Wybory uzupełniające do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej VII kadencji

Wybory uzupełniające do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej VII kadencji (2007–2011) odbyły się trzy razy: 22 czerwca 2008 (okręg nr 21), 20 czerwca 2010 (okręg nr: 15, 21 i 30) i 6 lutego 2011 (okręg nr 37). Do obsadzenia było pięć wakujących mandatów. W trzech przypadkach przyczyną była śmierć senatorów wybranych w wyborach parlamentarnych w 2007, w jednym – śmierć senatora wybranego w wyborach uzupełniających w 2008, w dalszym – wybór na prezydenta miasta w wyborach samorządowych w 2010.

Trzech mandatów broniło Prawo i Sprawiedliwość, tracąc jeden na rzecz Polskiego Stronnictwa Ludowego, dwóch miejsc broniła Platforma Obywatelska, tracąc jedno na rzecz kandydata niezależnego (komitet wyborczy wyborców).

Lista wyborów uzupełniających do Senatu VII kadencji edytuj

Wytłuszczeniem wyróżniono frekwencję w przypadku, gdy równocześnie odbywały się inne wybory powszechne (prezydenckie, parlamentarne lub samorządowe).

Okręg Data Były senator[a] Wybrany senator[a] Frekwencja Przyczyna
21 22 czerwca 2008 Andrzej Mazurkiewicz (PiS) Stanisław Zając (PiS) 12,20% śmierć[1]
15 20 czerwca 2010 Janina Fetlińska (PiS) Michał Boszko (PSL) 48,97% śmierć[2][3][4]
21 Stanisław Zając (PiS) Alicja Zając (PiS) 47,07%
30 Krystyna Bochenek (PO) Leszek Piechota (PO) 53,47%
37 6 lutego 2011 Piotr Głowski (PO) Henryk Stokłosa (KWW) 6,31% wybór na Prezydenta Miasta Piły[5]

Przyczyny zarządzania wyborów uzupełniających edytuj

Podstawą prawną zarządzenia wyborów uzupełniających do Senatu RP VII kadencji była ustawa z dnia 12 kwietnia 2001 r. Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2001 r. nr 46, poz. 499, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 215 w razie utraty mandatu przez senatora Prezydent RP zarządzał przeprowadzenie wyborów uzupełniających w okręgu, z którego został on wybrany, w ciągu 3 miesięcy od dnia stwierdzenia wygaśnięcia mandatu senatora. Wyborów uzupełniających nie przeprowadzano w okresie 6 miesięcy przed dniem, w którym upływał termin zarządzenia wyborów do Sejmu. Głosowanie przeprowadza się wyłącznie na terytorium kraju.

Wygaśnięcie mandatu senatora niezwłocznie stwierdzał Marszałek Senatu w formie obwieszczenia w następujących wypadkach:

  • utraty prawa wybieralności;
  • pozbawienia mandatu prawomocnym orzeczeniem Trybunału Stanu;
  • zrzeczenia się mandatu (w tym przez odmowę złożenia ślubowania);
  • śmierci senatora;
  • zajmowania w dniu wyborów stanowiska lub funkcji, których, stosownie do przepisów Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej albo ustaw, nie można łączyć z mandatem senatora, z zastrzeżeniem przepisu ust. 3;
  • powołania w toku kadencji na stanowisko lub powierzenia funkcji, których, stosownie do przepisów Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej albo ustaw, nie można łączyć ze sprawowaniem mandatu senatora;
  • wyboru w toku kadencji na posła do Parlamentu Europejskiego;
  • sprawowania przez senatora albo powołania go na stanowisko lub funkcję:
a) radnego rady gminy, rady powiatu lub sejmiku województwa,
b) w zarządzie powiatu, zarządzie województwa lub zarządzie związku komunalnego,
c) w zarządzie lub w radzie regionalnej albo branżowej kasy chorych,
d) wójta lub burmistrza (prezydenta miasta).

Wybory uzupełniające 22 czerwca 2008 (okręg nr 21) edytuj

 
Okręg wyborczy nr 21 na tle Polski

Wybory uzupełniające do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w okręgu nr 21, które odbyły się 22 czerwca 2008, zostały zarządzone postanowieniem Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z 9 kwietnia 2008[6] z powodu śmierci – a tym samym wygaśnięcia mandatu senatorskiego – Andrzeja Tadeusza Mazurkiewicza (21 marca 2008). Przeprowadziła je Okręgowa Komisja Wyborcza w Krośnie.

