Ymer Dishnica
Ymer Dishnica (ur. 21 lutego 1912 we wsi Dishnicë, okręg Korcza, zm. 22 września 1998 w Tiranie[1]) – albański lekarz i działacz komunistyczny, przewodniczący parlamentu albańskiego w latach 1946-1947, minister zdrowia w latach 1944–1946[1].
.jpg)
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Minister zdrowia | |
| Okres |
od 23 października 1944 |
| Przynależność polityczna | |
| Następca | |
| Przewodniczący Zgromadzenia Ludowego | |
| Okres |
od 20 marca 1946 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
.svg)
| |
| Odznaczenia | |
| |
Życiorys edytuj
W 1932 ukończył liceum francuskie w Korczy i uzyskał stypendium państwowe, dzięki któremu studiował medycynę w Lyonie i w Paryżu[2]. W czasie studiów we Francji związał się z Francuską Partią Komunistyczną i w 1933 został jej członkiem[1]. W latach 1933-1937 działał w ugrupowaniach emigracyjnych przeciwnych polityce Zoga I w Albanii. W tym czasie pisał do czasopism Populli i Sazani. Po nieudanych próbach utworzenia albańskiej partii komunistycznej przez emigrantów we Francji, w sierpniu 1941 wrócił do kraju[1]. Od 1942 zasiadał w Komitecie Centralnym Komunistycznej Partii Albanii, a od 1944 we władzach Ruchu Narodowowyzwoleńczego[2]. Używał pseudonimu Doktori. W sierpniu 1943 reprezentował partię komunistyczną na konferencji w Mukje, która miała ustalić zasady współpracy między największymi ugrupowaniami ruchu oporu[3]. Ustalenia dotyczące współpracy przyjęte w Mukje zostały odrzucone przez Komitet Centralny partii komunistycznej[4].
W 1944 objął stanowisko ministra zdrowia w rządzie kierowanym przez Envera Hodżę[5]. Od 1946 zasiadał w Zgromadzeniu Ludowym, pełniąc w latach 1946-1947 funkcję jego przewodniczącego[1]. Od 1949 był członkiem Albańskiej Partii Pracy[1]. Po usunięciu ze stanowiska pracował w Beracie na stanowisku lekarza patologa, a także w miejscowym pogotowiu ratunkowym. W czerwcu 1955 aresztowany przez funkcjonariuszy Sigurimi i oskarżony o uprawianie wrogiej działalności propagandowej i sprzyjanie burżuazyjnemu systemowi władzy we Francji[2]. W przekonaniu Liri Belishovy, Dishnica był represjonowany jako sygnatariusz porozumienia z Mukje i tylko wstawiennictwu Nako Spiru zawdzięczał, że nie został rozstrzelany[6]. Skazany na 5 lat więzienia, odbywał karę przez cztery miesiące[3]. 12 czerwca 1956 zwolniony z więzienia. Wrócił do Beratu, gdzie pracował w zawodzie lekarza[1]. W 1975 usunięty z partii i poddany ciągłej inwigilacji[7]. W 1994 został wybrany przewodniczącym organizacji skupiającej kombatantów wojny narodowowyzwoleńczej[8]. Zmarł w Tiranie.
Imię Ymera Dishnicy nosi gimnazjum w Korczy. W 2014 został uhonorowany orderem Nderi i Kombit przez prezydenta Bujara Nishaniego[9].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g Kastriot Dervishi: Kryeministrat dhe ministrat e shtetit shqiptar në 100 vjet : anëtarët e Këshillit të Ministrave në vitet 1912-2012, jetëshkrimet e tyre dhe veprimtaria e ekzekutivit shqiptar. Tirana: Shtepia Botuese 55, 2012, s. 118-119.
- ↑ a b c Fjalor Enciklopedik Shqiptar, vol. 1. Tirana: 2008, s. 490. (alb.).
- ↑ a b Azem Qazimi: Fjalor Enciklopedik i Viktimave te Terrorit Komunist, tom II.. Tirana: 2012, s. 159. ISBN 978-9928-168-01-6. (alb.).
- ↑ Muharrem Dezhgiu. Ymer Dishnica adthetar dhe antifashist ne vitet e Luftes II Boterore. „Studime Historike”. 1-2, s. 226, 2014.
- ↑ Ministria e Shendetsise. Historiku = 2018-01-23 [online], shendetesia.gov.al (alb.).
- ↑ Liri Belishova: Si e eliminoi Enveri Ymer Dishnicen = 2023-01-30 [online], panorama.com.al, 2012 (alb.).
- ↑ Arsyet e goditjes së Ymer Dishnicës nga Enver Hoxha = 2018-07-11 [online], kohajone.com, 2017 [zarchiwizowane z adresu 2018-11-23] (alb.).
- ↑ Dr. YmerDishnica, i sakrifikuari i madh = 2022-12-27 [online], veteraniobvl.org (alb.).
- ↑ Nishani dekoron Qemal Stafën dhe Abaz Kupin [online], panorama.com.al, 20 lipca 2023 (alb.).
Bibliografia edytuj
- Kastriot Dervishi: Kryeministrat dhe ministrat e shtetit shqiptar në 100 vjet : anëtarët e Këshillit të Ministrave në vitet 1912-2012, jetëshkrimet e tyre dhe veprimtaria e ekzekutivit shqiptar. Tirana: Shtepia Botuese 55, 2012, s. 118-119.