraju kryzysu gospodarczego. Sprawuje władze w sposób dyktatorski[4], zapowiedział jednak swoją gotowość do ustąpienia z urzędu w razie porażki. Zarówno opozycja, jak i obserwatorzy Unii Afrykańskiej stwierdzili, że w czasie wyborów doszło do fałszerstw[1].

O ogłoszenie oficjalnych wyników zaapelowali przedstawiciele siedmiu państw Unii Europejskiej[5]. Podobny apel wystosował rzecznik Białego Domu[6].

I tura wyborów edytuj

Wyniki i reakcje edytuj

Komisja wyborcza zwlekała z ogłoszeniem wyników, co spowodowało złożenie skargi do sądu przez opozycję. Rządzący Narodowy Związek Zimbabwe - Front Patriotyczny (ZANU-PF) dąży jednak do przeprowadzenia drugiej tury wyborów[7]. Opozycja poinformowała o bojkocie ewentualnej drugiej tury[8].

W związku z próbą ponownego przeliczenia głosów opozycjoniści postanowili zorganizować strajk generalny, próba ta jednak nie powiodła się, a organizatorzy zostali aresztowani przez oddziały wojska i policji[9][10].

24 kwietnia przedstawiciele Departamentu Stanu USA poinformowali, że według ich danych zdecydowane zwycięstwo odniósł kandydat opozycji[11].

Oficjalne wyniki edytuj

Oficjalne wyniki ogłoszono 2 maja 2008. Według nich żaden z kandydatów nie przekroczył progu 50% głosów i konieczna będzie II tura głosowania. Minister sprawiedliwości poinformował o przedłużeniu terminu ich przeprowadzenia z 21 na 90 dni od daty ogłoszenia wyników I tury[12].

II tura wyborów edytuj

II tura wyborów odbyła się 27 czerwca 2008. W okresie pomiędzy turami wyborów bojówki partii (ZANU-PF) terroryzowały opozycjonistów. Przedstawiciele opozycji twierdzą, że w czasie kampanii wyborczej zginęło ok. 90 zwolenników Morgana Tsvangirai, on sam był kilkakrotnie aresztowany. Aresztowano również około 2000 zwolenników opozycji, 10 000 zostało rannych, a ok. 200 tys. (całe wioski głosujące na Tsvangirai) wysiedlonych. W tych okolicznościach Morgan Tsvangirai zrezygnował z kandydowania i schronił się na terytorium ambasady Holandii. Mugabe pozostał jedynym kandydatem, ale zdecydował się przeprowadzić wybory. Uzyskał w nich ponad 2 mln głosów wobec 233 tysięcy oddanych na Tsvangirai[13]. Wyniki znów zostały ogłoszone z opóźnieniem[14].

Kandydat Partia 1 runda 2 runda
Głosy % Głosy %
Morgan Tsvangirai Ruch na rzecz Demokratycznej Zmiany 1 195 562 47,9 233 000
Robert Mugabe Narodowy Związek Zimbabwe - Front Patriotyczny 1 079 730 43,2 2 150 269
Simba Makoni kandydat niezależny 207 470 8,3
Langton Towungana kandydat niezależny 14 503 0,6
Razem 2 497 265 100,0
Źródło: BBC News

Reakcje edytuj

Przebieg głosowania i okoliczności towarzyszące wyborom spotkały się ze zdecydowaną krytyką m.in. władz Niemiec i USA, które zaproponowały zaostrzenie sankcji wobec reżimu. Specjalne oświadczenie potępiające sposób przeprowadzenia wyborów wystosowała także Rada Bezpieczeństwa ONZ[15]. Wielka Brytania pozbawiła Roberta Mugabe tytułu szlacheckiego[16]. Desmond Tutu wezwał natomiast do przeprowadzenia interwencji przez siły międzynarodowe[17]. Z kolei Unia Afrykańska zaapelowała o powołanie rządu jedności narodowej[18]. Stany Zjednoczone przygotowały projekt rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ przewidującej sankcje wobec głównych przedstawicieli reżimu w Zimbabwe, jednak został on zawetowany przez Rosję i ChRL[19].

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b c Zimbabwe: koniec epoki Mugabe?. rp.pl, 2008-03-30. [dostęp 2008-04-02].
  2. ↑ Natalia Węgrzyn: Przemoc rządzi w Zimbabwe. rp.pl, 2008-06-20. [dostęp 2008-06-20].
  3. ↑ Zimbabwe: Mugabe bez rywala. rp.pl, 2008-06-22. [dostęp 2008-06-22].
  4. ↑ Zimbabwe: Policja na ulicach stolicy, wyniki wyborów w poniedziałek. rp.pl, 2008-03-31. [dostęp 2008-04-02].
  5. ↑ Zimbabwe wezwane do ogłoszenia wyników wyborów. rp.pl, 2008-04-01. [dostęp 2008-04-02].
  6. ↑ Zimbabwe czeka na odejście Mugabego. rp.pl, 2008-04-01. [dostęp 2008-04-02].
  7. ↑ Zimbabwe: Prawdopodobna druga tura wyborów prezydenckich. rp.pl, 2008-04-09. [dostęp 2008-04-09].
  8. ↑ Policja Zimbabwe zakazała manifestacji, bo brak jej ludzi. rp.pl, 2008-04-11. [dostęp 2008-04-11].
  9. ↑ Opozycjoniści aresztowani w Zimbabwe. rp.pl, 2008-04-15. [dostęp 2008-04-15].
  10. ↑ Zimbabwe: Nie powiódł się strajk generalny ws. wyniku wyborów prezydenckich. rp.pl, 2008-04-16. [dostęp 2008-04-16].
  11. ↑ W wyborach w Zimbabwe wygrała opozycja - pokazują badania amerykańskie. rp.pl, 2008-04-24. [dostęp 2008-04-25].
  12. ↑ Druga tura wyborów prezydenckich w Zimbabwe opóźniona. rp.pl, 2008-05-14. [dostęp 2008-05-14].
  13. ↑ Robert Mugabe subdued in victory BBC News 29 czerwca 2008
  14. ↑ Zimbabwe: Opóźnia się ogłoszenie wyników wyborów prezydenckich. rp.pl, 2008-06-29. [dostęp 2008-06-30].
  15. ↑ Rada Bezpieczeństwa ONZ krytykuje wybory w Zimbabwe. rp.pl, 2008-06-28. [dostęp 2008-06-30].
  16. ↑ Zimbabwe: Komisja wyborcza: wybory odbędą się w piątek. rp.pl, 2008-06-25. [dostęp 2008-06-30].
  17. ↑ Piotr Zychowicz: Zimbabwe: triumf dyktatora. rp.pl, 2008-06-29. [dostęp 2008-06-30].
  18. ↑ Unia Afrykańska wzywa Zimbabwe do powołania rządu jedności. rp.pl, 2008-07-01. [dostęp 2008-07-10].
  19. ↑ Rosja i Chiny zawetowały sankcje wobec Zimbabwe. rp.pl, 2008-07-12. [dostęp 2008-09-23].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wybory_prezydenckie_w_Zimbabwe_w_2008_roku&oldid=70441427”