Zwyciężył w nich Stanisław Zając – wobec przyjęcia mandatu senatora utracił mandat posła, który zdobył w wyborach w 2007.

Kalendarz wyborczy edytuj

  • do 3 maja 2008 – zawiadomienie Państwowej Komisji Wyborczej: przez organ partii politycznej o zamiarze zgłoszenia kandydata na senatora; przez pełnomocnika wyborczego o utworzeniu koalicyjnego komitetu wyborczego lub o utworzeniu komitetu wyborczego wyborców,
  • do 13 maja 2008 do godz. 24:00 – zgłaszanie kandydatów na senatora w celu zarejestrowania,
  • 20 czerwca 2008 o godz. 24:00 – zakończenie kampanii wyborczej,
  • 22 czerwca 2008, godz. 6:00–20:00 – głosowanie[6].


Kandydaci edytuj

Swoje kandydatury zarejestrowali[7]:

  1. Marek Jurek (KWW Prawicy Marka Jurka) – były poseł, były marszałek Sejmu,
  2. Tadeusz Kaleniecki (Polska Lewica) – były poseł,
  3. Jan Kułaj (Partia Demokratyczna – demokraci.pl) – pierwszy przewodniczący NSZZ RI „Solidarność”,
  4. Andrzej Lepper (Samoobrona Rzeczpospolitej Polskiej) – były poseł, były wicepremier, były minister, były wicemarszałek Sejmu,
  5. Maciej Lewicki (Platforma Obywatelska, popierany też przez Polskie Stronnictwo Ludowe) – radny Sejmiku Województwa Podkarpackiego,
  6. Mirosław Orzechowski (Liga Polskich Rodzin) – były poseł, były sekretarz stanu w MEN,
  7. Wacław Posadzki (Sojusz Lewicy Demokratycznej),
  8. Krzysztof Rutkowski (KWW Kandydata na Senatora Krzysztofa Rutkowskiego) – były poseł,
  9. Stanisław Sagan (Stronnictwo Demokratyczne),
  10. Jerzy Wróbel (Polska Partia Pracy),
  11. Zygmunt Wrzodak (KWW „Kongres Polski”) – były poseł,
  12. Stanisław Zając (Prawo i Sprawiedliwość) – poseł, były wicemarszałek Sejmu.

Była posłanka Maria Zbyrowska (KWW Marii Zbyrowskiej) wycofała swoją kandydaturę 10 czerwca. Okręgowa Komisja Wyborcza odmówiła rejestracji kandydatur Unii Polityki Realnej (Wojciech Popiela po niepowodzeniu rejestracji swojej kandydatury ustąpił ze stanowiska prezesa tej partii[8]), Stronnictwa „Piast” i KWW Tadeusza Urbana z powodu nieuzyskania przez kandydatów poparcia prawidłowo złożonych podpisów 3000 wyborców. Sąd Okręgowy w Krośnie uznał skargę Stronnictwa „Piast” za nieuzasadnioną[7].

Lewicki i Posadzki byli jedynymi z kandydatów, którzy brali udział w poprzednich wyborach w tym okręgu (październik 2007).

Wyniki edytuj

Kandydat Komitet wyborczy Głosów
Stanisław Zając Prawo i Sprawiedliwość 40 993
Maciej Lewicki Platforma Obywatelska RP 22 457
Marek Jurek KWW Prawicy Marka Jurka 10 751
Andrzej Lepper Samoobrona Rzeczpospolitej Polskiej 3435
Wacław Posadzki Sojusz Lewicy Demokratycznej 2703
Jan Kułaj Partia Demokratyczna – demokraci.pl 1774
Tadeusz Kaleniecki Polska Lewica 993
Stanisław Sagan Stronnictwo Demokratyczne 386
Zygmunt Wrzodak KWW „Kongres Polski” 384
Krzysztof Rutkowski KWW Kandydata na Senatora Krzysztofa Rutkowskiego 357
Mirosław Orzechowski Liga Polskich Rodzin 308
Jerzy Wróbel Polska Partia Pracy 194
Frekwencja: 12,20%
Źródło: Państwowa Komisja Wyborcza

