Zaganiacz blady
Zaganiacz blady[4] (Iduna pallida) – gatunek małego ptaka z rodziny trzciniaków (Acrocephalidae), wcześniej zaliczany do pokrzewkowatych (Sylviidae). Nie jest zagrożony.
| Iduna pallida[1] | |||
| (Hemprich & Ehrenberg, 1833) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
zaganiacz blady | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Podgatunki | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
 w sezonie lęgowym występuje przez cały rok przeloty zimowiska | |||
Systematyka edytuj
Wyróżniono kilka podgatunków I. pallida[2][5]:
- Iduna pallida elaeica – południowo-wschodnia Europa przez Bliski Wschód do Kazachstanu i Iranu.
- Iduna pallida reiseri – południowo-wschodnie Maroko, Algieria, Mauretania, zachodnia Libia.
- Iduna pallida pallida – Egipt.
- Iduna pallida alulensis – północna Somalia.
- Iduna pallida laeneni – Niger do środkowego Sudanu.
Dawniej za jego podgatunek uznawano też zaganiacza płowego (I. opaca), lecz badania wykazały znaczne różnice między nimi w mitochondrialnym DNA (ponad 9%), ponadto różnią się śpiewem, zachowaniem i morfologią[6].
Morfologia edytuj
Długość ciała 12–14 cm; masa ciała 8–16 g[2].
Kształtem bardzo podobny do łozówki i trzcinniczka zwyczajnego. Zgodnie z nazwą jego ubarwienie jest „blade”.
Występowanie i siedlisko edytuj
Zaganiacz blady występuje w krajach śródziemnomorskich, na Węgrzech, w zachodniej i środkowej Azji oraz wyspowo na Półwyspie Arabskim, w północnej i środkowej Afryce. Zimuje w Afryce.
Do Polski zalatuje wyjątkowo[7]. Po raz pierwszy zaobserwowany w 2018 roku; odnotowano wtedy dwa stwierdzenia – w czerwcu w Kuźnicy (powiat pucki) oraz w październiku w Krynicy Morskiej[8].
Zasiedla widne lasy i sady. W okresie godowym zamieszkuje tereny otwarte.
Pokarm edytuj
Delikatne owady jak muchy i mszyce, pająki. Lubi żerować na krzewach.
Rozród edytuj
Samica buduje gniazdo z cienkich gałązek, źdźbeł i łodyg. Część budulca owija wokół gałęzi.
Głos edytuj
Często naśladuje głosy innych ptaków. Niemal stale odzywa się miękkim „czek”, poza tym ochrypłym, szybkim „czerr” lub „czorr”.
Status i ochrona edytuj
IUCN uznaje zaganiacza bladego za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern). Liczebność światowej populacji, obliczona w oparciu o szacunki organizacji BirdLife International dla Europy z 2015 roku, zawiera się w przedziale 21–44 milionów dorosłych osobników. Ze względu na brak dowodów na spadki liczebności bądź istotne zagrożenia dla gatunku, BirdLife International uznaje globalny trend liczebności populacji za stabilny[3].
Na terenie Polski zaganiacz blady jest objęty ścisłą ochroną gatunkową jako gatunek występujący naturalnie na terytorium państw Unii Europejskiej[9].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b Iduna pallida, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c Svensson, L.: Olivaceous Warbler (Iduna pallida). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [dostęp 2020-05-02].
- ↑ a b Iduna pallida, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Acrocephalidae Salvin, 1882 (1838) - trzciniaki - Brush, reed and swamp warblers. Wersja: 2020-01-11. [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-06-21].
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Bushtits, leaf warblers, reed warblers. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-06-16]. (ang.).
- ↑ Olivaceous Warbler (Hippolais pallida). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-13)]. (ang.).
- ↑ Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego: Lista awifauny krajowej. Gatunki ptaków stwierdzone w Polsce – stan z 31.12.2022. [dostęp 2023-02-05].
- ↑ Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego. Raport nr 35. Rzadkie ptaki obserwowane w Polsce w roku 2019. „Ornis Polonica”. 60, s. 125–160, 2019.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183).
Bibliografia edytuj
- Atlas ptaków Europy, Detlef Singer, ISBN 83-7175-517-1.
Linki zewnętrzne edytuj
- Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).