Wybory uzupełniające 20 czerwca 2010 (okręgi nr 15, 21 i 30) edytuj

 
Okręg wyborczy nr 15 na tle Polski
 
Okręg wyborczy nr 21 na tle Polski
 
Okręg wyborczy nr 30 na tle Polski

Wybory uzupełniające do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w okręgach wyborczych nr: 15, 21 i 30, które odbyły się 20 czerwca 2010, zostały zarządzone postanowieniami Marszałka Sejmu wykonującego obowiązki Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego z 22 i 23 kwietnia 2010[9][10] z powodu śmierci – a tym samym wygaśnięcia mandatu senatorskiego – Janiny Fetlińskiej, Stanisława Zająca i Krystyny Bochenek, którzy zginęli w katastrofie polskiego samolotu Tu-154M w Smoleńsku (10 kwietnia 2010). Przeprowadziły je odpowiednio Okręgowe Komisje Wyborcze w Płocku, Krośnie i Katowicach razem z I turą przedterminowych wyborów prezydenckich.

Zwyciężyli w nich Michał Boszko, Alicja Zając i Leszek Piechota.

Kalendarz wyborczy edytuj

  • do 1 maja 2010 – zawiadomienie Państwowej Komisji Wyborczej: przez organ partii politycznej o zamiarze zgłoszenia kandydata na senatora; przez pełnomocnika wyborczego o utworzeniu koalicyjnego komitetu wyborczego lub o utworzeniu komitetu wyborczego wyborców,
  • do 11 maja 2010 do godz. 24:00 – zgłaszanie kandydatów na senatora w celu zarejestrowania,
  • 18 czerwca 2010 o godz. 24:00 – zakończenie kampanii wyborczej,
  • 20 czerwca 2010, godz. 6:00–20:00 – głosowanie[9][10].


Okręg nr 15 edytuj

Kandydaci edytuj

Swoje kandydatury zarejestrowali[11]:

  1. Michał Boszko (Polskie Stronnictwo Ludowe),
  2. Tomasz Kałużyński (Polska Plus),
  3. Marek Martynowski (Prawo i Sprawiedliwość).

Martynowski był jedynym z kandydatów, który brał udział w poprzednich wyborach w tym okręgu (październik 2007).

Wyniki edytuj

Kandydat Komitet wyborczy Głosów
Michał Boszko Polskie Stronnictwo Ludowe 132 427
Marek Martynowski Prawo i Sprawiedliwość 127 446
Tomasz Kałużyński Polska Plus 50 111
Frekwencja: 48,91%
Źródło: Państwowa Komisja Wyborcza

Okręg nr 21 edytuj

Kandydaci edytuj

Jedyną kandydatką była Alicja Zając (Prawo i Sprawiedliwość), wdowa po ofierze katastrofy smoleńskiej Stanisławie Zającu[11].

Wyniki edytuj

Kandydat Komitet wyborczy Głosów
Alicja Zając Prawo i Sprawiedliwość 269 928
Frekwencja: 47,07%
Źródło: Państwowa Komisja Wyborcza

Okręg nr 30 edytuj

Kandydaci edytuj

Swoje kandydatury zarejestrowali[11]:

  1. Leszek Piechota (Platforma Obywatelska),
  2. Adam Stach (Polskie Stronnictwo Ludowe),
  3. Zbigniew Zdónek (Polska Partia Pracy – Sierpień 80).

Wyniki edytuj

Kandydat Komitet wyborczy Głosów
Leszek Piechota Platforma Obywatelska RP 244 899
Zbigniew Zdónek Polska Partia Pracy – Sierpień 80 82 788
Adam Stach Polskie Stronnictwo Ludowe 81 561
Frekwencja: 53,47%
Źródło: Państwowa Komisja Wyborcza

Wybory uzupełniające 6 lutego 2011 (okręg nr 37) edytuj

 
Okręg wyborczy nr 37 na tle Polski

Wybory uzupełniające do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w okręgu nr 37, które odbyły się 6 lutego 2011, zostały zarządzone postanowieniem Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego z 13 grudnia 2010[12] z powodu wygaśnięcia mandatu senatorskiego Piotra Głowskiego, wybranego na prezydenta Piły w wyborach samorządowych w listopadzie 2010. Przeprowadziła je Okręgowa Komisja Wyborcza w Pile.

Zwyciężył w nich Henryk Stokłosa, który zasiadał już w izbie wyższej w latach 1989–2005.

Kalendarz wyborczy edytuj

  • do 18 grudnia 2010 – zawiadomienie Państwowej Komisji Wyborczej: przez organ partii politycznej o zamiarze zgłoszenia kandydata na senatora; przez pełnomocnika wyborczego o utworzeniu koalicyjnego komitetu wyborczego lub o utworzeniu komitetu wyborczego wyborców,
  • do 28 grudnia 2010 do godz. 24:00 – zgłaszanie kandydatów na senatora w celu zarejestrowania,
  • 4 lutego 2011 o godz. 24:00 – zakończenie kampanii wyborczej,
  • 6 lutego 2011, godz. 6:00–20:00 – głosowanie[12].

Kandydaci edytuj

Swoje kandydatury zarejestrowali[13]:

  1. Zbigniew Ajchler (Sojusz Lewicy Demokratycznej),
  2. Maria Janyska (Platforma Obywatelska),
  3. Leszek Łochowicz (Polskie Stronnictwo Ludowe),
  4. Henryk Stokłosa (KWW Henryka Tadeusza Stokłosy).

Wyniki edytuj

Kandydat Komitet wyborczy Głosów
Henryk Stokłosa KWW Henryka Tadeusza Stokłosy 15 057
Maria Janyska Platforma Obywatelska RP 11 156
Zbigniew Ajchler Sojusz Lewicy Demokratycznej 6525
Leszek Łochowicz Polskie Stronnictwo Ludowe 5000
Frekwencja: 6,31%
Źródło: Państwowa Komisja Wyborcza

Uwagi edytuj

  1. a b W nawiasie podano skrót nazwy komitetu wyborczego, który zgłosił do wyborów danego kandydata.

Przypisy edytuj

  1. Postanowienie Marszałka Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 27 marca 2008 r. w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu senatora Andrzeja Mazurkiewicza (M.P. z 2008 r. nr 28, poz. 261).
  2. Postanowienie Marszałka Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 19 kwietnia 2010 r. w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu senator Janiny Fetlińskiej (M.P. z 2010 r. nr 25, poz. 237).
  3. Postanowienie Marszałka Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 23 kwietnia 2010 r. w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu senatora Stanisława Zająca (M.P. z 2010 r. nr 26, poz. 244).
  4. Postanowienie Marszałka Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 19 kwietnia 2010 r. w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu senator Krystyny Bochenek (M.P. z 2010 r. nr 25, poz. 236).
  5. Obwieszczenie Komisarza Wyborczego w Poznaniu z dnia 6 grudnia 2010 r. o wynikach wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast na obszarze województwa wielkopolskiego. Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego, 17 grudnia 2010. [dostęp 2019-05-26].
  6. a b Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 9 kwietnia 2008 r. w sprawie zarządzenia wyborów uzupełniających do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2008 r. nr 61, poz. 375).
  7. a b Sprawozdanie Państwowej Komisji Wyborczej z wyborów uzupełniających do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej przeprowadzonych w dniu 22 czerwca 2008 r. w województwie podkarpackim w okręgu wyborczym nr 21. Państwowa Komisja Wyborcza. [dostęp 2013-05-11]. (pol.).
  8. Wojciech Popiela ustąpił z funkcji prezesa UPR. Strona internetowa Unii Polityki Realnej, 2008-05-14. [dostęp 2013-05-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-22)]. (pol.).
  9. a b Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 22 kwietnia 2010 r. w sprawie zarządzenia wyborów do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2010 r. nr 66, poz. 424).
  10. a b Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 23 kwietnia 2010 r. w sprawie zarządzenia wyborów uzupełniających do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2010 r. nr 67, poz. 427).
  11. a b c Wykaz komitetów wyborczych, które zarejestrowały kandydatów w wyborach uzupełniających do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych na dzień 20 czerwca 2010 r.. Państwowa Komisja Wyborcza. [dostęp 2013-05-11]. (pol.).
  12. a b Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 13 grudnia 2010 r. w sprawie zarządzenia wyborów uzupełniających do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2010 r. nr 236, poz. 1553).
  13. Wykaz zarejestrowanych kandydatów w wyborach uzupełniających do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych na dzień 6 lutego 2011 r. w okręgu wyborczym nr 37. Państwowa Komisja Wyborcza. [dostęp 2013-05-11]. (pol.).

Linki zewnętrzne edytuj